برایان هوک نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران به روزنامه نیویورک تایمز اعلام کرده که از سمت خود استعفا خواهد داد.
به نوشته این روزنامه رفتن «هوک» هرگونه امکان برقراری کانال دیپلماتیک با ایران را از بین میبرد.
«الیوت آبرامز» نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ونزوئلا با حفظ سمت به عنوان جانشین «برایان هوک» خواهد بود.
مهر در گفتگو با پروفسور «شیرین هانتر» عضو شورای روابط خارجی آمریکا و استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا به بررسی دلایل استعفای «برایان هوک» پرداخته که در ادامه میآید.
* «برایان هوک» نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران در گفتگو با روزنامه نیویورک تایمز اعلام کرده که استعفا خواهد داد که از سوی «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا نیز این موضوع تأیید شد. به نظر شما دلیل اصلی استعفای وی چیست؟
«برایان هوک» مدتهاست که در این شغل بوده است. بنابراین به احتمال قوی از این کار خسته شده و قصد دارد شغلی انتخاب کند که فشار کمتری داشته باشد. از طرف دیگر ممکن است که پمپئو از کار او در کسب همکاری کشورهای دیگر با سیاست آمریکا به اندازه کافی راضی نبوده و شاید میخواهد مسئولیت شکست سیاست فشار حداکثری علیه ایران به دوش «هوک» بیندازد.
* «برایان هوک» از پیشگامان سیاست فشار حداکثری علیه ایران به رهبری «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا بود. آیا استعفای وی نشان از اذعان به شکست این سیاست از سوی دولت ترامپ است؟
در واقع سیاست فشار حداکثری به صورت ضعیفتر در حکومت اوباما آغاز شد و هیلاری کلینتون که صحبت از تحریمهای فلج کننده کرد مسئولیت زیادی در این زمینه داشت. «هوک» یک شب منصب از درجه متوسط بود. چنین سیاستهایی در سطح بسیار بالا اتخاذ میشوند. اگر هدف از سیاست فشار حداکثری وادار کردن ایران به مذاکره و دادن امتیازات خواست آمریکا بود، این سیاست شکست خورده است.
اما اگر منظور تضعیف اقتصاد ایران بود تا حد زیادی موفق بوده است. اما شکست این سیاست به این معنی نیست که آمریکا دیگر به ایران فشار نخواهد آورد. بر عکس، این شکست ممکن است باعث شود که آمریکا دست به اقدامات شدیدتر و حتی حملات نظامی محدود ولی بسیار مخرب در ایران بزند.
* قرار است «الیوت آبرامز» نماینده ویژه دولت ترامپ در امور ونزوئلا جانشین «برایان هوک» شود. «آبرامز» از هوک تندروتر است و کودتا علیه دولت مادورو در ونزوئلا نیز طراحی او بوده است. این انتخاب به چه معناست؟
«آبرامز» یکی از طرفداران بسیار سر سخت اسرائیل و نتانیاهو است. بنابراین تحت نظارت او سیاست آمریکا بیش از پیش از نظارت اسرائیل متأثر خواهد شد.
او حتماً طرفدار تغییر نظام و ایجاد تشنجات در ایران از جمله با ترغیب بعضی اقلیتها ناراضی به شورش خواهد بود. به نظر من اسرائیل از این نگران است که بعد از ترامپ آمریکا دیگر زیاد مشغول ایران نباشد گرچه به عقیده من «بایدن» هم تحریمها را ادامه خواهد داد.
اسرائیل همچنین از امکان کم شدن نیروهای نظامی آمریکا در خاورمیانه نگران است. بنابراین میخواهد قبل از تعدیل این نیروها اگر ممکن شود آمریکا ضربهای به ایران بزند و در نتیجه دیگر هیچ رقیبی در خاورمیانه نداشته باشد.
*رویکرد «الیوت آبرامز» در خصوص ایران چگونه است؟
«آبرامز» از طرفداران اقدامات نظامی آمریکا در خاورمیانه به خصوص در دفاع از منافع اسرائیل میباشد. رویکرد او به روابط خارجی مبتنی بر به کار گرفتن قدرت آمریکا حتی به صورت یکجانبه میباشد. او مانند بقیه تندروهای آمریکا کینه زیادی نسبت به ایران دارد و معتقد است که آمریکا نمیتواند با نظام فعلی به سازش برسد.
* آبرامز در مقالهای در سال ۱۳۹۶ نوشت دولتهای غربی، در مورد اصلاحات در ایران، خودفریبی میکنند. او این مقاله را متعاقب انتخابات ریاست جمهوری ایران نوشت و دیدگاه او به این معناست که تفاوتی در این وجود ندارد که چه کسی در ایران در قدرت باشد و همه طیفهای سیاسی از نظر او رویکرد یکسانی دارند. اگر آبرامز در سمت خود باشد و ترامپ رأی بیاورد رویکرد دولت جدید ترامپ به ایران چگونه خواهد بود؟
به طور کلی بعد از ماجرای گروگانها، همه دولتهای آمریکا خواهان تغییر نظام ایران بودهاند.
بعضیها میخواستند که این امر از طریق اصلاحات داخلی و تعدیل ایدئولوژی ایران صورت گیرد. اما برای بعضیها مسأله از نظام فراتر میرود و آنها ایران و حتی یک ایران دموکراتیک را رقیب میبینند.
حرف بولتون در مورد تجزیه عراق نشانگر این بینش است. متحدان منطقهای آمریکا هم در اساس تجزیه ایران را میخواهند حتی آنهائی که ادعای دوستی میکنند.
به نظر من در سه ماه آینده سعی خواهند کرد ایران را با خطرات زیادی روبرو کنند.