کل کشور؛ در انتظار تصمیم
۴ روز از انتشار خبر ورود «امیکرون» به ایران می‌گذرد. امیکرون با شهروند ایرانی از امارات به ایران آمد در حالی که مسوولان حوزه سلامت، طی سه هفته گذشته و پس از گسترش همه‌گیری این سویه در نیمکره جنوبی و منطقه خاورمیانه و صحرای آفریقا، اطمینان می‌دادند که تمام مبادی هوایی، زمینی و دریایی در مرز جنوب و شرق کشور، از بابت ورود مسافران ایرانی و خارجی تحت کنترل بسیار کامل است. محدودیت‌های اطلاع‌رسانی و شفافیت در اعلام جزییات اقدامات نظارتی و کنترلی در حدی بود که وقتی دو هفته قبل رییس دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، به سهو و احتمالا بی‌خبر از محدودیت‌های اطلاع‌رسانی عمومی، افشا کرد که چند تبعه خارجی از مرز دریایی چابهار و از کشور‌های مشکوک به وجود سویه «امیکرون» وارد کشور شده‌اند بدون آنکه پلیس گذرنامه برای ورود این افراد، ممنوعیتی ایجاد کرده باشد، کمتر از ۲۴ ساعت پس از اعلام این خبر، وادار شد حرف خود را اصلاح کرده و روایت اولیه خود را به گونه‌ای بسیار سوال برانگیز و البته ناشیانه، پس بگیرد و اعلام کند که «این اتباع مشکوک به آلودگی امیکرون، اجازه پا گذاشتن در خاک ایران را پیدا نکرده‌اند و در قرنطینه هستند.»
حالا نه تنها مسافر آلوده، از کشور امارات -که دو هفته قبل با سویه امیکرون درگیر شده بود- بدون هیچ محدودیت و نظارتی، از مرز دریایی یا هوایی یا زمینی وارد کشور شده، نظارت‌ها در حدی دچار ضعف یا ابهام بوده که این مسافر آلوده، تا پایتخت هم آمده بدون آنکه ممنوعیتی در تردد داشته باشد و درنهایت، آلودگی این بیمار در انستیتو پاستور تهران تایید شده است؛ بنابراین، این فرد مبتلا، ساعت‌ها و روز‌ها در جامعه عمومی در گردش بوده آن‌هم به این دلیل که نظارت‌های مبادی مرزی کشور، برخلاف ادعای مسوولان حوزه سلامت، بسیار ضعیف و در حد تعطیل بوده است. حالا هم به نظر می‌رسد وزیر بهداشت و و برخی مسوولان تحت فرمان ایشان، فعلا کار‌های مهم‌تر از پیگیری ضعف نظارت‌های مبادی مرزی دارند. دیروز، معاون درمان جدید، با حکم وزیر بهداشت بر صندلی معاونت نشست و حالا باید زمانی بگذرد تا به روال امور آشنا شود و بتواند اداره امور را در دست بگیرد. وزیر بهداشت هم دیروز دوباره با اظهارنظر‌هایی عجیب، شتاب نظام سلامت کشور در میزان تزریق واکسن را در مقایسه با وضعیت مشابه در کشور امارات، نشانه اقتدار و افتخار ملی اعلام کرد و گفت: «به لطف خدا، کمک مردم و همه نهاد‌های مربوطه، رکورد تزریق روزانه یک میلیون و ۶۵۰ هزار و رکورد تزریق ۸ میلیون و ۶۰۰ هزار دوز در هفته را ثبت کرده‌ایم و این درحالی است که فکر می‌کنم تمام جمعیت امارات ۹ تا ۱۰ میلیون نفر باشد. در یک هفته به اندازه کل جمعیت امارات، تزریق واکسن انجام دادیم.» سرگرم شدن مسوولان حوزه سلامت به امور درجه دومی همچون مغرور شدن به تعداد واکسن‌های تزریق شده در یک بازه زمانی کوتاه و آن‌هم در مقایسه با کشور درجه دومی همچون امارات که ۷۰ درصد جمعیتش البته با واکسن امریکایی فایزر واکسینه شده‌اند، در حالی است که حالا خطر و شتاب گردش سویه جدید در حدی است که سازمان بهداشت جهانی از تمام کشورها خواسته که مراسم کریسمس و آغاز سال نوی میلادی را متوقف کرده و به تاخیر بیندازند.
در حالی که روز ۶ آذر، جهش جدید «امیکرون» در جهان شناسایی شد، ۱۶ روز بعد از شناسایی این جهش، اولین مرگ مبتلای امیکرون، روز ۲۲ آذر در انگلستان و دیروز هم دومین مورد مرگ «امیکرون» ثبت شد؛ این‌بار در ایالت تگزاس امریکا در حالی که حالا ۷۰ درصد موارد ابتلای جدید در این کشور تولید‌کننده یکی از قدرتمندترین واکسن‌های کرونای جهان، از نوع امیکرون است. ظرف چند روز اخیر، هشدار جدی سازمان بهداشت جهانی این است که هر آلودگی امیکرون می‌تواند در مدت ۴۸ ساعت، حداقل تا دو برابر تکثیر شده و همه‌گیری داشته باشد. با این حال، ضعف نظام توالی‌یابی در ایران در حدی است که تا امروز هیچ پایش تصادفی برای شناسایی موارد آلوده احتمالی، آن‌هم با توجه به حجم بالای سفر‌های توریستی که در فاصله یک ماه گذشته به کشور‌های همجوار برگزار شد، انجام نشده، چون به گفته منابع آگاه، امکانات مجهزی برای توالی‌یابی در کشور وجود ندارد. این منابع آگاه طی روز‌های گذشته هم به «اعتماد» گفته بودند که اگر این مورد مشکوک، برحسب تصادف تحت آزمایش‌های پیشرفته‌تر با کیت‌های تخصصی‌تر قرار نمی‌گرفت، همین مورد ابتلا هم قابل تشخیص نبود و مسوولان وزارت بهداشت، باز هم بر «صفر» بودن سویه امیکرون در کشور اصرار می‌کردند در حالی که حتما، ایران که از بابت واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی در رده‌های بسیار پایین‌تر از کشور‌های همجوار و حتی اروپا قرار دارد، حداقل از دو هفته قبل و مثل امارات، با ورود سویه امیکرون مواجه شده است.
حالا قرار شده تمام مراکز تجمیعی واکسیناسیون بازگشایی شده و بیمارستان‌های پذیرای مبتلایان افزایش یابد. هنوز افزایش تخت‌های بستری در دستور کار نیست، اما در هر استان برای پذیرش بیماران مبتلا به کرونا و سویه امیکرون دو بیمارستان درنظر گرفته شده در حالی که این بیمارستان‌ها، قرار است پذیرشی غیر از مبتلایان کرونا نداشته باشند. بنا به اعلام معاون درمان سابق وزارت بهداشت، تعداد بستری‌های کرونا در پیک پنجم بیماری تا ۵۲ هزار نفر هم رسیده بود، اما فعلا به نظر می‌رسد مسوولان حوزه سلامت نگرانی چندانی از بابت بازگشت به شرایط سیاه نیمه تابستان نداشته باشند با وجود آنکه حالا برخی نمایندگان مجلس هم به صف موافقان اجرای یک ماه قرنطینه سراسری و تعطیلی مدارس ملحق شده‌اند و خواستار بازگشت محدودیت‌ها و سخت‌گیری‌ها برای اصناف و تردد‌های غیرضروری هستند، چون از استان‌هایی همچون لرستان و خراسان شمالی خبر‌های نگران‌کننده‌ای درباره آمار بالای ابتلای کرونا در دانش‌آموزان منتشر شده چنانکه دیروز معاون تربیت‌بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش خراسان‌شمالی اعلام کرد که به‌طور میانگین، هر هفته ۱۵ الی ۲۰ دانش‌آموز مدارس خراسان شمالی به کرونا مبتلا می‌شوند.
شنیده‌ها از نشست‌های تخصصی ستاد ملی مقابله با کرونا و کمیته علمی کرونا این است که هیچ تصمیمی برای محدودیت‌های بیشتر، فعلا در دستور کار دولت نیست آن‌هم در حالی که معاون بهداشت ستاد مقابله با کرونای استان تهران، دیروز در هشدار نسبت به قدرت سرایت بسیار بالای سویه امیکرون گفت: در برخی کشورها، فقط ظرف چند ساعت آمار‌ها دارد دوبرابر می‌شود. انگلستان، دو روز قبل یک روز فاجعه‌آمیز از نظر کرونا را تجربه کرد، زیرا بیش از ۱۰۰ هزار فرد آلوده به کرونا داشتند هر چند که مرگ پایین‌تر است و حدود ۱۲۵ مرگ در ۱۰۰ هزار نفر داشتند. با این حال، آمار‌ها می‌گوید تزریق دو دوز واکسن، بعد از ۶ ماه ۲۰ تا ۲۵درصد در مقابل سویه امیکرون اثربخشی دارد و این یعنی حدود ۷۰درصد مردم به این سویه مبتلا می‌شوند. تحقیقی در سطح شهر تهران انجام دادیم و مشخص شد حدود ۱۳درصد جمعیت تهران برای تزریق واکسن مراجعه نکردند و خیلی از مردم می‌گویند می‌ترسیم واکسن بزنیم در حالی که باید پوشش واکسیناسیون را به ۹۹ یا صددرصد برسانیم، اما از جمعیت ۱۴ میلیونی استان، میزان تزریق دوز سوم تا ۱۰ روز قبل ۳۰۰ هزار نفر و دیروز حدود ۵۰۰ هزار نفر بود و براساس آخرین آمار، میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور حدود ۴۸درصد و در تهران حدود ۴۳درصد است. تجربه جهانی می‌گوید هیچ کشوری نمی‌تواند خود را از سویه‌های جدید کرونا دور کند و قطعا به آن دچار می‌شود.
سرعت انتقال امیکرون چندین برابر سویه دلتا است و آمار‌ها می‌گوید سرعت انتقالی بیشتر و بین ۲ تا ۱۰ برابر دلتا دارد. به همین دلیل کشور‌های غربی و اروپایی با وجود بازگشایی‌هایی که انجام داده بودند مجددا برخی محدودیت‌ها را بازگرداندند؛ کانادا از چند روز قبل لاک داون مدارس را آغاز کرده و در کشور ما هم باید برای حضوری شدن مدارس و دانشگاه‌ها تجدیدنظر شود، چون سویه خطرناکی پیش روی ما است.
