کدام کشورها در مهار کرونا موفق عمل کردند؟

کشورهایی مانند پرو، مجارستان، بوسنی و هرزگوین، چک و سان‌مارینو تا ۲۹ جولای بیشترین میزان مرگ‌ومیر ناشی از کووید -۱۹ و کشورهایی تانزانیا، بروندی در آفریقا، لائوس در آسیا، بوتان در آسیای جنوبی و چین کمترین میزان مرگ‌ومیر ناشی از بیماری کووید -۱۹ را به ازای هر یک میلیون نفر داشتند.

کشورهای جهان در تلاش بوده‌اند تا بتوانند به هر طریقی ازجمله اقدامات سختگیرانه محدودیت و رعایت فاصله فیزیکی موارد ابتلا را کاهش دهند اما در کشورهایی مانند آندورا در اروپا، سیشل در آفریقا، مونته نگرو در بالکان، بحرین در خاورمیانه و جمهوری چک در اروپا بیشترین موارد ابتلا به بیماری کووید گزارش شد. همچنین کشورهایی که در عدم شیوع بیماری کووید- ۱۹ از مرزهای خود موفق بودند شامل تانزانیا، ایالات فدرال میکرونزی در اقیانوسیه، وانواتو در اقیانوسیه، ساموآ و کریباتی در اقیانوسیه بودند.

به‌طور کلی، ۲۷.۵ درصد از جمعیت جهان حداقل یک دوز واکسن کووید دریافت کرده‌اند و ۱۳.۹ درصد نیز کاملا واکسینه شده‌اند، اما به‌طور متوسط تنها ۱.۱ درصد از افراد در کشورهای کم‌درآمد حداقل یک دوز دریافت کرده‌اند و کشورهای امارات‌متحده عربی، مالت، بحرین، اروگوئه در امریکای جنوبی و شیلی پیشتاز در زمینه واکسیناسیون هستند.

بهترین و بدترین کشورها در زمینه مهار سویه دلتا

شیوع سویه دلتا منجر به توقف همه مدل‌های موفق در ۱۸ ماه گذشته و جابجایی جایگاه اقتصادهایی شد که در زمان رکود ناشی از بیماری کووید در ردیف بهترین مکان‌ها قرار گرفته‌ بودند. با جهش بسیار قابل انتقال ویروس کرونا و عدم محافظت ناشی از واکسیناسیون در برخی از مکان‌ها، جایگاه کشورهای مختلف تغییرات بسیاری داشته است. برای مثال کشور نیوزلند به عنوان کشوری با طولانی‌ترین زمان برای داشتن رتبه اول از زمان اعلام رتبه‌بندی در نوامبر گذشته بوده است، اما بعد از شیوع سویه دلتا این کشور نیز ۲۶ جایگاه سقوط و بالاترین سطح قرنطینه را اعلام کرد.

واکسیناسیون در بسیاری از کشورها از جمله آمریکا عامل بازگشایی و بازگشت به حالت عادی شد، اما سویه دلتا و افزایش موارد ابتلا به بیماری منجر به بستری شدن افراد واکسینه‌نشده در بخش مراقبت‌های ویژه شد. تزریق واکسن در کشور اسکاندیناوی برای حدود ۶۰ درصد جمعیت انجام شده است و توانسته تا آمار مرگ ومیر را در سطح پایین حفظ کند، همچنین مرزهای کشور را برای مسافران واکسینه باز کرده است. نرخ مرگ‌ومیر پایین، تزریق سریع واکسن و استقبال از مسافرت، هلند و فنلاند را در رتبه‌های دوم و سوم قرار داده است.

پیشرفت سویه دلتا در بسیاری از نقاط جهان از جمله ژاپن، کره‌جنوبی، چین و ویتنام با وجود اعمال محدودیت شدید نیز گسترش یافته است و رویکردهایی که بتواند مانع از گسترش بیماری شود و همچنین امید برای پایان‌یافتن همه‌گیری را به چالش کشیده است. رتبه‌بندی بهبود بیماری کووید یک تصویر ماهانه از جایی است که ویروس با کمترین اختلال اجتماعی و اقتصادی به طور موثرتری مدیریت می‌شود؛ رتبه‌بندی با استفاده از ۱۲ شاخص داده که شامل محدودیت کووید، کیفیت مراقبت‌های بهداشتی، پوشش مرگ‌ومیر کلی و پیشرفت در جهت از سرگیری سفرها و کاهش محدودیت‌های مرزی و نشان‌دهنده عملکرد ۵۳ اقتصاد بزرگ جهان است که در برابر یکدیگر اندازه‌گیری شده‌اند زیرا همه آنها با یک تهدید مواجه هستند.

در حالی که هنوز اطلاعات زیادی در مورد آسیب‌های دلتا در مکان‌های واکسینه شده ارائه نشده است؛ هلند در ماه آگوست توانست ۱۲ جایگاه صعود کند و این ممکن است بسیار خوش‌بینانه باشد. پنج رتبه آخر در رتبه‌بندی آگوست، اقتصادهای جنوب‌شرقی آسیا هستند. مناطقی که به عنوان کانون جدید ویروس با بالاترین سرانه مرگ‌ومیر ماهانه در جهان ظاهر شده‌اند که شامل تایلند در جایگاه ۴۹، ویتنام ۵۰، اندونزی ۵۱، فیلیپین ۵۲ و مالزی در مکان آخر است. شهر کوچک ایالت سنگاپور تنها نقطه روشن در منطقه است که با احتیاط بازگشایی می‌شود زیرا ۷۷ درصد جمعیت را واکسینه کرده است. این موارد نشان از نابرابری دسترسی به واکسن است و این نابرابری به احتمال زیاد در آینده بدتر خواهد شد.

تغییرات بزرگ در ماه آگوست:

جمهوری چک با افزایش دسترسی مسافرتی افراد واکسینه‌شده ۱۵ جایگاه ارتقا یافت، در حالی که از ابتداء ماه ژوئن موارد ابتلا و مرگ‌ومیر مهار شده بود. هنگ‌کنگ با صعود ۱۲ جایگاه در میان برخی از سختگیرانه‌ترین سیاست‌های قرنطینه‌ای در جهان به افراد غیرمقیم این شهر اجازه ورود داد و امتیاز موارد واکسیناسیون سفر را بهبود بخشید. کاهش موارد ابتلا و محدودیت در کشور کلمبیا نیزباعث ارتقا ۱۲ مرتبه‌ای این منطقه شد. آمریکای لاتین قصد دارد برای افرادی که سیستم‌ایمنی ضعیف دارند، دوز بیشتر را تزریق کند. ایتالیا و اسپانیا به ترتیب با ۱۱ و ۱۰ رتبه ارتقا یافتند و این به کمک واکسیناسیون و چشم‌انداز اقتصادی قوی‌تر انجام شد. کشور آلمان نیز با پنج رتبه صعود به جایگاه هفتم رسید و مسیرهای بیشتری برای مسافران واکسینه باز کرد.

ایالات‌متحده با افزایش مجدد موارد ابتلا ۲۰ مکان سقوط کرد زیرا بزرگترین اقتصاد جهان در زمینه پوشش ماسک و دستور واکسن با اختلاف سیاسی مواجه شده است. کشور چین نیز با توجه به محدودیت‌های شدید برای جلوگیری از شیوع دلتا که در نیمی از استان‌های آن مشاهده شده بود، ۱۵ جایگاه تنزل کرد. البته تعداد موارد ابتلا در مقایسه با سایر مناطق کمتر بود زیرا محدودیت هدفمند، ممنوعیت سفر و آزمایش جمعی می‌تواند بر بازسازی ظرفیت پرواز، شدت قرنطینه و تحرک اجتماعی تاثیر بگذارد. تایلند نیز با افزایش مجدد موارد ابتلا به سویه دلتا هشت پله سقوط و محدودیت‌های شدیدی برای بیش از ۴۰ درصد از جمعیت ایجاد کرد. کشور ژاپن نیز با توجه به موفقیت در میزبانی المپیک و عدم انتشار ویروس در میان ورزشکاران هفت جایگاه تنزل کرد زیرا سویه دلتا در میان مردم محلی افزایش بی‌سابقه داشت و سیستم مراقبت‌های بهداشتی را تحت فشار قرار داد.

برای درک اینکه کدام یک از ۵۳ اقتصاد در حال بازگشایی بهتر هستند، موارد مدیریت همه‌گیری(پیشرفت در زمینه واکسیناسیون، شدت محدودیت‌ها و محدودیت‌های اعمال‌شده) اهمیت ویژه‌ای پیدا خواهد کرد. نمرات مکان‌های رتبه برتر نشان‌دهنده بهترین سناریو با نرخ بالای واکسیناسیون، وضعیت کنترل‌شده کووید، ظرفیت پرواز در مسیر بهبودی و محدودیت‌ در سفر افراد واکسینه شده است. نروژ در جایگاه اول به زندگی به دوران قبل از همه‌گیری نزدیک می‌شود؛ تفریحات شبانه آزاد است، دانش‌آموزان از رعایت فاصله در کلاس معاف هستند و تا ۷۰۰۰ نفر می‌توانند در رویدادهای خارج از خانه شرکت کننداما شیوع دلتا همه این موارد را تغییر خواهد داد.

اروپا در تصویب قانون ورود بدون قرنطینه برای مسافران واکسینه‌شده سریع‌ترین منطقه شناخته شده است. طبق معیارهای مسیرهای سفر واکسینه‌شده، رومانی، آلمان و سوئیس بیشترین ارتباط را با جهان دارند. اقتصادهایی که مرزهای خود را تا حد زیادی در همه‌گیری باز نگه داشته‌اند، مانند مصر و مکزیک، در مسیرهای سفر واکسینه‌شده امتیاز بالایی کسب می‌کنند. با این حال، مسافران این کشورها ممکن است با توجه به شیوع بیماری و نرخ کمتر واکسیناسیون از ورود به نقاط دیگر منع شوند. کشورهایی مانند نیوزلند و استرالیا کمتر از ۳۵ درصد جمعیت را واکسینه کرده‌اند. سویه دلتا این کشورها را مجبور به تجدیدنظر در راهبردهای بیماری کووید کرده است.

در مناطقی که اکثر افراد واکسینه شده‌اند، ارتباط بین موارد ابتلا و مرگ‌ومیر ضعیف شده است و سیاستگذاران دیدگاه خود درباره بیماری کووید- ۱۹ را عوض کردند. وزیر بهداشت و خدمات مراقبت نروژ گفت: «واکسن‌ها کمک می‌کند تا همه‌گیری را تحت کنترل داشته باشیم اما ما باید همچنان با ویروس زندگی کنیم، همانطور که با سایر بیماری‌های عفونی زندگی می‌کنیم و به این زودی، نابودی کامل ویروس امکان‌پذیر نیست. بسیاری از کشورهای در حال توسعه هنوز به طور معنی‌داری واکسیناسیون را شروع نکرده‌اند و قدرت خرید برای آن را ندارند. تنها ۱۰ کشور توانسته‌اند ۷۵ درصد از کل جمعیت خودشان را واکسینه کنند، در حالی‌که این آمار در کشورهای کم‌درآمد تنها ۲درصد است. تدروس، رئیس سازمان بهداشت‌جهانی در ماه آگوست گفت: بی‌عدالتی در زمینه توزیع واکسن مایه تاسف برای همه بشریت است و اگر مقابله نکنیم، مرحله حاد این بیماری همه‌گیر به جای اینکه طی چند ماه به پایان برسد، برای سال‌ها ادامه خواهد یافت و خواستار توقف دوزهای افزایشی برای انجام واکسیناسیون جوامعی هستیم که یک دوز را انجام نداده‌اند.

سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های بهداشت عمومی نیز اهمیت دارد. سیستم‌های ردیابی تماس، آزمایش موثر و آموزش بهداشتی که در بسیاری از نقاط جهان، قبل از سال ۲۰۲۰ ارزشمند نبودند، در بهبود عملکرد رتبه‌بندی برخی از مناطق موثر شد و موارد مرگ‌ومیر و عوارض بازماندگان نشان می‌دهد که جهان فرصتی را برای از بین‌بردن ویروس از دست داده است. رتبه اول در میان ۵۳ کشور از آن کشور نروژ است که موفقیت در مرحله اول همه‌گیری را با بازگشایی از اواسط سال ۲۰۲۱ انجام داده است و دائما در میان ۱۵ کشور برتر قرار می‌گیرد، زیرا بر رعایت فاصله‌گذاری، پیاده‌سازی محدودیت و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی تاکید دارد. البته مقدار قابل‌توجهی واکسن را تهیه کرده است تا جمعیت خود را واکسینه کند.

نگرانی جدید در این موضوع شیوع جهش‌هایی از بیماری است که می‌تواند بر واکسن‌های موجود غلبه کند و مرحله جدیدی از بیماری همه‌گیر را نشان دهد؛ سویه دلتا بخشی از این نگرانی را به واقعیت مبدل کرد. با این‌حال، دولت‌ها و مردم با تحمل ۱.۵سال مبارزه با بیماری کووید -۱۹، درک بهتری از عامل بیماری‌زا، چگونگی کاهش آسیب‌های ناشی از آن و انجام واکسیناسیون در برابر انواع مختلف آن دارند. کارشناسان اظهار کردند: زمستان در نیمکره شمالی آزمایش بزرگ بعدی خواهد بود تا ببینیم میزان بالای واکسیناسیون چقدر موثر بوده است والبته با تغییر داده‌ها نتایج به سرعت تغییر خواهد کرد.

عامل موفقیت تایوان در مبارزه با بیماری کووید- ۱۹

با توجه به درگیری کشورهایی مانند استرالیا، ویتنام و سنگاپور با موج جدید بیماری، کشور تایوان توانست بر موج جدید غلبه کند زیرا راهبرد استفاده از ماسک، اقدامات قرنطینه و ردیابی تماس را افزایش داد. علاوه بر این، تایوان امکانات قرنطینه برای افرادی که از خارج وارد این کشور می‌شوند را نیز گسترش داد و فراهم‌آوردن امکانات قرنطینه می‌تواند انتقال ویروس را در خانواده‌ها به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد و بنابراین آمار موارد مبتلا در جامعه نیز کاهش یابد.

دولت تایوان مایل بود به حرف منتقدان گوش دهد و سیاست‌های خود را در مبارزه با همه‌گیری تغییر دهد. در ابتدا بر انتقال ویروس در فضاهای داخلی با تهویه ضعیف را تاکید نداشتند و در فضاهای بسته اقداماتی مانند رعایت فاصله و پوشش صورت را انجام می‌دادند اما بعد از مدتی این فعالیت‌ها محدود شد. مردم تایوان از سیاستمداران به طور دائم درباره بیماری همه‌گیر مسئولیت طلب می‌کردند. رسانه‌های تایوان نقش موثری در مبارزه با همه‌گیری ایفا کردند، تقریبا همه برنامه‌ها به‌صورت آنلاین پخش می‌شد و یا همه میهمانان و میزبانان از ماسک و رعایت فاصله‌گذاری تبعیت می‌کردند.

با توجه به اینکه در آغاز شیوع همه‌گیری کشور تایوان ۵۱ میلیون ماسک به دیگر کشورها اهدا کرده بود، کشورهای دریافت‌کننده نیز واکسن به این کشور اهدا کردند. البته این موفقیت ممکن است با توجه به شیوع سویه دلتا دوامی نداشته باشد و باید با شیوع بیماری مقابله کند.

منابع: movehub.com