آفتابنیوز : سرویس اقتصادی- خبرگزاریها و روزنامههای جهان از جمله شبکه خبری "دویچه وله" آلمان و روزنامه آمریکایی "نیویورک تایمز" به پرسشهای مطرح شده درباره سانحه هوایی اخیر هواپیمای متعلق به شرکت بوئینگ در اتیوپی پاسخ دادهاند.
به گزارش آفتابنیوز؛ در ادامه با اشاره به گزارشهای منتشرشده در اینباره به پرسشهای اساسی در این خصوص پاسخ داده شده است:
چه اتفاقی روی داد؟
یک فروند بوئینگ 737 مکس 8 متعلق به خطوط هوایی اتیوپی روز یکشنبه لحظاتی پس از برخاستن از فرودگاه آدیس آبابا دچار سانحه شد و سقوط کرد. تمامی 157 سرنشین این پرواز جان باختهاند.
همزمان با آغاز تحقیقات درباره علت این حادثه، شرکت خطوط هوایی اتیوپی اعلام کرد که پرواز تمامی بوئینگهای مدل 737 مکس 8 خود را تا اطلاع ثانوی متوقف میکند.
چرا تردید نسبت به عملکرد هواپیماهای بوئینگ ایجاد شده است؟
قرار است هیئتی از کارشناسان شرکت آمریکایی بوئینگ برای بررسی علت حادثه به گروه تحقیق در اتیوپی اعزام شوند. جعبه سیاه این هواپیما هنوز پیدا نشده و جستجو برای آن ادامه دارد. سقوط هواپیمای خطوط هوایی اتیوپی آخرین نمونه از این دست است. ماه اکتبر سال گذشته نیز یک جت بوئینگ 737 مکس 8 متعلق به خطوط هوایی اندونزی 13 دقیقه بعد از پرواز سقوط کرد و تمامی 189 سرنشین آن کشته شدند.
بوئینگ مکس چیست؟
این هواپیما تازهترین نسخه از بوئینگ است که گفته میشود نسخهای از هواپیمای دو موتوره موفق 737 بوئینگ است. بوئینگ اعلام کرده بود که این مدل از نظر سوخت عملکردی کارآمدتر از مدلهای قبلی دارد که در چهار مدل مکس7، مکس 8، مکس 9 و مکس 10 است. این مدلهای متنوع قابلیت حمل 138 تا 204 مسافر را دارند و برای پروازهای کوتاه مدت و میان مدت از نظر ساعت پرواز طراحی شدهاند. نسخههای قبلی بوئینگ 737 از مطمئنترین هواپیماهای تجاری مورد استفاده در جهان محسوب می شدند.
واکنش بوئینگ به حوادث اخیر چه بوده است؟
بوئینگ در حال همکاری با مقامهای اندونزی و در حال بررسی علل سقوط هواپیمای قبلی است و وعده داده که تیمی را به اتیوپی برای کمک به تشخیص علت حادثه و ارزیابی جزئیات آن اعزام کند.
پس از حادثه قبلی پنج ماه پیش همین مدل هواپیمای 737 متعلق به شرکت هوایی "لایون ایر" که با 190 مسافر در آب های ساحلی اندونزی سقوط کرده بود بوئینگ این هشدار را به شرکتهای هوایی داد که مکس 737 از نظر سنسورهایش در دماغه هواپیما در نشان دادن واکنش دچار نواقصی است. بوئینگ گفته بود که خلبانها میتوانند با خاموش کردن موقت سیستم مسئول واکنشدهی این موضوع را برطرف کنند. خلبانهای شرکتهای هوایی امریکایی اما اعتراض کردند و گفتند که از این موضوه آگاهی نداشتهاند. بوئینگ اما میگوید که جزئیات این موضوع را به شرکتهای هواپیمایی اعلام کرده بود.
احتمالا مشکل از کجاست؟
در پی سقوط هواپیمای خطوط لاین در ماه اکتبر محققان گفتند که به نظر میرسید خلبانها برای مهار سیستمی اتوماتیک که وظیفه آن جلوگیری از "استالینگ" هواپیماست در تقلا بودند. این سیستم اتوماتیک از تواناییهای جدید در بوئینگ ۷۳۷ مکس است.
یافتهها نشان میدهد علیرغم تلاش خلبانهای آن پرواز سیستم "ضداستالینگ" بارها دماغه هواپیما را پایین داده بود.
واماندگی یا به انگلیسی Stall یکی از اصطلاحات هوانوردی است، که به وضعیتی از هواگرد یا هواپیما در هنگام پرواز اشاره میکند. واماندگی وضعیتی است که در آن، جریان هوا از لایهٔ مرزی سطح برا هواپیما (مانند بالها) جدا میشود. در این حالت نیروی برا به شدت کاهش مییابد و اصطکاک با هوا به شدت افزایش.
دو نوع واماندگی در پروازهای غیرجت مورد توجه هستند:
1-سرعت پایین
2- بالا بودن زاویهٔ حمله
واماندگی بدلیل سرعت پایین
این پدیده در هنگامه نشستن یا برخاستن هواپیما رخ میدهد. به دلیل کم بودن ارتفاع برای بازگشت به حالت اولیه این پدیده بسیار خطرناک است. این واماندگی معمولاً از قسمتهای تحتانی هواپیما شروع شده و رو به جلو حرکت میکنند.
واماندگی بدلیل زاویه حمله بالا
این نوع واماندگی، دارای شتاب است و با زاویه حمله رابطه مستقیم دارد. نقاط نوک تیز برای روی بدنه هواپیما به این نوع واماندگی کمک میکنند. بالا رفتن سریع زاویه حمله به جریان هوا اجازهٔ حرکت به سمت جلوی ماهی واره را نمیدهد و اینجا است که جریان هوا از سطح برا جدا میشود. برای جلوگیری از این پدیده در ارتفاعات نامناسب نباید به سرعت رو به بالا حرکت کرد.
یکی از واماندگیهای مربوط به زاویه، واماندگی سرچکشی نام دارد. سرچکشی نوعی واماندگی است که براثر اوجگیری هواپیما با زاویهٔ بسیار تند و حداقل توان موتور ایجاد میشود و همراه با حداکثر جابهجایی سکان عمودی و چرخشی سریع حول محور انحراف سمت yaw axis است و پس از آن هواپیما به وضعیت شیرجه در میآید و فروخیز میکند.
هواپیمای اندونزی نیز دقیقا چند دقیقه بعد از پرواز درحالیکه خلبان درخواست بازگشت به فرودگاه را داده بود سقوط کرده بود.
در این مورد محققان هواپیمایی اندونزی و آمریکایی میگویند که شاید دلیل سقوط هواپیما که با سرعت ارتفاعش را از دست داده بود به روز کردن نرم افزار سیستم کامپیوتری هواپیما بوده باشد.
برخی اتحادیههای خلبانی میگویند که تغییر در سیستم کنترل پرواز، که میتواند تنظیمات کنترل دستی را در مدل مکس-8 لغو کند، به خلبانها توضیح داده نشده است.
بعد از سقوط در اندونزی، شرکت بوئینگ اعلام کرد که بنابر یافتههای آنها از این سانحه، آنان به تکامل نیازهای نرم افزاری یا دیگر تغییرات ادامه خواهند داد اما مشخص نیست که شرکت تغییری در هواپیماها داده است یا خیر.
براساس این گزارش، سقوط این دوهواپیما که هر دو از یک مدل هستند؛ بسیاری از شرکتهای هواپیمایی جهان از جمله سه شرکت هوایی در آمریکا و خطوط هوایی دیگر جهان مثل آرژانتین، لهستان، ایسلند و چین که از این مدل هواپیما در اختیار دارند را نگران کرده است.
شرکتهای هواپیمایی چین به صورت موقت پرواز هواپیماهای بوئینگ 737 مکس را به حالت تعلیق درآوردهاند.