آفتابنیوز : آفتاب-صوفی جلالوندی: تصمیم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر دوپاره کردن نمایشگاه کتاب امسال و جدا شدن ناشران داخلی و خارجی، با انتقاد تعدادی از مهمترین ناشران کشور مواجه شده و باعث شده تا آنها اعلام کنند در نمایشگاه کتاب امسال شرکت نخواهند کرد. این مسئله نگرانیهایی را در میان علاقهمندان حوزه فرهنگ که هر ساله در نمایشگاه کتاب حضور مییافتند و از محصول یک سال فعالیت ناشران مطلع میشدند، به وجود آورده است.
«محمد جواد مظفر» مدیر انتشارات کویر از جمله ناشرانی است که مخالف تصمیم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. وی در گفتوگویی با خبرنگار سیاسی آفتاب دلایل مخالفت ناشران با تصمیم وزارتخانه و برخی مسایل حاشیهای نمایشگاه را برشمرده است.
آقای مظفر! با توجه به وضعیتی که برای نمایشگاه بین المللی کتاب پیش آمده و تعدادی از ناشران عدم حضور خود در این نمایشگاه را اعلام کردهاند، دلیل این تصمیم چه بوده است؟ تصمیم به دوپاره کردن نمایشگاه در واقع تهی کردن نمایشگاه از هدف اولیه آن است و نمایشگاه عملا تبدیل خواهد شد به نمایشگاه کتابهای خارجی و نمایشگاه استان تهران که این مسئله مورد قبول ناشران نیست و باید نمایشگاه بین المللی کتاب، «نمایشگاه بین المللی» باقی بماند. دلایلی که وزارت ارشاد برای دوپاره کردن نمایشگاه بین المللی کتاب مطرح کرده است، دلایل موجهی نیست. وزارت ارشاد به طور عمده دو موضوع مشکلات ترافیکی و گنجایش سالن های نمایشگاه را برای این اقدام خود مطرح کرده است.
اولا، مشکلات ترافیکی با توجه به افتتاح پل تقاطع نیایش و سئول و اصلاحات هندسی که در وضعیت پل در دست احداث سئول-چمران انجام شده بسیار کاهش پیدا کرده است.
ثانیا، به هر حال آن منطقه بخشی از تهران بزرگ است و مردم خودشان را با ترافیک تطبیق میدهند و با شور و اشتیاق با وجود هم مشکلات از برگزاری نمایشگاه کتاب استقبال میکنند. بنابراین، دوپاره کردن نمایشگاه از منظر ترافیکی، تبدیل یک مشکل به دو مشکل است و وضعیت ترافیک را به مرکز شهر منتقل می کند.
اما در مورد گنجایش سالنها، با توجه به حذف نمایشگاه مطبوعات که همه ساله همزمان با نمایشگاه کتاب برگزار میشد، آن سالنها می تواند در اختیار ناشران قرار گیرد. همه ناشران هم اعلام کردهاند برای حفظ نهادی با عنوان نمایشگاه بینالمللی کتاب حاضرند از غرفه های کوچک بهرهمند شود تا اینکه نمایشگاه دوپاره شود.
وزارت ارشاد دولت نهم در مدت مسئولیت خود چه سیاستهایی داشته که نارضایتی ناشران را برانگیخته است؟ مهمترین نارضایتی ناشران در مورد صدور مجوز چاپ کتاب است که ما را با مشکل جدی مواجه کرده است. برای هر یک از مشاغل، یک مجوز اولیه صادر میشود و یک فرد یا یک گروه سرمایه گذار اقدام به فعالیت و تولید کالایی میکنند اما تنها و تنها ناشر است که ضمن دریافت پروانه نشر، برای تولید هر واحد کالایی خود دوباره باید مراجعه کند که آیا آن واحد کالایی را تولید کند یا خیر. بدین ترتیب و با توجه به اینکه یک موسسه اقتصادی برای هزینههای مختلف خود برنامهریزی کرده است، اگر وزارت ارشاد به هر دلیلی به هیچ یک از عناوین آن مجوز ندهد و یا به تعداد اندکی از عناوین یک ناشر مجوز نشر دهد، این ناشر چگونه ادامه حیات بدهد؟
اساسا منطق ممیزی قبل از چاپ خلاف قانون اساسی و حتی مصوبه 1367 شورایعالی انقلاب فرهنگی است که متاسفانه حتی در دولت اصلاحات هم به آن توجه نشد و همچنان وزارت ارشاد به ممیزی غیرقانونی قبل از چاپ کتاب مبادرت میورزد.
نارضایتی دیگری هم وجود دارد و آن چگونگی خرید کتاب توسط معاونت فرهنگی وزارت ارشاد است. کافی است معاونت فرهنگی حاضر باشد فهرست کتابهای خریداری شده، نام شرکت های انتشاراتی و... را اعلام کند تا همگان به بی عدالتی در چگونگی خرید کتاب توسط معاونت فرهنگی واقف شوند.
نظر شما درباره موضع وزارت ارشاد در قبال اعلام عدم حضور از سوی تعدادی از ناشران در نمایشگاه بین المللی کتاب و اینکه گفتهاند: «ما محدودیتی برای حضور ناشران نداریم و آنها خودشان با این اقدام، خود را محروم کرده اند»، چیست؟
این سخنان، انسان را به یاد کسانی میاندازد که خود را قیم مردم میدانند و مردم را صغیرهایی که نیاز به قیم دارند میپندارند. متاسفانه همانطور که در بسیاری از موارد شاهد هستیم، دولتهایی که با جیب پر پول نیازی به مردم ندارند، یک حرف میزنند: «مردم مجبور به تبعیت از سیاستهای ما هستند.»
اگر دولت خود را موظف به پاسخگویی بداند و همانطور که در دولت اصلاحات مسئولیت برگزاری نمایشگاه داخلی به اتحادیه ناشران واگذار شده بود، آن وقت شاهد چنین سخنانی نخواهیم بود.
آیا ناشرانی که اعلام کرده اند در نمایشگاه حضور پیدا نخواهند کرد و عموما از معتبرترین انتشارات کشور هستند، خود قصد برگزاری نمایشگاهی مجزا ندارند؟ ناشران در این مسئله تابع سیاستهای اتحادیه ناشران هستند و هر تصمیمی که اتحادیه ناشران بگیرد، از آن تبعیت خواهند کرد.