۷ دارو و درمان طبیعی برای احتقان سینوس
«احتقان یا گرفتگی سینوس که به نام سینوزیت شناخته می‌شود، به واسطه التهاب و تورم بافت‌های پوشش‌دهنده مسیرهای بینی و سینوس‌ها رخ می‌دهد. اگرچه یک ویروس، سرماخوردگی یا آلرژی‌های فصلی شایع‌ترین دلایل گرفتگی سینوس هستند، عفونت باکتریایی نیز می‌تواند به بروز این شرایط منجر شود.
اگر به گرفتگی سینوس مبتلا باشید، احتمالا یک یا ترکیبی از علائم زیر را تجربه خواهید کرد:
- سردرد
- خستگی
- سرفه
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- گلودرد
- فشار اطراف گونه‌ها و دیگر بخش‌های صورت
اگر به گرفتگی سینوس مبتلا شده و علائم برای ۱۰ روز یا بیشتر ادامه داشته‌اند، تب بالا (۳۹.۴ درجه سلسیوس) یا بیشتر دارید، یا اگر رنگ ترشحات بینی طی دوره بیماری تغییر کرده است، باید به پزشک مراجعه کنید. تغییر رنگ ترشحات بینی می‌تواند نشانه‌ای از یک عفونت باکتریایی باشد که ممکن است برای درمان آن به تجویز دارو نیاز باشد.
احتقان بینی و سینوس می‌تواند آزاردهنده باشد، اما به طور معمول برای یک فرد عادی مساله نگران‌کننده‌ای محسوب نمی‌شود. در حقیقت، احتقان سینوس را می‌توان به‌راحتی در خانه با کمک داروهای ضد احتقان بدون نسخه، داروهای مسکن بدون نسخه، داروهای تجویزی یا ترکیبی از درمان‌های طبیعی درمان کرد.
در ادامه با برخی از بهترین داروها برای بهبود احتقان سینوس و این که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد، بیشتر آشنا می‌شویم.
داروهای بدون نسخه برای گرفتگی سینوس
زمانی که سینوس‌ها ملتهب و دچار گرفتگی می‌شوند، این به معنای انسداد فضاهای پر شده از هوای متصل به حفره بینی یا ناتوانی در تخلیه مخاط به طور طبیعی است. این انباشت مخاط موجب احساس فشار یا پری در قسمت پیشانی، چشم‌ها یا فک می‌شود. خوشبختانه، داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن می‌توانند به تسکین درد ناشی از انباشت فشار کمک کنند.
ضد احتقان: ضد احتقان‌های بینی به شکل قرص، شربت یا اسپری‌های بینی در دسترس هستند و با کاهش جریان خون به سینوس‌ها کار می‌کنند که در نهایت تورم و التهاب بینی را کاهش می‌دهد. از ضد احتقان‌های بینی رایج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فنیل‌افرین
- سودوافدرین
مسکن درد: دو دسته اصلی از داروهای مسکن وجود دارند:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: داروهایی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن بدن را از تولید پروستاگلاندین‌ها، مواد شیمیایی شبه هورمونی که با افزایش دمای بدن و گشاد کردن رگ‌های خونی موجب درد، تب، قرمزی، تورم و التهاب می‌شوند، باز می‌دارند.
- استامینوفن: بر خلاف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، استامینوفن موجب کاهش تورم یا التهاب نمی‌شود. در عوض این دارویی ضد درد است که از احساس درد توسط مغز جلوگیری می‌کند.
آنتی‌هیستامین‌ها: آنتی‌هیستامین‌ها به طور معمول برای درمان آلرژی‌ها استفاده می‌شوند اما از آنها می‌توان برای درمان شرایط دیگر مانند مشکلات معده و سرماخوردگی نیز استفاده کرد. آنتی‌هیستامین‌ها با مسدود کردن آثار هیستامین‌ها که سیستم ایمنی بدن برای محافظت در برابر مهاجمان خارجی ترشح می‌کند، کار می‌کنند. هیستامین‌ها موجب علائمی مانند التهاب، احتقان، آبریزش بینی، و عطسه می‌شوند. از این رو آنتی‌هیستامین‌ها برای تسکین این علائم طراحی شده‌اند. از گزینه‌های رایج در این زمینه می‌توان به سیتریزین و فکسوفنادین اشاره کرد.
اسپری بینی: انواع مختلفی از اسپری‌های بینی برای تسکین احتقان سینوس وجود دارند، از جمله اسپری‌های ضد احتقان، اسپری‌های آنتی‌هیستامین و اسپری‌های استروئیدی بینی:
اسپری‌های ضد احتقان بینی با کوچک کردن رگ‌های خونی متورم در بینی، التهاب را کاهش می‌دهند و امکان تنفس بهتر را فراهم می‌کنند. این اسپری‌ها نباید برای بیش از سه تا پنج روز پشت سر هم استفاده شوند و طبق دستورالعمل ارائه شده روی بسته‌بندی محصول باید از آنها استفاده کرد.
اسپری‌های آنتی‌هیستامین آثار هیستامین‌ها را برای تسکین عطسه، تحریک و آبریزش بینی کاهش می‌دهند.
اسپری‌های استروئیدی بینی از هورمون‌های تولیدشده توسط غدد فوق کلیوی تقلید می‌کنند تا التهاب و تورم را کاهش دهند. این اسپری‌ها می‌توانند برای درمان تب یونجه، سینوزیت، رینیت غیر آلرژیک و پولیپ‌های بینی استفاده شوند زیرا عطسه و آبریزش یا احتقان بینی را تسکین می‌دهند.
درمان‌های طبیعی برای احتقان سینوس
احتقان سینوس شرایطی آزاردهنده است و ممکن است در این شرایط تمایلی به خروج از خانه و خرید از داروخانه نیز نداشته باشید. خوشبختانه، برخی درمان‌های خانگی نیز وجود دارند که می‌توانند به تسکین احتقان سینوس کمک کنند.
رطوبت: زمانی که احتقان سینوس را تجربه می‌کنید، مرطوب نگه‌داشتن مسیرهای بینی ممکن است به تسکین احساس پری و گرفتگی کمک کند. برای انجام این کار، یک حوله گرم و مرطوب را روی صورت خود قرار داده یا از دوش آب گرم برای باز شدن سینوس‌ها استفاده کنید. همچنین، استفاده از یک دستگاه مرطوب‌کننده هوا نیز برای تحقق این هدف به شما کمک کند.
نتی‌پات: نتی‌پات شبیه به یک قوری کوچک به نظر می‌رسد. با کمک محلول سالین یا آب نمک شما می‌توانید از نتی‌پات برای درمان احتقان سینوس، آلرژی‌ها و سرماخوردگی استفاده کنید. همواره از آب تصفیه‌شده برای پاکسازی مسیرهای بینی و سینوس خود با نتی‌پات استفاده کنید تا خطر ابتلا به عفونت یا تحریک کاهش یابد.
رایحه‌درمانی: در رایحه‌درمانی از روغن‌های اساسی برای کاهش درد یا بهبود شرایط خواب استفاده می‌شود. اگرچه به انجام پژوهش‌های بیشتر در این زمینه نیاز است اما برخی مطالعات نشان داده‌اند که برخی روغن‌های اساسی ممکن است به تسکین علائم احتقان سینوس کمک کنند. به گفته انجمن ملی رایحه‌درمانی آمریکا، ۱.۸ سینئول، ترکیب اصلی موجود در روغن اوکالیپتوس، توانایی خود در پاکسازی مسیرهای هوایی از مخاط را نشان‌داده و یک سرکوب‌کننده طبیعی سرفه است.
روغن نعناع فلفلی یکی دیگر از گزینه‌هایی است که می‌توانید مد نظر قرار دهید. این روغن حاوی منتول است. از این رو می‌تواند اثر خنک‌کنندگی روی مسیرهای بینی ایجاد کرده و بدون این که به واقع گرفتگی در مسیرهای هوایی رفع شده باشد، احساس بهتری در فرد ایجاد شود.
با این وجود برخی افراد ممکن است نسبت به برخی روایح حساس بوده یا به آنها آلرژی داشته باشند که این امر می‌تواند موجب تشدید علائم شود. از این رو باید هنگام استفاده از روایح جانب احتیاط را حفظ کرده و هر گونه تحریک و نشانه های واکنش آلرژیک را مد نظر قرار داد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
در صورت تجربه موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- علائم برای ۱۰ روز یا بیشتر ادامه داشته‌اند
- تب بالا (۳۹.۴ درجه سلسیوس)
- تغییرات در رنگ مخاط
- سینوس درد شدید
- خون در ترشحات بینی
این علائم می‌توانند نشانه‌ای از یک عفونت جدی‌تر یا شرایطی مانند بیماری پولیپ بینی، سینوزیت مزمن یا یک توده سرطانی در بینی یا حفره سینوس باشند.
سینوزیت درمان نشده - با گذشت هفت تا ۱۰ روز - موجب علائم بلندمدت خواهد شد که ممکن است بر کیفیت زندگی و توانایی فرد برای کار کردن یا تحصیل تاثیرگذار باشد. اگر به آسم یا برونشیت مبتلا هستید، سینوزیت درمان نشده می‌تواند موجب تشدید بیماری شما شود.
در موارد نادر، سینوزیت درمان‌نشده شدید ممکن است به سلولیت کاسه چشم یا آبسه کاسه چشم منجر شود. این موارد به عنوان عفونت‌های چشم شناخته می‌شوند.
همچنین، سینوزیت درمان نشده ممکن است مغز را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال، مننژیت، آبسه‌های مغزی و لخته خون حفره سینوس انواعی از عفونت‌های مغزی هستند که ممکن است به واسطه سینوزیت درمان نشده شکل بگیرند.
