آیا طالبان و آمریکا مجددا به مذاکرات صلح بر می‌گردند؟
نوذر شفیعی درباره دیدار مجدد نماینده آمریکا در امور افغانستان با هیات طالبان در اسلام آباد پاکستان، آن هم در شرایطی که رئیس‌جمهور آمریکا دستور توقف روند گفت‌وگوهای طالبان و آمریکا را داده بود، گفت: چند نکته در این موضوع مطرح است؛ نکته اول این‌که آمریکایی‌ها به این دلیل توافق با طالبان را نفی و از امضای صورت جلسه حاصل از ۹ دور مذاکره خودداری کردند که از نظر آن‌ها امتیازات زیادی به طالبان داده شده بود.
وی افزود: نکته دوم این بود که هیچ تضمینی برای رعایت تعهدات طالبان وجود نداشت و دلیل سوم هم این بود که آمریکایی‌ها احساس کردند طالبان با برخی دیگر از کشورها زد و بندهایی داشته است. در واقع به همین دلایل گفته شده آمریکایی‌ها حاضر نشدند توافق با طالبان را امضا کنند.
این کارشناس مسائل منطقه همچنین بیان کرد: در گام بعدی طالبان در واکنش به این اقدام آمریکا دو کار را انجام داد، نخست این‌که دامنه حملات خود را تشدید کردند، همچنین تلاش‌های دیپلماتیکی را آغاز کردند، دقیقا به کشورهایی سفر کردند که آمریکا راجع به آن‌ها نظر و دیدگاه دیگری داشت، اما این‌که اقدام طالبان تاکتیکی بوده یا آن‌گونه که آمریکایی‌ها برداشت کردند یک رابطه استراتژیک بین طالبان و کشورهایی که سفر داشتند برقرار است جای بحث دارد.
این استاد دانشگاه در ادامه اظهار کرد: واقعیت این است که سفر طالبان به چین، روسیه و ایران یک واکنش طبیعی در مقابل رفتارهای آمریکایی‌ها قلمداد شد. بنابراین دستگاه تصمیم‌گیری این کشورها باید تشخیص دهد که سفر طالبان تاکتیکی یا استراتژیکی بوده است. فهم این‌که رفتار آن‌ها چگونه بوده بستگی به پیشینه این رفتار دارد.
شفیعی با اشاره به سفر هیاتی از طالبان به پاکستان گفت: سفر به پاکستان قضیه‌اش متفاوت است زیرا پاکستان نقطه میانه دیدگاه آمریکایی، چینی، روسی و ایرانی است. به نظر می‌رسد سفر طالبان به پاکستان و دیدار با زلمای خلیل‌زاد نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان با این برنامه‌ریزی اتفاق می‌افتد که گویی قرار است آمریکا مجددا به مذاکرات برگردد.
وی ادامه داد: البته در این مورد بحث و جدل‌های زیادی اتفاق می‌افتد که آیا آمریکا باید همان توافق پیشین را امضا کند یا این که طالبان باید در دیدگاه‌ها و تعهدات‌شان انعطاف بیش‌تری به خرج دهند یعنی همان تجدید مذاکره و یک تجدید نظر در توافق موجود.
این کارشناس مسائل شبه قاره همچنین اظهار کرد: بنابراین به نظر می‌رسد، این مساله در اسلام آباد مرکز ثقل و بحث است، این که مذاکره با آمریکا از سر گرفته شده و نوعی بازنگری در توافق موجود صورت گیرد. درواقع احتمالا تعهدات طالبان هم از نظر وسعت تعهدات و هم از نظر شدت اجرایی در نوع جدید متن توافق‌نامه دستخوش تغییر خواهد شد.
شفیعی درباره این‌که آیا طالبان و آمریکا مجددا به میز مذاکره بر می‌گردند؟ گفت: بله به میز مذاکرات بر می‌گردند و البته طالبان تاکید خواهد کرد همان چیزی که تا به حال توافق شده مبنای کار قرار گیرد و آمریکایی‌ها هم احتمالا می‌خواهند تعهدات طالبان بیش‌تر شود.
این نماینده سابق مجلس همچنین درباره این‌که در مورد سفر طالبان به پاکستان میان دولت و وزارت خارجه افغانستان اختلاف نظر وجود دارد، ابراز کرد: اگر کل مجموعه دولت را با هم در نظر بگیریم، دولت خیلی خوشحال است که توافق طالبان با آمریکا به هم خورد زیرا در جریان مذاکرات دولت به حاشیه رانده شد و اگر قرار باشد مذاکرات از سر گرفته شود قطعا برای دولت هم باید جایگاهی در نظر گرفت، زیرا صلح در افغانستان به سود دولت است و اگر دولت به این نتیجه برسد که می‌تواند یک پای گفت‌وگوها باشد حتما استقبال می‌کند و اگر نباشد قطعا مخالفت خواهد کرد.
