کوچ پرستاران به دلیل گرانی زندگی در تهران
آزمون استخدامی وزارت بهداشت در پیش است و سهمیه گروه پرستاری برای این دوره بیش از ۱۲ هزار نفر اعلام شده است.
با این حال، آمارهای رسمی وزارت بهداشت و سازمان نظام پرستاری نشان می‌دهد که حدود ۱۰۰ هزار پرستار دیگر مورد نیاز است تا حداقل‌های استاندارد در بیمارستان‌ها تأمین شود. به گفته کارشناسان، نسبت تخت بیمارستانی به پرستار و جمعیت به پرستار با استانداردهای بین‌المللی فاصله دارد و حتی با رعایت هر یک از این استانداردها، نیاز به جذب چند ده هزار نیروی پرستاری باقی می‌ماند.
از سوی دیگر، افتتاح و بهره‌برداری از بیمارستان‌های جدید، نیاز به نیروی پرستاری را افزایش می‌دهد و هر ساله حدود ۴ تا ۵ هزار پرستار به دلیل بازنشستگی یا ترک شغل از بالین خارج می‌شوند.
پرستاران در تهران نمی‌مانند!
نکته مهم و چالش اصلی در تأمین نیروی انسانی گروه پرستاری، عدم تمایل پرستاران به استخدام در بیمارستان‌های دولتی پایتخت است.
سیدرضا سیدکرمی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، در این باره گفت: از ۷۵۰ نفر سهمیه استخدامی وزارت بهداشت برای دانشگاه علوم پزشکی تهران، ۵۰۰ نفر مربوط به گروه پرستاری است.
کوچ پرستاران از تهران به دلیل گرانی زندگی در پایتخت
وی در عین حال به این واقعیت اعتراف کرد که حتی همین ۵۰۰ نفر سهمیه گروه پرستاری نیز تکمیل نشده است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به این سوال که چرا پرستاران تمایلی به استخدام در بیمارستان‌های دولتی پایتخت ندارند، گفت: مشکلات تأمین هزینه‌های زندگی با توجه به دریافتی‌ها، پرستاران را مجبور می‌کند یا سراغ حرفه و شغل دیگری بروند یا به بیمارستان‌های سایر شهرها منتقل شوند.
عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت، نیز با اشاره به حجم بالای بازنشستگی‌ها، مهاجرت‌ها و ترک خدمت در گروه پرستاری، تأکید کرد که استخدام‌ها پاسخگوی نیاز واقعی پرستاری نیست.
ورودی و خروجی پرستاری با هم نمی‌خواند
به گفته احمد نجاتیان، رئیس کل سازمان نظام پرستاری، قرار بود سالانه ۱۰ هزار پرستار برای جبران کمبود نیرو استخدام شوند و به همین دلیل ظرفیت پذیرش دانشجوی پرستاری به ۱۲ هزار نفر در سال افزایش یافت. با این حال، در پنج سال گذشته، کمتر از ۱۰ هزار مجوز استخدام پرستار به وزارت بهداشت داده شده است.
وی در واکنش به عدم استقبال پرستاران از استخدام در بیمارستان‌های دولتی پایتخت گفت: در دوره‌های قبل آزمون استخدامی وزارت بهداشت، تعداد متقاضیان در شهرهای تهران، بندرعباس و سایر مناطق کمتر از ردیف استخدامی بود و پیش‌بینی می‌شود در آزمون استخدامی ۱۴۰۴ نیز با همین معضل مواجه شویم.
بنابر گزارش‌های سازمان نظام پرستاری، ۷۰ درصد جامعه پرستاری کشور را بانوان تشکیل می‌دهند که با وجود مسئولیت‌های گسترده، این شبکه را مدیریت می‌کنند. نجاتیان هشدار داد که اگر سهم ۷۰ درصدی جامعه پرستاری دچار اختلال شود، وضعیت مراقبت از بیماران بحرانی خواهد شد.
هم‌اکنون نیز وضعیت پرستاری به ویژه در کلانشهر تهران و دیگر شهرهای بزرگ کشور مناسب نیست و شهرهای کوچک هم شرایط بهتری ندارند. فاطمه خدابخشی، رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری شهرستان ایذه، با اشاره به کمبود پرستار گفت: در هر شیفت برای هر ۱۰ تا ۱۵ بیمار فقط یک پرستار حضور دارد. بسیاری از پرستاران از بخش درمان به بخش اداری منتقل می‌شوند و نیروی جایگزین برای آنها جذب نمی‌شود.
وی افزود که در سایر شهرستان‌ها نیز شرایط مشابه است؛ در بخش‌های عمومی، در شیفت صبح با حدود ۲۵ تا ۳۰ بیمار تنها سه پرستار حضور دارند و در شیفت‌های عصر و شب این تعداد به دو نفر کاهش می‌یابد.
تعطیلی بخش‌های بیمارستانی
در برخی بیمارستان‌ها به دلیل کمبود نیرو، مجبورند شیفت‌های آی‌سی‌یو را تعطیل کنند یا از پرستاران طرح که تازه فارغ‌التحصیل شده و دوره آی‌سی‌یو را نگذرانده‌اند، استفاده کنند. به گفته کارشناسان، این وضعیت باعث شده پرستاران بدون تجربه و آموزش لازم به کار گرفته شوند.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری با اشاره به اینکه بحران کمبود پرستار هر سال ابعاد گسترده‌تری پیدا می‌کند و اکنون به تعطیلی بخش‌های بیمارستانی کشیده شده است، گفت: سازمان نظام پرستاری از سال گذشته بارها در مورد پیامدهای کمبود پرستار به دولت هشدار داده بود.
نجاتیان افزود: نهادهای تصمیم‌گیر از مجلس تا سایر ارگان‌هایی که برای اداره کشور و وزارت بهداشت تصمیم می‌گیرند، نگاه سلامت‌محور ندارند. کشور باید یک بار مشخص کند که مسئول سلامت مردم هست یا نیست.
وی همچنین به مشکلات معیشتی پرستاران اشاره کرد و گفت: یک پرستار ایرانی می‌تواند با مهاجرت به آلمان ماهانه ۴ هزار یورو دستمزد بگیرد، در حالی که در کشور خودمان، درآمد یک شیفت کاری کافی نیست و به همین دلیل هر پرستار به طور میانگین ماهانه ۸۰ ساعت اضافه‌کاری اجباری انجام می‌دهد تا هزینه‌های زندگی خود را تأمین کند.
کوچ پرستاران از تهران
هزینه‌های بالای زندگی در تهران شرایط ماندن پرستاران در پایتخت را دشوار کرده و بسیاری از آنها حاضر نیستند در بیمارستان‌های دولتی این شهر مشغول به کار شوند.
نمایندگان پرستاری می‌گویند، اجاره مسکن در تهران با دریافتی پرستاران همخوانی ندارد و آنها را مجبور می‌کند قید زندگی در پایتخت را بزنند و به شهرهای دیگر منتقل شوند. این در حالی است که حجم مراجعات بیماران از سراسر کشور به تهران، ضرورت تأمین نیروی پرستاری در بیمارستان‌های پایتخت را بیش از پیش آشکار می‌کند.
