روزه گرفتن در دوران بارداری در چه شرایطی مجاز است؟
دکتر لادن گیاهی در خصوص روزه گرفتن در سه ماهه نخست بارداری توضیح داد: در سه ماهه نخست بارداری، روزه گرفتن خانم باردار توصیه نمی‌شود، زیرا مغز جنین در سه ماهه اول به گلوکز مستقیم مادر احتیاج دارد و در سریعترین و حساس‌ترن دوران رشد و تکثیر سلولی است. نکته مهم دیگر این است که خانم باردار هنگام روزه‌داری دچار ضعف و کسالت شدید نشود. طول مدت روزه‌داری نیز در تصمیم‌گیری ایمن بودن روزه‌داری از عوامل مهم است.
وی افزود: همچنین در روزهای طولانی به دنبال اتمام ذخیره قندی و گلوکز بدن به سراغ مصرف چربی‌ها می‌رورد که در نتیجه متابولیسم چربی‌ها اجسام کتونی در بدن تولید می‌شود. عبور اجسام کتونی از جفت به جنین باعث آسیب به روند رشد ارگان‌های مختلف به ویژه سیستم عصبی مرکزی جنین می‌شود. همچنین گرسنگی طولانی مدت باعث تشدید حالت تهوع بارداری می‌شود. اگر هنگام روزه‌داری دچار علائمی مانند تغییر حرکات جنین، دردهای انقباضی شدید، سرگیجه و یا خستگی شُدید سریع روزه خود را باطل کنید و با پزشک خود تماس بگیرید.
گیاهی ادامه داد: عدم وزن گیری جنین، کاهش ادرار، بوی بد و رنگ تیره ادرار از علائم جدی دیگری هستند که سبب می‌شود ادامه روزه داری را نامناسب تشخیص دهیم.
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا با اشاره به افزایش نیازهای تغذیه‌ای خانم‌های باردار در سه ماهه سوم، گفت: از آنجا که نیاز مادر به مایعات و مواد غذایی در سه ماهه سوم بارداری افزایش می‌یابد، روزه گرفتن در سه ماهه آخر بارداری به نفع سلامت مادر و جنین نیست.
گیاهی درباره روزه گرفتن خانم باردار در سه ماهه دوم نیز خاطر نشان کرد: اگرچه گفته شد که در صورت سلامت مادر و جنین، خانم باردار در سه ماهه دوم بارداری می‌تواند روزه بگیرد، اما حتماً باید با مشورت پزشک متخصص خودش اقدام به روزه‌داری کند و بهتر است با کمک گرفتن از مشاور تغذیه یک برنامه غذایی مناسب برای وعده‌های افطار و سحر خود داشته باشد. اگر خانم باردار متوجه افزایش سطح اجسام کتونی در ادرار ساعت دوازده یا ساعت دو ظهر خود شود، نباید به روزه خود ادامه دهد. چنین شرایطی می‌تواند موجب آسیب به جنین و حتی زایمان زودرس شود. برای اندازه‌گیری کتون ادرار نوارهایی وجود دارد که می توان آنها را از داروخانه تهیه کرد و طریقه استفاده از این نوارها را از پزشک خود پرسید.
این متخصص تغذیه در پایان با تأکید بر لزوم خودداری خانم‌های باردار از مصرف شیرینی‌های رایج ماه مبارک رمضان، مانند زولبیا و بامیه، افزود: این قبیل خوراکی‌ها آسیب مضاعفی به جنین خواهد زد. وعده غذایی سحری باید حاوی ترکیبات کربوهیدراتی و فیبری و پروتئین کافی به نسبتی باشد که هم انرژی کافی را تامین کند، از افت زود هنگام قند خون پیشگری شود و باعث تشنگی و تشدید کم آبی و یبوست نیز نشود. بنابراین خورشت های سبزی دار مخصوصا در فصل بهار، برنج‌های مخلوط مثل هویج پلو، نخودپلو، عدس پلو، شیرین پلو، ماش پلو همراه با ماست و خیار و نعنا و کمی سالاد و یک عدد خرما برای سحر عالی است.
بنابر اعلام روابط عمومی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا، در فاصه افطار تا سحر مصرف مکرر میوه، آب میوه و خرما، انجیر، کشمش، زیتون و سالاد میوه و دسرهای سالم بر پایه لبنیات و میوه و یا انواع اسموتی‌ها بسیار موثر است. استفاده از نان چاودار، نان جو، جو دوسر در ترکیب با شیر و مغزدانه‌ها، عسل و یا شیره خرما و انگور و میوه انتخاب‌های خوبی برای افطار هستند. مصرف آش و حلیم برای وعده شام مطلوب است؛ به شرط آنکه با روغن‌های اضافه و ناسالم همراه نباشند.
