پارکبان‌ها به خیابان‌های پایتخت برمی‌گردند!
جزئیات طرح ساماندهی پارک حاشیه‌ای؛ بازگشت پارکبان‌ها به خیابان‌های پایتخت
در دهه هشتاد توافقاتی بین پلیس راهنمایی و رانندگی و شهرداری تهران برای ساماندهی و توزیع عادلانه پارک حاشیه‌ای خودرو انجام شد که نهایتاً این توافقات منجر به ایجاد و پدید آمدن پارکبان‌ها در سطح شهر و معابر پایتخت شد. افرادی که به نام «پارکبان» لقب گرفتند، در راستای ساماندهی پارک‌های حاشیه‌ای خودرو و توزیع عادلانه جای پارک و تا اندازه‌ای نیز در حوزه تأمین امنیت خودروها فعالیت می‌کردند. اما به دلیل برخی رفتارهای پارکبانان از جمله دریافت وجه بیشتر از رانندگان، به‌تدریج زمینه اعتراض مردمی به وجود آمد.
یکی از مهم‌ترین تخلفات پارکبان‌های شهر تهران، دریافت عوارض بیشتر از میزان مصوب بود. حتی نیم‌ساعت‌های رایگانی که برای پارک حاشیه‌ای در نظر گرفته شده بود نیز، توسط این دست افراد نادیده گرفته می‌شد و رانندگان ملزم به پرداخت رقم‌هایی فراتر از میزانی بودند که بر روی برگه‌های در دست پارکبان‌ها درج شده بود.
اعتراض به فعالیت این پارکبان‌ها آنقدر افزایش یافت که شهرداری از سال ۹۴ دیگر قرار داد آنها را تمدید نکرد. عملا، فعالیت آنها از آن سال غیر قانونی لقب گرفت و از سال ۹۵ فعالیت پارکبان‌ها در تهران متوقف شد. قرار بود پارکومترها جایگزین پارکبان‌ها شوند اما با واگذاری پارک حاشیه‌ای هوشمند در هر منطقه، پارکومترها هم حذف شد...
سال گذشته مدیران ترافیکی شهر تهران اعلام کردند که اجرای پارک حاشیه‌ای هوشمند جایگزینی بر پارکومترهای منسوخ شده است. اقدامات ابتدایی طرح پارک حاشیه‌ای هوشمند از جمله خط کشی، نصب تابلوها و... درحال انجام است و از تیرماه سال جاری وارد فاز اجرایی خواهد شد، اما به نظر می‌آید مدیران تازه شهری، طرحی تازه برای ساماندهی پارک حاشیه‌ای در تهران دارند.
«سیدجعفر تشکری‌هاشمی» رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران به اکو ایران می‌گوید: در زمان بسیار نزدیک، طرح ساماندهی پارکینگ و فضای پارک حاشیه را به شورا خواهیم آورد. این طرح تقریبا تکمیل شده ودرحال آخرین بازنگری هستیم تا برای طرح در صحن علنی، در اختیار هیأت رییسه قرار گیرد. همچنین برای پارکینگ اعم از طبقاتی، خانگی، شخصی، مکانیزه و حاشیه‌ای، نظام مشارکت مردم در ساخت این طرح دیده شده است.
او ادامه داد: یکی از آشفته‌ترین بخش‌های ترافیک شهر تهران پارکینگ‌های حاشیه‌ای شهر هستند و باید موانعی که برسر راه سرمایه‌گذاران است، برداشته شود. متاسفانه بسیاری از روش‌های اجرایی ما به گونه‌ای است که سرمایه‌گذار رغبت نمی‌کند سمت آنها بیاید. خود شهرداری نیز نمی‌تواند پارکینگ بسازد و پارک‌های حاشیه را مدیریت کند. پس باید این گونه کارها را به خود مردم واگذار کرد. برای نمونه جایگاه کوچک‌مقیاس سوخت مقررات به قدری سختگیرانه طرح می‌شود که بعد از گذشت سال‌ها ما فقط در تهران تنها توانسته‌ایم دو یا چهار مجوز صادر کنیم. گارد مدیریت شهری برای مشارکت‌کننده به قدری بسته بوده که امکان فعالیت ایجاد نشده است.
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران تاکید کرد: بخش خصوصی برای ورود به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف از جمله پارکینگ‌سازی، امنیت سرمایه و درآمد لازم را انتظار دارد ضمن آن که توانایی چرخیدن در یک پروسه اداری چند ساله را ندارد. تکالیفی که بر عهده شرکت‌های مجری این طرح‌ها گذاشته شده بود، به گونه‌ای بوده که بخش بزرگی از آنها انجام نشده و در برخی موارد نیز پیمانکارها وارد دعاوی حقوقی شده‌اند. این در حالی است که ما باید مقررات را ساده‌سازی کنیم.
تشکری‌هاشمی در پاسخ به این پرسش که برای ساماندهی پارک حاشیه‌ای کدام معابر در اولویت هستند و آیا معابر فرعی هم شامل طرح ساماندهی می‌شوند، گفت: پارک حاشیه‌ای در مکان‌هایی مجاز است که مجوز شورای ترافیک تهران را داشته باشد، این شورا باید بگوید طبق یک دستورالعمل مشخص، کدام خیابان شهر می‌تواند پارک حاشیه داشته باشد و کدام نمی‌تواند. در مدل پیش‌بینی شده پارکبانی، پارکبان داده‌های خودروهای کنار خیابان را برای سامانه مرکزی ارسال می‌کند و در آن سامانه تحلیل می‌شود که کدام خودرو، چند دقیقه و با چه هزینه‌ای پارک بوده است.
این عضو شورای شهر تهران تأکید کرد: از طریق پارک حاشیه‌ای، هم می‌توانیم اشتغال ایجاد کنیم و هم رابطه مالی پارکبان و مردم را کاملا قطع کنیم، چون پارکبان باید کسی باشد که فقط نظم کنار خیابان و ارسال اطلاعات خودروهای پارک شده را برای سامانه مرکزی پارک حاشیه عهده‌دار باشد. تحلیل این که ماشین پارک شده چقدر باید هزینه بپردازد، به عهده آن سامانه خواهد بود و این هزینه از میزان شارژی که فرد در حساب خود دارد، کسر می‌شود. در صورتی هم که حساب فرد، شارژ نشده نباشد با جریمه پلیس مواجه می‌شود.
تشکری هاشمی اضافه کرد: در این مدل مردم می‌توانند حساب خود را به هر میزانی که می‌خواهند شارژ کنند و در عوض، به تعداد دفعاتی که پارکبان آن خودرو را مشاهده کرده است، از اعتبار آن کم می‌شود. پارکبان هم با استفاده از گوشی هوشمند، هم اطلاعات خودروها را ارسال می‌کند و هم از آنها نگهداری می‌کند و اجازه پارک دوبل نمی‌دهد که این، از مزایای حضور عامل انسانی است. در مدل فعلی، این موارد از طریق دوربین‌ها رصد می‌شد که اشکالاتی داشت؛ از جمله این که بعضی پلاک‌ها با دوربین قابل خواندن نبود و همین باعث کاهش کنترل‌ها می‌شد. پلیس و پارکبان در طرح جدید، نظارت‌های لازم را بر اجرای پارک حاشیه‌ای انجام خواهند داد.
