چرا مرگ کرونا در ایران کم نمی‌شود؟
این در حالی است که در شبانه‌روز ۱۵ تا ۱۶ شهریور هم ۸۸۴ هزار و ۸۱۰ دوز واکسن در کشور تزریق شده بود، به دنبال این حجم افزایشی که نتیجه مستقیم واردات بیش از ۱۰ میلیون دوز واکسن طی ۵ روز گذشته و پس از توقف ۱۰ روزه واکسیناسیون به دلیل اتمام ذخایر واکسن در کشور بود، مجموع واکسن‌های کرونای تزریق شده در کشور به ۳۱ میلیون و ۴۵۰ هزار و ۶۹۴ دوز رسید که طبق همین آمار، در فاصله ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ (آغاز رسمی واکسیناسیون در ایران) تا ظهر ۱۷ شهریور ۱۴۰۰، ۲۰ میلیون و ۵۵۸ هزار و ۳۸ نفر، دوز اول و ۱۰ میلیون و ۸۹۲ هزار و ۶۵۶ نفر، دوز دوم واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند.
با استناد به گزارش‌های آماری وزارت بهداشت، روند واکسیناسیون، حداقل ظرف دو ماه اخیر و به دنبال افزایش واردات واکسن، تفاوت قابل توجهی با ایام پیش از نیمه خرداد امسال داشته و انتظار این است که شاهد کاهش محسوس آمار روزانه مرگ و ابتلا در کشور باشیم.
به نوشته روزنامه اعتماد، اما جدول‌های منتشر شده درباره وضعیت شیوع بیماری و تعداد قربانیان در فاصله فروردین تا شهریور که شتاب واکسیناسیون را شاهد بوده‌ایم، خلاف این انتظار را نشان می‌دهد هر چند که وزیر بهداشت دیروز پیش‌بینی کرد که با افزایش واکسیناسیون روزانه، آمار تلفات کرونا در پیک پنجم، از هفته آینده فروکش خواهد کرد، اما با توجه به هشدار‌هایی که بهرام عین‌اللهی طی روزهای گذشته درباره «زمان طلایی تا آبان ماه به دلیل موج جدید بیماری از بابت شیوع سویه لمبدا» مطرح کرده و باتوجه به اینکه سویه لامبدا، ظاهرا قادر به شکستن سد دفاعی هر نوع واکسن موجود در جهان است، هنوز هیچ پیش‌بینی درباره درصد مقاومت واکسینه شده‌های ایرانی در مقابل لمبدا ممکن نیست. آیا ایران از هجوم «لمبدا» جان به در می‌برد؟
مروری بر آمار تجمیعی تزریق واکسن از ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ تا ۱۷ شهریور ۱۴۰۰
تا اول اردیبهشت سال جاری: ۴۹۷۴۱۸ نفر / دوز اول- ۴۳۷۸۴ نفر / دوز دوم
تا ۱۰ خرداد سال جاری: ۳۶۴۳۳۵۶ نفر / دوز اول- ۵۲۲۷۰۷ نفر / دوز دوم
تا اول تیر سال جاری: ۴۴۰۳۷۵۳ نفر / دوز اول - ۹۷۲۸۷۱ نفر / دوز دوم
تا اول مرداد سال جاری: ۷۴۴۶۵۱۰ نفر / دوز اول - ۲۳۵۳۹۷۶ نفر / دوز دوم
تا ۲۵ مرداد سال جاری: ۱۵۴۵۴۳۵۱ نفر / دوز اول - ۴۳۸۱۲۸۸ نفر / دوز دوم
تا ۱۷ شهریور سال جاری: ۲۰ میلیون و ۵۵۸ هزار و ۳۸ نفر / دوز اول - ۱۰۸۹۲۶۵۶ نفر / دوز دوم.
اما در فاصله همین تاریخ‌ها نه تنها شاهد کاهش آمار مرگ و ابتلا نیستیم بلکه جدول ابتلا و فوت، سیر صعودی دارد:
۹ فروردین تا ۹ اردیبهشت: در هر ساعت ۹۰۹ نفر مبتلا شده‌اند و ۱۸ نفر فوت کرده‌اند.
۲۷ فروردین تا ۲۷ اردیبهشت: در هر ساعت ۵۷۷ نفر مبتلا شده‌اند، ۱۲ الی ۱۳ نفر فوت کرده‌اند.
۲۶ اردیبهشت تا ۲۶ خرداد: در هر ساعت ۳۹۱ نفر مبتلا شده‌اند، ۶ نفر فوت کرده‌اند.
اول خرداد تا اول تیر: در هر ساعت ۴۴۵ نفر مبتلا شده‌اند، ۵ الی ۶ نفر فوت کرده‌اند.
۷ خرداد تا ۷ تیر: در هر ساعت ۴۱۵ نفر مبتلا شده‌اند، ۵ الی ۶ نفر فوت کرده‌اند.
۱۳ خرداد تا ۱۳ تیر: در هر ساعت ۴۷۸ نفر مبتلا شده‌اند، ۵ الی ۶ نفر فوت کرده‌اند.
۱۹ خرداد تا ۱۹ تیر: در هر ساعت ۶۳۰ نفر مبتلا شده‌اند، ۶ نفر فوت کرده‌اند.
۲۵ خرداد تا ۲۵ تیر: در هر ساعت ۷۴۴ نفر مبتلا شده‌اند، ۷ نفر فوت کرده‌اند.
۳۱ خرداد تا ۳۱ تیر: در هر ساعت ۸۷۲ نفر مبتلا شده‌اند، ۸ الی ۹ نفر فوت کرده‌اند.
۶ تیر تا ۶ مرداد: در هر ساعت ۱۱۲۰ نفر مبتلا شده‌اند، ۱۱ نفر فوت کرده‌اند.
۱۲ تیر تا ۱۲ مرداد: در هر ساعت ۱۳۱۴ نفر مبتلا شده‌اند، ۱۳ الی ۱۴ نفر فوت کرده‌اند.
۵ مرداد تا ۵ شهریور: در هر ساعت ۱۴۶۷ نفر مبتلا شده‌اند، ۲۶ نفر فوت کرده‌اند.
۱۷ مرداد تا ۱۷ شهریور سال جاری: در هر ساعت، ۱۱۸۳ نفر مبتلا شده‌اند، ۲۵ نفر فوت کرده‌اند.
آخرین آمار تجمیعی واکسیناسیون از ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ تا ۱۷ شهریور ۱۴۰۰
اسپوتنیک نوبت اول: ۴۵۱۶۲۲
اسپوتنیک نوبت دوم: ۳۶۶۰۵۴
سینوفارم نوبت اول: ۱۴۱۸۴۵۵۰
سینوفارم نوبت دوم: ۸۱۰۵۱۰۷
بهارات نوبت اول: ۵۹۳۸۹
بهارات نوبت دوم: ۵۴۲۱۸
آسترازنکا نوبت اول: ۳۵۰۴۶۶۵
آسترازنکا نوبت دوم: ۱۴۵۵۳۱۷
برکت نوبت اول: ۲۳۵۷۸۱۲
برکت نوبت دوم: ۹۱۱۹۶۰
مجموع نوبت اول: ۲۰۵۵۸۰۳۸
مجموع نوبت دوم: ۱۰۸۹۲۶۵۶
کل واکسن‌های تزریق شده در کشور: ۳۱۴۵۰۶۹۴
عبور از پیک پنجم کرونا؟
روزنامه دنياي اقتصاد نیز در گزارشی در خصوص وضعیت کرونا در ایران نوشته است: شواهد حاکی از آن است که پیک پنجم کرونایی به‌آرامی در حال فروکش کردن است. آخرین آمارهای مربوط به تعداد کل بستری‌های روزانه نشان می‌دهد که این شاخص نسبت به دوران اوج خود در کشور ۲۸ درصد کاهش پیدا کرده است.
آخرین گزارش‌ها نشان از آن دارد که تعداد کل بستری‌های روزانه که در اواخر مرداد به حدود 14 هزار نفر رسیده بود، به‌تدریج کاهشی شده و به 10 هزار مورد در روز رسیده است. در تهران نیز، تعداد کل بستری‌ها 28 درصد از شرایط اوج خود فاصله گرفته است. با این حال، پیک پنجم کرونا بسیار شدیدتر از پیک‌های قبلی بود. شدت کرونا، در استان‌های مختلف، یکسان نیست و برخی از استان‌های غربی، هم‌اکنون در پیک قله قرار دارند. مطابق آمارها، سویه دلتای ویروس کرونا میزان سرایت بیشتری نسبت به سایر جهش‌ها داشته و این امر، تاثیرات مخرب پیک پنجم را افزایش داده است. با توجه به اینکه ممکن است جهش‌های آینده نیز شدیدتر از جهش دلتا باشد، تسریع در فرآیند واکسیناسیون باید در دستور کار قرار گیرد.
بستری‌های کرونایی
به‌تازگی، تیم اپلیکیشن ماسک در گزارشی تحت عنوان «تحلیل روند بستری کووید-19» به بررسی وضعیت بستری‌های کرونایی در شرایط پیک پنجم کرونا پرداخته است. این گزارش با همکاری معاونت درمان سازمان اورژانس کشور و مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر تنظیم شده و حاوی نکات مهمی در زمینه روند پاندمی کرونا در کشور است. در این گزارش شاخص‌هایی مورد بررسی قرار گرفته‌اند که دارای خطای کمتری به لحاظ آماری هستند. تعداد کل بستری‌های روزانه وتعداد بستری‌هایی که تست کرونای آنها مثبت اعلام شده، دو شاخص مورد توجه در این گزارش هستند. به‌طور کلی تعداد کل بستری‌ها می‌تواند شاخص دقیق‌تری برای بیان وضعیت کرونایی در کشور باشد؛ زیرا ممکن است بیماری که در شرایط حادی قرار داشته، اصلا تست کرونا نداده یا پزشک مربوطه با دیدن شرایط بیمار، لزومی به انجام این کار ندیده باشد. به هر روی این دو آمار، به دلیل مستند بودن اعداد مربوط به آنها می‌تواند در بررسی کیفی و کمی شرایط کرونایی و نوع برخورد کشور با پیک پنجم کرونایی مورد بررسی قرار بگیرد. همچنین در این زمینه امکان مقایسه پیک پنجم کرونا با سایر پیک‌ها فراهم شده است. چگونگی گذار کشور و هر کدام از استان‌ها از پیک پنجم کرونا و مقایسه نوع مقابله با جهش دلتای ویروس کرونا از دیگر نکات مهم این گزارش است.
روند تعداد بستری‌ها در تابستان
براساس این گزارش و طبق آمار مربوط به وزارت بهداشت، تعداد بستری‌های کرونایی که تست آنها مثبت اعلام شده، در دوم شهریور سال جاری رکورد تازه‌ای ثبت کرده و به بیش از 5400 مورد رسیده است. در همین حال، تعداد کل بستری‌های کشور نیز در اوایل شهریورماه رکورد زده است. تعداد کل بستری‌های روزانه در کشور طی روزهای آخر مرداد به 14 هزار مورد رسیده بود. این امر به این معناست که روزهای اول شهریورماه، روزهای اوج پیک پنجم کرونا از نظر میزان بستری‌ها بوده است. با این حال، کمترین میزان بستری‌های روزانه در اواخر خردادماه رخ داده بود. براساس آمار موجود، تعداد کل بستری‌های روزانه و بستری‌های با تست مثبت کرونا در اواخر خرداد و اوایل تیرماه در سطوح پایینی قرار داشت و با شروع پیک پنجم، بستری‌های کرونایی و تعداد کل بستری‌ها افزایش پیدا کرده‌اند. اعداد نمودارها نشان می‌دهد که تعداد بستری‌های روزانه با تست مثبت کرونا، در حدفاصل بین اواخر خردادماه تا شهریور سال جاری، 4 هزار نفر افزایش پیدا کرده است. این در حالی است که در این مدت، تعداد کل بستری‌های کشور بیش از 10 هزار نفر افزایش داشته است. اختلاف زیاد بین تعداد کل بستری‌ها و بستری‌های کرونامثبت نشان می‌دهد که تمام بستری‌های مشکوک به کرونا، تست کرونا نداده‌اند و باتوجه به علائم، کرونایی بودن فرد برای پزشک مربوطه اثبات شده است. به هر روی تعداد کل بستری‌ها که عدد دقیق‌تری برای تخمین شرایط کرونایی است، نشان می‌دهد که خیز پنجم کرونایی در تیرماه شروع شده و در اوایل شهریورماه به اوج خود رسیده است.
شروع پایان پیک پنجم
با توجه به گزارش‌ها، تعداد کل بستری‌های روزانه در کل کشور بعد از رسیدن به حداکثر خود در دوم شهریورماه، کاهشی شده است. تعداد بستری‌هایی که تست کرونایشان مثبت شده نیز بعد از این تاریخ، کاهش پیدا کرده‌اند. این امر حکایت از آن دارد که پیک پنجم کرونا به‌آرامی در سراسر کشور در حال گذار است. براساس آخرین گزارش‌ها تعداد کل بستری‌های کل کشور از روزهای اوج خود، به اندازه 4 هزار مورد کاهش پیدا کرده و به 10 هزار مورد در روز رسیده است. به این ترتیب تعداد کل بستری‌ها در سطح کشور به اندازه 28 درصد کاهش پیدا کرده است. وضعیت کرونا در استان‌ها متفاوت گزارش شده، اما شرایط کلی کشور نشان‌دهنده شروع پایان پیک پنجم کروناست.
پیک پنجم کرونا شدیدتر بود
مقایسه پیک پنجم با سایر پیک‌ها نیز حاوی نکات مهمی است. در اوج پیک پنجم تعداد کل بستری‌های روزانه به 14 هزار مورد رسید و تعداد بستری‌هایی که تستشان مثبت گزارش شده بود نیز بیش از 5 هزار و 400 مورد در روز شد. این در حالی است که در جریان پیک‌های قبلی کرونا، تعداد بستری‌ها بسیار کمتر ثبت شده‌اند. به‌طور کلی با نگاهی به روند تعداد کل بستری و تعداد بستری‌ها با تست مثبت کرونا می‌توان پی برد که هر کدام از پیک‌ها نسبت به پیک‌های قبلی شدت بیشتری داشته است. به‌عنوان نمونه، در پیک چهارم کرونا، تعداد کل بستری‌ها حدود 7 هزار مورد در روز گزارش شده و براساس آمار وزارت بهداشت نیز تعداد کل بستری‌ها حدود 3 هزار مورد در روز بوده است. این امر به آن معناست که در پیک پنجم کرونایی، تعداد بستری‌ها دو برابر بوده است. به باور صاحب‌نظران، دلیل این موضوع، میزان سرایت جهش دلتای ویروس کرونا و درگیر شدن بیشتر بدن با این نوع جهش است. همچنین، این احتمال وجود دارد که جهش‌های بعدی، پیک‌های سخت‌تر و پایاتری را در کشور به وجود آورند. همین امر ضرورت واکسیناسیون سریع همه اقشار جامعه را یادآور می‌شود. واکسیناسیون سریع می‌تواند کشور را در برابر پیک‌های بعدی کرونایی مصون بدارد، میزان قربانیان کرونا را کاهش دهد و در آخر آثار مخرب اجتماعی و اقتصادی پاندمی کرونا را در کشور تعدیل کند.
پیک پنجم در تهران
آمارها نشان می‌دهد که پیک پنجم کرونا در استان تهران نیز درحال گذار است. اواخر مردادماه، تهران در شرایط پیک کرونایی قرار داشت، به‌طوری‌که کل بستری‌ها در استان تهران به 2هزار و 500 نفر رسیده است. از آن زمان به‌تدریج آمارهای مربوط به کل بستری‌ها و بستری‌های کرونامثبت کاهشی شده است. براساس آخرین آمار گزارش‌شده، تعداد بستری‌های تهران نیز مانند کل کشور، 28 درصد کاهش پیدا کرده و به حدود هزار و 800 مورد در روز رسیده است. این امر نشان می‌دهد که تهران نیز مانند کل کشور از شرایط پیک پنجم کرونایی عبور کرده است.
وضعیت سایر استان‌ها
وضعیت سایر استان‌ها نیز در این زمینه با یکدیگر متفاوت است. در این زمینه سیستان‌وبلوچستان، سریع‌تر از سایر استان‌ها از پیک پنجم کرونایی عبور کرده است. همچنین آمار نشان می‌دهد که پیک پنجم کرونا در استان‌های گلستان و گیلان با سرعت زیادی در حال فروکش کردن است. با این حال آذربایجان‌های شرقی و غربی، اصفهان و زنجان، همچنان با پیک پنجم کرونایی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. البته این استان‌ها، از جمله مناطقی بودند که دیرتر از سایرین وارد پیک پنجم کرونا شدند. به همین دلیل، درگیری فعلی آنها با پیک پنجم کرونا دور از انتظار نبود.
لزوم تسریع در واکسیناسیون
آمارها حکایت از آن دارد که پیک پنجم کرونا در حال فروکش کردن است. براساس پیش‌بینی‌ها، روند کاهشی شدن تعداد بیماران کرونایی تا اواخر مهرماه ادامه پیدا خواهد کرد. این امر بیانگر آن است که هفته‌های آتی بهترین فرصت دولت برای واکسیناسیون افراد است. با کاهشی شدن روند پیک پنجم کرونا در کشور شرایط مناسبی برای واکسیناسیون اقشار مختلف جامعه فراهم خواهد بود. در این زمینه، سرعت بالای واکسیناسیون بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند تلفات جانی و اثرات مخرب اجتماعی پیک بعدی کرونا را کاهش دهد. در مقابل اگر واکسیناسیون با سرعت بیشتری انجام نشود، پیک بعدی کرونا از پیک فعلی قوی‌تر خواهد بود و قربانیان بیشتری بر جا خواهد گذاشت.
چونکه در بیمارستان ها از لحاظ دارو و درمان و مراقبت و تجهیزات پیشرفته بیمارستانی به بیماران رسیدگی استاندارد و درست و حسابی نمی شود. 
