بیانیه روز گذشته شورای عالی امنیت ملی در مورد طرح پرحاشیه اخیر مجلس از دید بسیاری میتواند حسنختام مجادلههای این چندروزه تعبیر شود و شاید پاسخی به همه تعابیر و تفاسیر رسانههای گوناگون طی این چند روز. بیانیهای در مورد طرح مجلس یازدهم با عنوان قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها.
این طرح که اخیرا در مجلس تصویب شده است و به فاصله کوتاهی مورد تایید شورای نگهبان نیز قرار گرفته، بهطرفهای برجامی یک ماه فرصت میدهد تا تحریمهای بانکی و نفتی ایران را بهطور کامل برطرف کنند و در صورت عدمتحقق این موضوع دولت موظف است یکماه پس از تصویب این قانون اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند و همه نظارتهای فراتر از پادمان نیز متوقف میشود. همچنین، در راستای تامین شروط ۹گانه در خصوص توافق هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران موظف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، نسبت به تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد اقدام کرده و سالانه به میزان حداقل ۱۲۰ کیلوگرم آن را در داخل کشور ذخیره کند. تصویب این طرح در مجلس طبیعتا واکنشهای زیادی به همراه داشته است. دولت هم روی خوشی به این موضوع نشان نداده است، چرا که از دید دولت، این طرح میتواند به این معنا باشد که به زودی ناقوس خروج از پروتکل الحاقی به صدا درخواهد آمد؛ آن هم در زمانی که بایدن اعلام کرده بود قصد بازگشت به برجام را دارد و برخی از دولتمردان امیدوار به بهبود اوضاع هستند، این طرح مانعی برای این بهبود قلمداد میشود. در این راستا عمده دولتمردان معتقدند طرح چنین موضوعی میتواند نهتنها آمریکای عصر بایدن بلکه سایر کشورهای اروپایی را نیز از حرکت در مسیر برجام و لغو تحریمها بازدارد و چهبسا فضا را برای تحریمهای بیشتر علیه ایران بازکند؛ آن هم تحریمهایی از جنس تحریمهای بینالمللی. در این میان البته بسیاری از کارشناسان با اشاره به اینکه اساسا تایید برجام یا مسائل هستهای از سوی مجلس نبوده است که اکنون مجلس بخواهد با ورود به چنین طرحی، دولت را ملزم به انجام کاری یا خروج از پروتکل الحاقی بکند، این مساله را مطرح میکردند که، چون برجام با تایید مقام معظم رهبری و شورای عالی امنیت ملی به سرانجام رسیده است، امروز هم در مورد مسائلی مثل غنیسازی ۲۰ درصد یا خروج از پروتکل الحاقی باید شورایعالی امنیت ملی تصمیم بگیرد، نه مجلس.
تغییر در تعابیر
اما اکنون بیانیه شورایعالی امنیت ملی بخشی از این گمانهزنیها را تحتالشعاع قرار داده است. در جایی از بیانیه دیروز شورای عالی امنیت ملی آمده است: «حدود دو ماه قبل، ریاست محترم مجلس شورای اسلامی کلیات طرحی را که جمعی از نمایندگان محترم مجلس ارائه کرده و مراحلی از آن نیز طی شده و طراحان نیز بر فوریت تصویب آن اصرار داشتند، در یکی از نشستهای شورای عالی امنیت ملی برای آگاهی اعضا ارائه کردهاند. شورا نیز ضمن استقبال از اصل موضوع و احترام بهحق نمایندگان محترم مجلس در ارائه و تصویب طرحهای مورد نظر، ملاحظاتی را نسبت به جوانبی از موضوع، جمعبندی کرده و مورد تصویب قرار داده که پس از طی مراحل نهایی به عنوان مصوبه شورا ابلاغ شده است. در این مصوبه همچنین از مجلس شورای اسلامی خواسته شده در بررسی و تدوین نهایی طرح با دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه نیز تعامل و همفکری شود. در چارچوب اجرای مصوبه شورایعالی، نمایندگان ریاست محترم مجلس و کمیسیون امنیت ملی مجلس در چند مرحله رایزنیها و ارجاعاتی به دبیرخانه داشتند که ملاحظات دبیرخانه را دریافت و دراغلب موارد، مورد توجه قرار دادند. در مراحلی نیز برخی نگرانیهای طبیعی و متعارف برای دبیرخانه مطرح بوده که با پیگیری از مراجع ذیربط مرتفع شده است.» در ادامه این بیانیه آمده است: «مراحل مختلف تدوین این طرح تا تصویب نهایی آن بر اساس روال و مقررات متعارف و قانونی مجلس انجام شده و دبیرخانه دخالتی در آن نداشته است. روشن است که مجلس محترم نیز الزامی برای اخذ موافقت دبیرخانه و دستگاههای دیگر مگر آنچه در چارچوب قانون اساسی و شرع مقدس، رعایت آن توصیه شده و توسط شورای محترم نگهبان مورد نظارت قرار میگیرد، نداشته است. نظرکارشناسی دبیرخانه در خصوص مراحل شکلگیری، تکمیل و تصویب قانون «اقدام راهبردی برای رفع تحریمها و صیانت از حقوق مردم» این است که قانون فوق مساله خاصی به زیان مصالح ملی ایجاد نمیکند و برعکس، آنچه برخلاف مصالح ملی بوده و مورد نگرانی است، همین جنجالهاست که شأن و جایگاه نهادهای قانونی کشور را مورد خدشه قرار داده و به وحدت و انسجام ملی خسارت وارد میکند.»
مفاهیم یک بیانیه
در حالیکه مجلس طی مدت اخیر یکی از دلایل طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها را ترور فخریزاده اعلام میکرد، اما از بیانیه شورا مشخص است که این طرح مربوط به خیلی قبلتر از این موضوع است. دو ماه قبل، در همان زمانهایی که مساله احتمال پیروزی بایدن در انتخابات نیز مطرح شد. شورایعالی امنیت ملی در این بیانیه از سویی تقریبا به هماهنگی این طرح با شورایعالی امنیت ملی و البته رفع مشکلات شورا در این طرح نیز میپردازد؛ نکتهای که به نوعی میتوان حمایت شورایعالی امنیت ملی از آن تلقی کرد. از سویی دیگر، اما این بیانیه موارد دیگری را هم مطرح میکند، نخست اینکه اعلام میشود قانون موجود مساله خاصی به زیان مصالح ملی ایجاد نمیکند. از این موضوع میتوان دو برداشت کرد؛ نخست اینکه شورا به واسطه این طرح اعلام داشته که قانون فوق مشکلی ندارد. برداشت دوم آنکه در واقع این جمله «که طرح برخلاف منافع ملی نیست» به نوعی حمایت شورا از طرح را به تصویر میکشد. به این ترتیب بخشی دیگر از این بیانیه درمورد اختلافات و مسائلی که درباره این طرح پیش آمده است و شورایعالی امنیت ملی آن را به نام آدرس غلط برای دشمنان و ضد منافع ملی تعبیر میکند، نیز قابلتامل است؛ به نحوی که با توجه به حمایتهای تلویحی از طرح مجلس، اینطور تلقی میشود که گویی روی سخن با دیگران است. بدین ترتیب پرسش این است که آیا با بیانیه شورا میتوان اینگونه تعبیر کرد که از این پس دولت موظف به انجام این طرح است.
چند سوال
حسین کنعانیمقدم، فعال سیاسی درباره این بیانیه» میگوید: بخشی از این بیانیه برای کاهش تنشها بوده است. اما از سویی درحالی که سعی داشته در جایی ابهامزدایی کند، خود باعث بهوجود آمدن برخی ابهامات نیز شده است. وی ادامه میدهد: اکنون این سوال پیش میآید که پرونده برجام مسئولیتش با شورایعالی هست یا نه؟ اگر هست که باید مشخصا موضعش اعلام شود، اگر نیست آن وقت مجلس میتواند چنین قانونی وضع کند. در آن هنگام باز هم این پرسش پیش میآید که اگر مجلس چنین قانونی را وضع کرد، رئیسجمهور میتواند به آن عمل نکند یا تحتپیگرد قانونی قرار میگیرد؟ که اگر رئیسجمهور ملزم به انجام آن شود باز هم این پرسش پیش میآید که آیا مجلس در چنین حالتی اختیارات رئیسجمهور را کاهش نداده که اگر داده باشد به نوعی خود تخلف است و نظام پارلمانی را در ذهن متبادر میسازد. کنعانیمقدم میافزاید: از سویی دیگر در اینجا شورایعالی امنیت اعلام میکند مجلس نظرات این نهاد را اعمال کرده است در چنین شرایطی چگونه است که رئیسجمهوری به عنوان رئیس همین شورا، نامه اعتراضی به واسطه این طرح به شورای نگهبان مینویسد؟ این فعال سیاسی اضافه میکند: ظاهرا این موضوع نشان میدهد هنوز بخشی از تعارضات و تناقضها وجود دارد که باید در مورد آن پاسخ داده شود.
اما عاقلان و خردمندان مومن که به عظمت و توانایی خداوند متعال ایمان دارند، نباید بگذارند خواسته نامشروع اسرائیل لعین جامه عمل بپوشد و او شاد از به انجام رسیدن خواسته اش باشد!!!!!!!!!!!
این رفتارها و اینکه فرصت یکماهه به آمریکا می دهند که در این فرصت و در دوره انتقال قدرت می دانند که قطعا چنین فرصتی هیچ کاربردی ندارد و در زمانی که رئیس جمهور آمریکا خود اعلام کرده که به برجام بازخواهد گشت، جز کارشکنی در کار صلح جهانی و تقابل ایران با تمام دنیا، که فقط تفکر دشمنان قسم خورده این ملت است، چه پیام دیگری دارد.
عده ای می خواهند دشمنی به نام آمریکا حتما دشمن بماند، حتی اگر نهایت حسن نیت را هم بروز دهد و دشمن مکاری قدیمی به نام روسیه و کشورهای بی خاصیتی مثل چین و هند و ...با همه ضررهایشان برای ما حتما دوست بمانند، واقعا چه توجیهی دارد؟!
و آقایان با تعداد آرایی که آبروریزی بود، همچنان ملت ملت می کنند و ملت ایران هم این وسط برگ چغندرند!!!!