بهاره صباغ ابریشمی اظهار داشت: پائیز با وجود اینکه فصل شگفتی ها است ولی به طور طبیعی اختلالات خلقی نیز برای بیماران افسرده با خود به همراه دارد و با توجه به شرایط جوی و آلودگی هوا در برهه ای از زمان، آثار مخربی نه تنها بر قلب و ریه بیماران تنفسی، بلکه بر اعصاب و روان مبتلایان به افسردگی فصلی نیز می گذارد.
وی افزود: هنگام تشدید آلودگی هوا، بیماران و گروه های خاص جامعه اعم از سالخوردگان و کودکان بیشتر در معرض خطر دریافت ذرات آلوده معلق در هوا قرار دارند و آن دسته از افرادی که زودرنج، پرخاشگر، عصبانی و کمتحملتر بودند یا اینکه در گذشته هم این مشکلات را داشتند، با تغییرات جوی در این فصل، خیلی زودتر استرس، واکنش و حساسیت از خود بروز میدهند.
رابطه آلودگی و پرخاشگری!
صباغ ابریشمی گفت:آلودگی هوا و محیط اطراف محل زندگی به وسیله تولیدکننده آلاینده ها یا هر آلاینده دیگری، در زمانی که شرایط جوی تشدید می شود، به طور طبیعی مواد و ذرات معلق در هوا اعم از دود، غبار، سرب و مونواکسیدکربن، به طور مستقیم از راه تنفس و پوست جذب بدن می شوند و در این رابطه افراد دارای بیمارای های قلبی و تنفسی، مغز و اعصاب و در مرحله بعد کودکان و سالمندان و دیگر افراد جامعه که به فعالیت های روزانه مشغول هستند، از مشکلات آلاینده ها در امان نخواهند بود.
وی ادامه داد: به طور خلاصه چنانچه بخواهیم نسبت به مشکلاتی که هوای آلوده و آلاینده ها ایجاد می کنند، تاثیراتی که بر اعصاب و روان می گذارند و مشکلاتی که برای این دسته از بیماران ایجاد می کنند، صحبت کنیم، باید گفت افرادی که به بیماری های عصبی و به ویژه افسردگی مبتلا هستند، در این شرایط جوی به طور مداوم خسته و بیحوصله می شوند، سردردهای میگرنی و عصبی در آنها تشدید میشود و حالت گیجی و منگی به آنها دست میدهد.
صباغ ابریشمی اظهار داشت: ارتباطات اجتماعی بیماران عصی و پرخاشگر، ضعیف و حتی تمرکزشان کاهش مییابد؛ به نحوی که در هنگام رانندگی عجول و بدخلق میشوند. آلاینده ها روی سلامت روان این دسته افراد و همچنین جسم آنان اثرات مخربی میگذارد و آنها را دچار تنگی نفس، تپش قلب و سایر علایم میکند.
به گفته وی، هنگام آلودگی هوا فردی که مبتلا به افسردگی است، محیط اطراف خود را تیره و تارتر می بیند و قدرت تصمیمگیری او ضعیفتر میشود و احساس میکند که بیانرژی، بیحوصله و خسته شده است. این عوامل سبب میشوند که بیمار افسرده تر شود و به طور طبیعی اضطرب و نگرانی و به دنبال آن بعضی علایم جسمی مانند تپش قلب آن نیز به طور شدیدتری بروز میکند.
صباغ ابریشمی گفت: آلودگی هوا روی بیماران با اختلال وسواس موجب تشدید نگرانی و اضطراب این عده می شود. افراد دارای وسواس همیشه به جسم خود توجه زیادی دارند و در شرایط آلودگی هوا، دائما فکر میکنند که بیمار شدهاند و به طور طبیعی دچار نوعی خود بیمارانگاری می شوند.
وی افزود: در مواقع تشدید بحران آلودگی بهتر است منابع استرسزا را تعدیل یا کاهش داد؛ برای نمونه، تا حد امکان، استرس خود را در مورد شغل یا ترافیک باید کاهش داد. ساعت استراحت و خواب را افزایش داد، حتی المقدور فعالیتهای ورزشی و بدنی در فضاهای بسته انجام داد، مایعات بیشتر به خصوص شیر و آبمیوه بنوشیم و علاوه بر نوشیدن مایعات، مصرف میوه و سبزیهای تازه را در چنین روزهایی افزایش داد.
آثار آلودگی هوا بر کودکان
به گفته این روانپزشک، زمانی که شرایط جوی به گونه ای می شود که تمام گروه های سنی را در معرض خطر قرار می دهد، کودکان نیز به عنوان عضو ضعیف تر جامعه پس از بیماران، قشر تاثیرپذیر بعدی از آلودگی هستند؛ از جمله آثار اولیه آلودگی بر کودکان می توان به کم شدن توجه و تمرکز آنها اشاره کرد. علاوه بر این ممکن است آنها زودرنج، کمتحمل و بیحوصله شوند، پرخاشگری کنند و بیش از پیش، احساس خستگی در چهره آنان نمایان شود. همه اینها سبب میشود تا حدی یادگیری در کودکان کاهش یابد.
صباغ ابریشمی افزود: استرس و اضطراب کودکان در مواقع آلودگی تشدید می شود به نحوی که کمخوابی، کماشتهایی و حساسیت آنان نسبت به ترافیک و سروصدا بیشتر می شود. توصیه شده است خانوادهها در چنین شرایطی کودکان خود را در خانه سرگرم کنند و به عنوان نمونه، بازیهای فکری و کم جنب و جوش برای آنان ترتیب دهند.
وی گفت: خانوادهها ضمن رعایت موارد بهداشتی بهتر است در این گونه مواقع که احتمال دارد راه های تنفسی کودکان تحت تاثیر آثار مخرب آلاینده ها قرار گیرد، از فعالیت بچه ها در محیط های باز جلوگیری کنند و در محیط خانه با فعال کردن تهویه های هوا میزان آلاینده ها را کاهش دهند. خواب کودکان را تنظیم و حتی الامکان از مصرف مواد غذایی مضر و تنقلات توسط بچه ها در این شرایط جلوگیری کنند.
راهکار مقابله با آلایندگی ها
صباغ ابریشمی اظهار داشت: برای مقابله با مشکل آلودگی هوا به ویژه در فصل پائیز و سرد سال که تغییرات جوی شدت می گیرد، باید انگیزه تمام گروه های جامعه اعم از مردم و مسئولان در وهله نخست برای حفظ سلامت خود را برانگیخت و همه به اندازه توان در روند کاهش آلودگی کمک کنند. رسانهها و جراید، مردم را نسبت عواقب و اثرات غیربهداشتی بر جسم و روان آنان به طور واضح آگاه کنند و مسئولان نیز در برخورد جدی با مشکل آلودگی ها بر محیط زیست و افراد جامعه وارد عرصه و میدان شوند.