به نوشته روزنامه فرامنطقهای رأی الیوم، از جمله مهمترین رهبران مسلمانی که در این نشست حضور دارند، ماهاتیر محمد نخستوزیر مالزی، رجب طیب اردوغان رئیسجمهوری ترکیه، حسن روحانی رئیسجمهوری ایران و تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر هستند.
دستورکار نشست سران کشورهای اسلامی در کوالالامپور منتشر نشده است اما درباره بحرانهای کنونی از جمله بحرانهای سوریه، یمن، ظلم علیه مسلمانان روهینجا در میانمار، اویغورها در چین، بحران کشمیر و راههای مبارزه با اسلامهراسی در جهان در این نشست صحبت خواهد شد.
عمران خان، نخستوزیر پاکستان که یکی از برنامهریزان اصلی برگزاری این نشست بود در لحظه آخر تصمیم گرفت در این نشست حضور نیابد. مسؤولان پاکستانی میگویند وی تحت فشار عربستان از حضور در نشست انصراف داده است.
یکی از کشورهای غایب این نشست عربستان است که روابط پرتنشی با ایران و قطر دارد. عربستان اعلام کرده که دلیل عدم حضورش این است که این نشست مکان مناسبی برای طرح مسائل ۱.۷۵ میلیارد مسلمان در جهان نیست. اما تحلیلگران میگویند دلیل عدم حضور عربستان نگرانیاش از انزوای سیاسی در برابر دشمنانش یعنی ایران، قطر و ترکیه است.
منابع سعودی میگویند، عربستان دعوتنامهای را برای حضور در نشست دریافت کرده اما تأکید کرده تنها در صورتی در نشست شرکت میکند که تحت نظارت سازمان همکاری اسلامی باشد.
جیمز دورسی، پژوهشگر ارشد در دانشکده پژوهشهای بینالمللی سنگاپور گفت: مساله این است که دو ائتلاف وجود دارند. یک ائتلاف عربستانی - اماراتی و یک ائتلاف ترکیه - قطر و بین این دو پاکستان قرار دارد که برای راضی نگه داشتن دو طرف تلاش میکند.
دفتر ماهاتیر محمد اعلام کرد، کشورش دعوتنامههایی برای تمامی کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی فرستاده است که تعدادشان به ۵۶ کشور میرسد اما تنها ۲۰ کشور هیئتهایی را به این نشست فرستادهاند.
در بیانیه این دفتر آمده است: حاضران در این نشست قصد تشکیل ائتلاف جدید ندارند و نمیخواهند به موضوع دین و امور مذهبی بپردازند بلکه برای بررسی اوضاع جهان اسلام گردهم میآیند.
در این راستا نشست کوالالامپور در معرض انتقاد مسؤولان ارشد عربستان، امارات و بحرین قرار گرفته است.
این مسؤولان با انتشار توئیتهایی اعلام کردند که این نشست به دلیل غیبت عربستان از قبل شکست خورده است.
خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه، وزیر خارجه بحرین در توییتر نوشت: حضور در کدام نشست به نفع مردم ما است؟ نشست سران شورای همکاری در ریاض یا نشست کوچکی در دورترین نقطه دنیا؟
سطام بن خالد آل سعود، شاهزاده عربستانی نیز اعلام کرد این نشست قبل از آنکه شروع شود شکست میخورد.
وی به عدم حضور نخستوزیر پاکستان و اندونزی در این نشست اشاره کرد و گفت: طرح ترکیه و قطر برای کاستن از نقش عربستان شکست خورده است.