نقش تغذیه در پیشگیری از کرونا
طاهره کریمی در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: کروناویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری‌های شدیدتری همچون سارس و مرس را شامل می‌شود. تاکنون هفت نمونه از ویروس کرونا کشف شده‌است که در دسامبر ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین جدیدترین گونه از کروناویروس به نام 2019 nCoV - با همه‌گیری در انسان شیوع پیدا کرد.
وی تب و مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس، افزایش تعداد تنفس، گلودرد و آبریزش بینی را از علائم این بیمتری برشمرد و افزود: در موارد حاد مشکلات گوارشی نظیر اسهال، نارسایی حاد تنفسی، اختلالات انعقادی خون و نارسایی کلیه نیز گزارش شده‌است.
این کارشناس ارشد تغذیه اظهار کرد: در شرایط کنونی بهترین روش مصون ماندن از این بیماری پیشگیری و تقویت سیستم ایمنی بدن است. سیستم ایمنی بدن یک شبکه چندوجهی و پیچیده از ارگان‌های تخصصی، بافت‌ها، سلول‌ها، پروتئین‌ها و مواد شیمیایی است که به منظور محافظت از میزبان از طیف وسیعی ازعوامل بیماریزا مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها، انگل‌ها و همچنین سلولهای سرطانی تکامل یافته است.
کریمی با بیان اینکه تغذیه یکی از مهترین عوامل تعیین کننده سلامتی است و دسترسی به منابع غذایی از مدت‌ها قبل به عنوان یک عامل اصلی در توانایی مقابله با انواع میکروب‌ها شناخته شده است، ادامه داد: سرمایه گذاری در سیستم ایمنی بدن پرهزینه است. منابع غذایی معمولاً به عنوان جعبه سیاه در نظر گرفته شده اند که مقدار مواد غذایی موجود در آن به عنوان پراکسی در زمان محدودیت منابع استفاده می‌شود. با این حال مواد غذایی ترکیبی پیچیده از درشت مغذی‌ها (کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و پروتئین‌ها) و ریزمغذی‌ها (ویتامین‌ها و مواد معدنی) هستند که توازن دقیق آن حفظ سلامتی را تعیین می کند.
وی به نقش هر کدام از مواد مغذی ذکر شده در سلامت و تقویت سیستم ایمنی پرداخت و عنوان کرد: انرژی و پروتئین که شواهد حاکی از آن است که کمبود این دو موجب کاهش توانایی مبارزه با انواع عفونت‌ها می شود. همچنین گرسنگی می تواند توانایی سیستم ایمنی را در مقابل طیف گسترده‌ای از گونه‌های میکروبی به خطر بیندازد.
طاهره کریمی ادامه داد: تحقیقات نشان داده اند که رژیم غذایی پرچرب و سرشار از اسیدهای چرب اشباع شده و ترانس موجب اختلال در سیستم ایمنی روده و افزایش حساسیت به آسیب اپیتلیال روده می‌شوند که در محیط آزمایشگاهی مشاهده شده اسیدهای چرب آزاد برای سلولهای T (گروه خاصی از سلولهای ایمنی بدن) سمی هستند و در نتیجه تری گلیسریدها در رژیم غذایی پرچرب موجب اختلال سیستم ایمنی روده می‌شود.
این کارشناس ارشد تغذیه افزود: بهتر است در رژیم غذایی خود به‌جای مصرف چربی‌های اشباع شده از چربی‌های غیر اشباع استفاده کنیم که منابع مهم این چربی‌های مفید روغن زیتون، روغن کانولا ، آووکادو، زیتون، انواع مغزها ، ماهی‌های چرب شامل ماهی قزل‌آلا، ماهی تن، ماهی خال‌مخالی، شاه‌ماهی، ماهی قزل‌آلا، ساردین و روغن ماهی است.
وی ضمن اشاره به اینکه ویتامین A یکی از ویتامین‌های محلول در چربی است که نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی دارد، گفت: همچنین رتینوئیداسید که یکی از مشتقات ویتامین A است، نقش مهمی در تنظیم تمایز، بلوغ و عملکرد سلولهای سیستم ایمنی ذاتی ایفا می‌کند.
کریمی از ویتامین D به عنوان یکی دیگر از ویتامین‌هایی که اثرات ضد التهابی مفیدی دارد، یاد کرد و افزود: این ویتامین به تنظیم سیستم ایمنی کمک می‌کند و اخیرا گزارش شده که این ویتامین در سیستم ایمنی اکتسابی نقش بسزایی دارد و موجب افزایش سلولهای) T گروه خاصی از سلولهای ایمنی بدن ( شود.
وی ادامه داد: بیش از نیم قرن است که تحقیقات ثابت کرده‌اند که ویتامین C در جنبه‌های مختلف سیستم ایمنی بدن ، به ویژه عملکرد سلولهای ایمنی نقش مهمی را ایفا می‌کند. این ویتامین خواص اکسیدانی و ضد التهابی بالایی دارد و کمبود آن منجر به اختلال در کلاژن‌سازی و ترمیم زخم، تضعیف سیستم ایمنی بدن و افزایش عفونت می‌شود.
این کارشناس ارشد تغذیه گفت: ویتامین E یکی از مؤثرترین مواد مغذی است که برای تعدیل عملکرد سیستم ایمنی بدن شناخته شده است. این تا حدودی به دلیل خاصیت محافظتی آن در برابر اکسیداسیون اسیدهای چرب اشباع نشده غشایی است که در غشای سلولهای ایمنی غنی شده و باعث می‌شود آنها در معرض آسیب اکسیداتیو ناشی از سوخت‌وساز در امان باشند. کمبود ویتامین E از طرق مختلف از جمله تغییر در یکپارچگی غشای سلولی و انتقال سیگنال ، تغییر در واسطه‌های التهابی و چرخه سلولی بر سیستم ایمنی و التهاب تأثیر می‌گذارد. تعدیل عملکرد سیستم ایمنی توسط ویتامین E دارای اهمیت بالینی است؛ زیرا این ویتامین بر میزان حساسیت به عفونت باکتریایی و ویروسی تأثیر می‌گذارد.
وی بیان کرد: سایر مواد مغذی که در تنظیم و تقویت سیستم ایمنی نقش دارند شامل روی، منیزیم، کلسیم ، ویتامین‌های گروه بی و ویتامین K است.لذا بهتر است برای تقویت سیستم ایمنی در مقابل انواع ویروس‌ها و میکروارگانیسم‌ها یک رژیم غذایی متعادل با مصرف روزانه غلات کامل، میوه و سبزیجات، انواع مغزها به عنوان منابع مفید مواد معدنی و ویتامین‌ها و مصرف حبوبات و لبنیات به عنوان منابع مفید پروتئین استفاده شود.
