روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه گزارش داد که رئیسجمهور فرانسه روز سهشنبه در نیویورک بسیار تلاش کرده تا دیداری میان دونالد ترامپ و حسن روحانی ترتیب دهد، اما این تلاشهای او به نتیجه نرسید.
به نوشته روزنامه وال استریت ژورنال، امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه روز سهشنبه در نیویورک تلاش بسیاری کرده است تا حسن روحانی و دونالد ترامپ روسای جمهور ایران و آمریکا با یکدیگر دیدار کنند، اما طرف ایرانی تاکید داشته است که آمریکا باید ابتدا متعهد به رفع تحریمها شود.
طبق گزارشها، در این دیدار سرپایی نیز نخست وزیر فرانسه بار دیگر پیشنهاد دیدار روحانی و ترامپ را برای چندمین بار مطرح کرده و جانسون نیز از سخن او حمایت میکند. برخی خبرنگاران این گونه نوشتهاند که مکرون به روحانی گفته: اگر این کشور را ترک کنی و ترامپ را نبینی، از دست دادن یک فرصت است....چون شما که تا مدتی برنمیگردی و ترامپ هم به تهران نمیآید. بوریس جانسون هم به روحانی گفته: موافقم، شما باید در لبه استخر بایستید و همزمان در آن بپرید.(جزئیات بیشتر)
پاسخ روحانی اما خندهای با صدای بلند است؛ پاسخ به درخواست مصرانه دو مقام اروپایی که تنها تکرارکننده تمایل رئیس جمهور آمریکا هستند و امتیازی هم برای عرضه ندارند. شیخ دیپلمات نیز با خنده بلند خود نشان میدهد این خواسته خندهدار است و برای تهران قابل پذیرش نیست.
همصدایی اروپاییها با فشار حداکثری بر ایران برای مذاکره
در این حال، یک تحلیلگر مسائل بینالمللی با تأکید بر اینکه سیاست فشار حداکثری ایران را تسلیم نخواهد کرد، درباره مواضع امروز سران اروپا میگوید: اروپاییها نسبت به بیثباتی در منطقه نگراناند، اما در گام اول باید به تعهدات خود در قبال برجام پایبند باشند تا ایران به آنها اعتماد کند.
پیروز ایزدی، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات استراتژیک درباره اظهارات اخیر ترامپ و مکرون درباره ایران و تأکید اروپاییها بر دیدار و مذاکره مقامات ایرانی و آمریکایی در حاشیه این دوره از مجمع عمومی سازمان ملل میگوید: به نظر میرسد اروپاییها در همسویی با آمریکایی سیاست فشار بر ایران را دنبال میکنند تا کشورمان تحت شرایط موجود، تن به مذاکره دهد. درصورتیکه موضع اصولی جمهوری اسلامی این است که ابتدا آمریکا از سیاست فشار حداکثری و تحریمها دست بردارد تا اعتماد ایران به مقامهای آمریکایی احیا شود.
وی ادامه میدهد: آمریکا با خروج از برجام، حس اعتماد در داخل کشور را از بین برده و لازمه رفع بیاعتمادی برای مذاکره، لغو تحریمهاست.
این کارشناس مسائل بینالمللی درباره این که با توجه نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری ایالاتمتحده و نیاز ترامپ به یک دستاورد در عرصه سیاست خارجی ، امکان تعدیل مواضع آنها تا چه حد است، میگوید: آمریکاییها تصور میکنند اگر این سیاست فشار حداکثری را ادامه دهند یا تشدید کنند، میتوانند ایران را پای میز مذاکره بیاورند. شاید نیازمند زماناند تا متوجه شوند این سیاست شکستخوردهای است.
ایزدی درباره تلاش اروپاییها برای شروع دور جدیدی از مذاکرات طی روزهای آتی و احتمال شکلگیری توافق تازه، توضیح میدهد: اروپاییها نسبت به بیثباتی در منطقه و عبور امن انرژی از آبراههای آن نگراناند؛ به همین علت دنبال یک راهحلاند؛ اما موضع اصولی ایران این است که آنها در درجه اول پایبندی خود به توافق برجام را نشان دهند تا راه برای مذاکراتی بعدی باز شود.
وی درباره اقداماتی که اروپاییها باید در این راستا انجام دهند، میگوید: ابتدا باید به وعدههای خود عمل کنند. موضوع اینستکس، معامله و خرید نفت از ایران همچنان بلاتکلیف مانده است؛ اروپاییها باید گام اول را در این زمینه بردارند.
دیدار، عکس و دیگر هیچ!
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالاتمتحده آمریکا در سخنرانی مجمع عمومی سازمان ملل متحد مدعی شد: «ایران نخستین حامی تروریسم در دنیاست و در تنور جنگهای سوریه و یمن میدمد.» او در بخش دیگری از سخنرانیاش، از تداوم تحریمها علیه ملت ایران گفت و تأکید کرد: «تا زمانی که رفتار ایران ادامه داشته باشد؛ تحریمها نهتنها لغو نمیشود، بلکه بیشتر هم خواهد شد.» با اینحال امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه بعد از دیدار با رئیسجمهوری ایران و بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس به خبرگزاری فرانسه گفت: « وقت تنگ است. اگر او (روحانی) بدون ملاقات با آقای ترامپ اینجا را ترک کند، فرصت از دست خواهد رفت چون تا چند ماه بازنخواهد گشت و رئیسجمهور ترامپ به تهران نخواهد رفت، پس باید همین حالا دیدار کنند.» آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز بعد از گفتوگوهای جداگانه با روسای جمهور ایران و آمریکا، گفت: « من از گفتگوها میان ایالاتمتحده و ایران استقبال میکنم اما اینکه بخواهیم اول همه تحریمها برداشته شود و بعد گفتگو انجام شود عملی نخواهد بود. فکر نمیکنم واقع بینانه باشد.» بااینحال حجتالاسلام روحانی، بعد از اظهارات تند روز گذشته ترامپ همچنان بر مواضع اخیر خود پافشاری کرد و به فاکس نیوز گفت « ما باید اعتماد متقابل ایجاد کنیم. اگر دولت ایالاتمتحده آمریکا مایل به گفتوگوست، باید شرایط لازم را فراهم کند.»
بیانیه اروپا، تغییر زمین بازی برای پوشاندن ناکامی
در این حال سارا معصومی، روزنامهنگار در گزارشی با اشاره به بیانیه اخیر سه مقام اروپایی، نوشت: اروپاییها ترجیح دادند بدون هیچ گونه مدرک معتبری با روایت آمریکا و عربستان در مساله آرامکو همراه شوند؛ به امید آن که شاید در تصمیمگیریهای بعدی ترامپ در قبال ایران سهمی بگیرند. مکرون نیز در حالی بیانیه سهجانبه را امضا کرده که تلاشهایش برای نجات برجام از طریق مذاکره با آمریکا، به دلیل لجاجت تیم ترامپ عملا ابتکار فرانسه را به اغما برده است.
به گفته او سه کشور اروپایی در حالی که پس از 16 ماه نتوانسته اند به تعهدات خود در برجام عمل کنند و از آمریکا هم نتوانسته اند معافیتهای تحریمی برای کار با ایران بگیرند، با این بیانیه، سعی در تغییر زمین بازی دارند.