سال ۹۹ یکی از سختترین سالهای اقتصاد ایران بود. رکود سنگین ناشی از کرونا در کنار تحریم ها، تصمیمات غلطی که نوسان شدید در بورس و از دست رفتن دارایی بسیاری از تازه واردان به بازار سهام را رقم زد، جهش نرخ ارز و افزایش شدید قیمت مسکن باعث شد تا اقتصاد هم در سطح واحدهای اقتصادی کوچک و بزرگ و هم در سطح خانوارها با مشکلات جدی مواجه شود، اما برخی بخشهای اقتصاد مصون از این بحران، با بهبود شرایط و افزایش سوددهی مواجه بودند. یکی از این بخش ها، بانکها بودند.
بررسی صورتهای مالی ۱۸ بانک خصوصی
بررسیهای خراسان از صورتهای مالی ۱۸ بانک غیردولتی حاضر در بورس نشان میدهد که بانکها در سال ۹۹ با پناه بردن به بازارهای سرمایه و ارز و کسب بعضی سودهای هنگفت از سرمایه گذاری در سهام و اوراق و همچنین از مبادلات ارزی توانستند سودآوری چشمگیری داشته باشند. به این ترتیب که ۱۱ بانک با رشد بیش از ۱۰۰ درصد سود خالص مواجه شدند و فقط ۲ بانک با کاهش سود یا افزایش زیان مواجه شدند. بررسی صورتهای مالی بانکها نشان میدهد که این رشد سودآوری از مسیر بازار سرمایه و بازار ارز به دست آمده است. به این ترتیب که با مقایسه صورتهای مالی سالهای ۹۹ و ۹۸ بانکها مشخص شده است که سرمایه گذاری در سهام و اوراق بهادار در ۱۰ بانک رشد بیش از ۱۰۰ درصد و در ۳ بانک نیز رشد ۵۰ تا ۱۰۰ درصد داشته است. همچنین خالص سود بانکها از سرمایه گذاریهای خود در ۱۱ بانک با رشد بیش از ۱۰۰ درصد و در ۲ بانک دیگر با رشد مثبت کمتر از ۱۰۰ درصد همراه بوده و فقط ۵ بانک با رشد منفی در سود سرمایه گذاری مواجه بوده اند.
مهمترین تغییرات وضعیت بانکها در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸
در مجموع مهمترین محورهای تغییر وضعیت مالی بانکهای حاضر در بورس در سال ۹۹ نسبت به ۹۸ به شرح زیر است:
سود و زیان خالص: ۱۱ بانک درصد رشد ۳ رقمی، ۲ بانک رشد منفی
سود و زیان انباشته: ۱۰ بانک درصد رشد ۳ رقمی، ۵ بانک با رشد منفی سود و زیان انباشته
وضعیت بانکها از نظر سوددهی: ۴ بانک زیان ده، ۱۴ بانک سودده - ۱۴ بانک با سود انباشته، ۴ بانک با زیان انباشته - زیان انباشته ۳ بانک بیش از سرمایه و یک بانک کمتر از سرمایه
درآمد بانکها از محل تسهیلات: ۳ بانک درصد رشد ۳ رقمی، ۵ بانک رشد بیش از ۵۰ درصد، ۳ بانک رشد منفی
هزینه سود سپرده: یک بانک درصد رشد ۳ رقمی، ۲ بانک رشد منفی، یک بانک رشد بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد و بقیه بانکها رشد مثبت تا ۵۰ درصد
خالص تسهیلات - سپرده (نشان دهنده این که درآمد بانک از سود تسهیلات در مقایسه با هزینههای سود سپردهها چه مقدار بوده است): ۶ بانک درصد رشد ۳ رقمی، ۳ بانک رشد بیش از ۵۰ درصد، ۵ بانک رشد منفی - ۶ بانک تراز منفی دارند که به معنای سود سپرده پرداختی بیشتر از درآمد سود تسهیلات است.
خالص سود سرمایه گذاری: ۱۱ بانک درصد رشد ۳ رقمی، ۵ بانک رشد منفی
خالص سود ارزی: ۸ بانک درصد رشد ۳ رقمی، ۳ بانک رشد منفی
جمع درآمدهای عملیاتی (شامل درآمد حاصل از خالص تسهیلات - سپرده، درآمد حاصل از خالص سود سرمایه گذاری و سود ارزی و دیگر درآمدهای ناشی از عملیات بانکی): ۱۲ بانک درصد رشد ۳ رقمی، ۲ بانک رشد منفی
سرمایه گذاری در سهام و اوراق: یک بانک با درصد رشد ۴ رقمی، ۹ بانک با درصد رشد ۳ رقمی، ۳ بانک با رشد بیش از ۵۰ درصد