ازدواج سنت حسنه ای به شمار می رود که به کرار در دین مبین اسلام بر آن تاکیده شده است، به طوری که حضرت محمد(ص) آخرین فرستاده خدای متعال نیز می فرمایند: هیچ چیزی نزد خدا محبوب تر از ازدواج نیست. بدین شکل پیامبر اسلام(ص) همواره تلاش داشتند تا در عرصه عمل این سنت نیکو را گرامی دارند و اینگونه با پیوند حضرت فاطمه(س) یگانه دخترشان با حضرت علی(ع) الگویی شایسته برای ازدواج امت خود به یادگار گذاشتند. برپایه همین سنت حسنه نخستین روز از ماه ذیحجه سالروز پیوند ساده و بی آلایش علی ابن ابیطالب(ع) و حضرت زهرا(س) قرار گرفت، پیوندی که ثمره آن درخشش ۱۱ پیشوا در آسمان هدایت و روشنگری مسلمانان بود تا با نسل خویش به تداوم و استمرار اسلام بپردازند. به همین مناسبت در تقویم ایران اسلامی، این روز فرخنده به عنوان روز ازدواج نامگذاری شده و اوج سادگی در میثاق این زوج به عنوان الگویی مناسب برای جوانان مطرح است تا در پرتو سیره و روش این بزرگان و به دور از تجمل گرایی، زندگی مشترک خویش را آغاز کنند و خانه بی آلایش خود را به مکانی برای پرورش فرزندان نیکو تبدیل سازند.
ازدواج و چگونگی آشنایی مسئولان و سیاستمداران نظام جمهوری اسلامی با یکدیگر همواره از خبرهای جذاب دنیای سیاست بوده و در نوع خود جالب توجه است. پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا در این نوشتار به مناسبت سالروز پیوند آسمانی حضرت زهرا(س) و امام علی(ع) به مرور برخی از این ازدواج ها پرداخته است.
علی لاریجانی و ازدواج با دختر شهید مطهری
علی لاریجانی در ۲۰ سالگی با دختر شهید مرتضی مطهری به نام فریده که ۱۵ سال داشت ازدواج کرد. علی لاریجانی اکنون به عنوان رئیس مجلس شناخته می شود و یک دهه رئیس سازمان صدا و سیما و پیش از آن وزیر ارشاد اسلامی و پس از آن دبیر شورای عالی امنیت ملی بود. فریده مطهری همسر وی درباره ازدواجشان می گوید ارتباط میان پدرم و همسرم مرید و مرادی بود. به قول پدرم ایشان جوان ۲۰ ساله ای هستند که چونان پیران پختگی لازم را در عرصه سیاست و علم به دست آورده بودند. از همان اوایل زندگی مشترک باتوجه به تلاش و فعالیت همسرم دریافتم که حضور من در منزل کمک بسیار بزرگی در جهت اداره زندگی است.
ازدواج قاضی القضات با دختر آیتالله وحید خراسانی
وصلت آیت الله صادق آملی لاریجانی با دختر یکی از مراجع از دیگر ازدواج هایی است که بر اساس سنت پیامبر (ص) و بر پایه ساده زیستی بنا شد. تنها نام یک فرزند ایشان بنام زهرا رسانه ای شده است و اطلاعاتی از همسر و دیگر فرزندان او وجود ندارد آیتالله صادق لاریجانی سال ها عهده دار ریاست قوه قضائیه بود و اکنون ریاست تشخیص مصلحت نظام را بر عهده دارد. او همواره ارتباط بسیار خوب و نزدیکی با پدر زن خود داشته است.
آیت الله هاشمی شاهرودی و ازدواج با نوه آیت الله سید محمود حسینی
همسر آیت الله هاشمی شاهرودی دختر آیت الله سیدعلی شاهرودی و نوه مرجع بزرگ شیعه آیت اللَّه سیدمحمود حسینی شاهرودی است. وی در مراحل مختلف زندگی مبارزاتی و دینی آیت اللَّه هاشمی شاهرودی شریک فداکار او بوده و حاصل زندگی مشترک ایشان ١٢ فرزند است که سه تن از آنها در امورات دفتر آیت الله شاهرودی مشغول به فعالیت هستند. آیت الله هاشمی شاهرودی در عراق ازدواج کرد و در زمره روحانیون سنتی بود.
ازدواج سیدمحمدخاتمی و خواهرزاده امام موسی صدر
پیوند خانواده خاتمی با زهره صادقی خواهر زاده امام موسی صدر باعث که او با نام داماد لبنان شناخته شود. او در خانواده ای فرهنگی و سیاسی تربیت و رشد کرد و با وجود اینکه همسر رییس جمهویر نیز بود اما هیچگاه به طوری رسمی و جدی وارد فعالیت های سیاسی نشد. تأسیس موسسه خیریه به آفرین فردا با همکاری برخی از همسران اعضای دولت وقت از جمله اموری بود که صادقی در تشکیل آن سهیم و اکنون یکی از مدیران موسسه این خیریه به شمار می رود. از جمله مهم ترین فعالیت هایی که زهره صادقی در آن شرکت داشت می توان به حضور سیاسی او در جریان حملات رژیم صهیونیستی به نواره غزه اشاره کرد که در نامه ای به همسر امیر وقت قطر خواستار فراخوان دولتها و ملتها برای حمایت از مردم فلسطین شد.
ازدواج دختران آیت الله هاشمی رفسنجانی با پسران آیت الله لاهوتی
ازدواج فائزه و فاطمه ۲ دختر آیت الله هاشمی رفسنجانی با پسران آیتالله لاهوتی از دیگر ازدواج های دوران انقلاب اسلامی به شمار می رفت. هاشمی رفسنجانی و حسن لاهوتی هر ۲ از مبارزان سیاسی با رژیم پهلوی بودند و همین سوابق و مناسبات سبب شد که فرزندان آنها با هم ازدواج کنند. فائزه هاشمی در ۱۶ سالگی همسر حمید لاهوتی شد که حاصل آن پسری به نام حسن و دختری به نام موناست. فائزه هاشمی در ۱۳۷۵ خورشیدی نماینده دوم مردم تهران در مجلس شورای اسلامی شد و به عضویت حزب کارگزاران سازندگی درآمد و همواره به عنوان نماد گرایش لیبرالی پدرش شناخته شد و فاطمه هاشمی نیز به عضویت حزب اعتدال و توسعه درآمد که گرایشی میانه رو در میان محافظهکاران ایران را نمایندگی میکند. فاطمه هاشمی نیز با سعید لاهوتی دندانپزشک ازدواج کرد. فاطمه هاشمی فعالیت خود را در ۱۳۷۳ خورشیدی در بنیاد بیماریهای خاص آغاز کرد. همچنین او ریاست فدراسیون ورزشی بیماران خاصی و ورزش های همگانی را در ۱۳۸۴ خورشیدی بر عهده گرفت.
سید محمدرضا خاتمی و ازدواج با نوه امام خمینی(ره)
سیدمحمدرضا خاتمی در نیمه دهه ۶۰ خورشیدی با زهرا اشراقی نوه امام خمینی ازدواج کرد. زهرا در میان نوههای امام راحل شاید یکی از پر سر و صدا ترین آنهاست. حاصل ازدواج او با محمدرضا خاتمی ۲ فرزند به نام های فاطمه و علیرضاست. زهرا اشراقی در عین حال دختر آیتالله شهابالدین اشراقی داماد امام خمینی(ره) است که در سالهای تبعید امام راحل دفتر ایشان را هم اداره میکرد و به هنگام نزاع سران حزب جمهوری اسلامی با ابوالحسن بنیصدر نخستین رئیسجمهوری اسلامی ایران از طرف امام خمینی(ره) به عضویت هیات حکمیت برای حل اختلاف درآمد. آیت الله اشراقی روحانی سنتگرا و در عین حال آزادیخواهی شناخته میشد که نسبت به گرایشهای حاکم عصر خود از استقلال رای و نظر برخوردار بود.
وصلت خانواده مقام معظم رهبری با خانواده حداد عادل
ازدواج حجت الاسلام مجتبی خامنه ای فرزند آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری با دختر غلامعلی حدادعادل از مشهورترین ازدواج ها به شمار می رود. دیگر فرزندان رهبر انقلاب نیز با خانوادههای مذهبی و سیاسی دارای گرایشهای دیگر ازدواج کردهاند. مسعود خامنهای با دختر آیتالله خرازی از مدرسان حوزه علمیه قم ازدواج کرده است. مصطفی خامنهای دیگر فرزند رهبر معظم انقلاب نیز با دختر آیتالله خوشوقت از روحانیان تهران ازدواج کرده و همچنین دختر دیگر مقام معظم رهبری با فرزند حجتالاسلام محمدی گلپایگانی رئیس دفتر رهبر انقلاب اسلامی ازدواج کرده است. با مروری بر ازدواجهای فرزندان مقام معظم رهبری میتوان گفت که هیچ یک از این ازدواجها نمیتواند واجد معنای جناحی یا سیاسی خاصی باشد بلکه همگی آنها در محدوده خانوادههای مذهبی و سیاسی انقلاب اسلامی رخ داده است.
ازدواج حسن خمینی با دختر آیتالله موسوی بجنوردی
حسن خمینی نوه ارشد امام خمینی(ره) با ندا موسوی بجنوردی دختر آیت الله سید محمد موسوی بجنوردی عضو سابق شورای عالی قضائی و عضو ارشد مجمع روحانیان مبارز ازدواج کرد که حاصل این ازدواج فرزندانی با نام های احمد، نرگس، فرشته و محمدهادی است. حسن خمینی اکنون تولیت مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی و تدریس در حوزه علمیه را بر عهده دارد و در امر تحقیق و پژوهش بسیار فعال است.
آیت الله موسوی بجنوردی در یکی از گفت وگوهای خود با رسانه ای درباره چگونگی ازدواجش می گوید: هشت ماه پس از فوت حاج احمد آقا خانم دکتر فاطمه طباطبایی (والده مکرم حاج سید حسن آقا) و برادرشان دکتر صادق طباطبایی به منزل ما و به کتابخانهام آمدند و خانم طباطبایی گفت: حاج احمد آقا قبل از فوت به من گفت خیلی مایلم دختر آقای بجنوردی را برای حسن آقا بگیرم. ما هم الان آمدهایم برای خواستگاری. من گفتم از جانب خودم مخالفتی ندارم اما از آن افرادی هستم که دختر باید جواب آخر را بدهد. قرار شد حسن آقا شب بعد که برای درس میآید زودتر بیاید تا با دخترم جلسه بگذارند که ببیند با هم جور هستند یا نه. من او را به اتاق بردم و خودم بیرون رفتم. وقتی برگشت خیس عرق بود و گفت تا حالا با دختر نامحرم اینجور صحبت نکرده بودم. گفتم چه شد؟ گفت ما با هم کنار آمدیم. بعد از دخترم هم پرسیدم و گفت بله، عقاید ما با هم یکی است. یکی دو روز پس از سالگرد فوت احمد آقا در حرم امام، عقد را من و مرحوم آیت الله سلطانی خواندیم. فرماندهان سپاه و خیلی از مسئولان بودند. افرادی از جمله محسن رضایی چون جای احمد آقا خالی بود، گریه میکردند. بعد از دو سه روز هم بدون تشریفات و مراسم عروسی دخترم ازدواج کرد.
سید یاسر خمینی و ازدواج با دختر سید محمد صدر
سید یاسر خمینی فرزند میانی از سه پسر سید احمد خمینی و نوه سید روحالله خمینی محسوب می شود که با دختر سید آیت الله محمد صدر فرزند نامزد ائتلاف اصلاحطلبان برای مجلس هشتم و معاون کمال خرازی وزیر امور خارجه دولت اصلاحات ازدواج کرده است. یاسر خمینی فرزند دوم سید احمد خمینی همراه همسر و ۲ فرزند خود به نام های روح الله و فاطمه در قم ساکن است و در آنجا به امور حوزوی مشغول است.
ازدواج نوه دختری امام خمینی(ره) با پسر محسن رضایی
حاصل ازدواج زهرا مصطفوی دختر امام خمینی (ره) که با محمود بروجردی ۲ فرزند به نامهای لیلی و مسیح است که لیلی با یکی از فرزندان آیت الله طباطبایی ازدواج کرده است و او نیز ۲ دختر دارد که یکی از آنها با پسر محسن رضایی ازدواج کرده است. مسیح بروجردی دیگر فرزند زهرا مصطفوی نیز اکنون در قم ساکن و از مدرسان خوشنام حوزه به شمار میرود.
ازدواج نعیمه اشراقی نوه امام خمینی(ره) با پسر آیتالله طاهری
نعیمه اشراقی سومین فرزند شهاب الدین اشراقی داماد امام راحل و صدیقه خمینی هفتمین نوه امام خمینی(ره) با سید محمدحسن طاهری پسر آیت الله طاهری اصفهانی امام جمعه سابق اصفهان ازدواج کرده و صاحب ۲ فرزندبه نام حسین و نعیماست. نعمیه اکنون معاون مدیر عامل و عضو هیأت مدیره شرکت مهندسی نفت کیش است.
ازدواج صدیقه خمینی دختر امام خمینی(ره) با آیت الله شهاب الدین اشراقی
ازدواج سید صدیقه خمینی فرزندسوم امام راحل با آیت الله شهاب الدین اشراقی که در نخستین روزهای انقلاب از همراهان صدیق امام خمینی(ره) محسوب میشد، اشاره کرد.
ازدواج ناطق نوری و عباس آخوندی با دختران حجتالاسلام رسولی محلاتی
حجتالاسلام رسولی محلاتی دختران خود را به عقد حجت الاسلام علی اکبر ناطق نوری رئیس مجلس چهارم و پنجم و عباس آخوندی وزیر اسبق مسکن درآورده است. ناطق نوری دارای هشت فرزند است که ۲ پسر به نامهای مصطفی و مجتبی مشهورترین آنها هستند.
سخن آخر
در پایان باید گفت که بررسی پدیده ازدواج در ایران با مد نظر قرار دادن چگونگی ازدواج در طبقات مختلف جامعه از جمله در میان سیاسیون صرف نظر از نوع و گرایش سیاسی آنها از جذابیت خاصی برخوردار است. شاید بتوان گفت که دلیل و انگیزه اصلی وقوع برخی ازدواج های سیاسی قرار گرفتن در شرایط محیط سیاسی و برخی روابط خانوادگی است که در میان سیاسیون به کرات دیده می شود.