در یکی دو سال گذشته با توجه به رویکرد فرزندآوری و افزایش جمعیت جوان، شاهد بهبودهایی در زمینه قوانین مربوط به مرخصی زایمان و شیردهی و کمک هزینه بارداری هستیم. یکی دیگر از قوانینی که در سالهای اخیر در حمایت از ماداران شیرده تصویب شده، مرخصی ساعتی شیردهی در طول روز کاری است که در ادامه به شرح آن خواهیم پرداخت.
مرخصی زایمان و شرایط استفاده
مرخصی زایمان یکی از حقوق در نظر گرفته شده برای زنان شاغل تحت پوشش بیمه است تا بانوان بدون ترس از دست دادن شغل خود از مادر شدن و فرزندآوری امتناع نکنند. با استفاده از این قانون، نه تنها شغل خود را از دست نداده، بلکه در طول مدت مرخصی علاوه بر بیمه از حقوق کامل بهرمند است. به منظور استفاده از این مزایا، نه تنها شخص باید در یک سازمان مشغول به کار و تحت پوشش بیمه بوده، بلکه بیش از ۶۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. با توجه به موارد گفته شده برای استفاده از مرخصی زایمان، نوع قرارداد کاری، سابقه کار و مدت زمان کاری هیچ اهمیتی ندارد و در هر صورت مرخصی باید اعمال شود.
درکنار مرخصی زایمان، مرخصی ساعتی شیردهی بخصوص برای مادرانی که به دلایل مختلف، از زمان مرخصی کمتری برخوردار هستند، کمک بسزایی در کمک با مادران شاغل است. با توجه که مدت زمان مرخصی شیردهی جزء زمان کاری محسوب شده، نیاز به استفاده از نرمافزارهای حضور و غیاب با قابلیت تعریف پاس شیردهی کمک بسزایی در محاسبات حقوق و دستمزد دارد.
تبصره: به منظور بهرمندی از مرخصی زایمان، حداقل سابقه بیمه ۶۰ روزه باید یکسال قبل از شروع زایمان بوده و در صورت وقفه بین زمان پرداخت حق بیمه و زایمان، حق استفاده از مرخصی زایمان ملقی میشود.
مهمترین نکات برای استفاده از مرخصی زایمان
۱. دریافت استراحت پزشکی از متخصص زنان و ارائه به شعبه بیمه که حق بیمه واریز میشود.
۲. داشتن حداقل ۶۰ روز سابقه بیمه یکسال پیش از زایمان
۳. دریافت تائیدیه مرخصی استعلاجی باداری و زایمان توسط بازرس بیمه
مدت زمان مرخصی زایمان چقدر است؟
در سالهای گذشته، مدت زمان باداری و شیردهی ۶ ماه بوده که در سالهای اخیر و به منظور حمایت از زنان شاغل و افزایش فرزندآوری این مدت به ۹ ماه افزایش یافته است. مادران میتوانند ۶ ماه مرخصی در دوران باداری و ۳ ماه مرخصی بعد از زایمان برای شیردهی استفاده کنند. هرچند این مدت زمان میتواند بسته به درخواست مادر کمتر شود که به این منظور باید به یکی از شعب بیمه مراجعه و درخواست کاهش این مدت زمان را ارائه کند.
یکی از معضلاتی که بانوان مدیرعامل یا عضو هیات مدیره با آن مواجه هستند، عدم امکان استفاده از مرخصی زایمان و شیردهی است، که بیشتر به دلیل حاکمیت قوانین مردانه در این سمتهای شغلی است. در سالهای اخیر شاهد فعالیتهایی به منظور رفع این مشکلات به منظور افزایش رفاه مادران فعال در این مشاغل هستیم. خبر خوب اینکه در سال گذشته با افزایش «مرخصی زایمان» مادران دارای فرزند دو قلو از نه ماه به یکسال موافقت شده است. مدت مرخصی زایمان یک قلو و دوقلو و بیشتر برای زنان شاغل به ترتیب نُه و دوازه ماه تمام، با پرداخت تمام حقوق و فوقالعادههای مرتبط تعیین میشود. در صورت درخواست مادر تا دو ماه از این مرخصی در ماههای پایانی بارداری قابل استفاده است. در مقالات مربوط به محاسبه حقوق و دستمزد سایت نانوتایم نحوه ثبت مرخصی زایمان در لیست بیمه میتوانید مشاهده کنید.
شروع مرخصی زایمان تامین اجتماعی چه زمانی است؟
زمان شروع مرخصی زایمان، از بدو تولد نوزاد بوده و پیش از آن شامل مرخصی زایمان نشده و در صورت نیاز باید با مراجعه به پزشک زنان و دریافت گواهی از مرخصی استعلاجی استفاده کنند.
نحوه محاسبه حقوق مرخصی زایمان تامین اجتماعی
مبلغ حقوق مرخصی و زایمان، معادل ۳/۲ آخرین حقوق دریافتی با درنظر گرفتن روزهای استراحت بدون کسر سه روز اول محاسبه میشود. برای محاسبه آخرین حقوق دریافتی باید مجموع مبالغ مشمول کسر بیمه که فرد در آخرین ۹۰ روز (قبل از مرخصی) بر تعداد روزهای کارکرد بیمه درطول این مدت تقسیم خواهد شد. برای استفاده از خدمات محاسبه آنلاین حقوق مرخصی زایمان به نشانی www.nanotime.ir مراجعه نمائید.
مرخصی ساعتی شیردهی چیست؟
به منظور ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی، قانون مرخصی شیردهی تصویب شده و کارفرما مکلف است به مادران شیرده تا پایان دو سالگی کودک پس از هر سه ساعت کار نیم ساعت مرخصی شیردهی (فرصت شیردادن) بدهد. مادرانی شامل این مرخصی شده که پزشک یا مرکز بهداشت تغذیه نوزاد با شیر مادر را تائید کند؛ بنابراین مادر میتواند در تنفسهای بین کار یا زمان نهار از این زمان برای شیردهی کودک استفاده کنند و در صورت طولانی بودن مسیر، میتواند در انتهای ساعت کاری و با توافق کارفرما یکساعت زودتر محل کار را ترک کند؛ بنابراین باید تمهیداتی در نظر گرفته شود تا وقتی مادر برای استفاده از نیم ساعت زمان شیردهی خود محل کار را ترک میکند و در زمان ثبت تردد در دستگاه حضور و غیاب، این مدت زمان از مرخصی استحقاقی ماهیانه وی کم نشود. به این منظور استفاده از نرم افزارهای کنترل تردد با قابلیت تعریف شیفت شیردهی یا پاس شیر، کمک بسزایی در انجام محاسبات دارد.
نحوه محاسبه عیدی و سنوات مرخصی زایمان
یکی از پرتکرارترین سوالات کارمندان خانم که به تازگی باردار شده یا قصدباردار شدن دارند این است که «آیا مرخصی زایمان جزو سابقه بیمه حساب میشود؟». مطابق با قانون ۷۴ قانون کار، در صورتی که ایام استعلاجی جزء سوابق پزشکی محسوب شده که به تائید کمیسیون پزشکی برسد. با توجه به بازگشت مادر به کار سابق پس از پایان مرخصی زایمان و شیردهی، این مدت جزء سوابق خدمت وی محسوب میشود؛ بنابراین به مدت زمان مرخصی بارداری و زایمان عیدی و پاداش تعلق میگیرد.
آیا آقایان هم میتوانند از مرخصی زایمان استفاده کنند؟
تنها پدرانی میتوانند از مرخصی زایمان استفاده کنند، که همسران آنها مشمول بیمه زایمان شده و از آن استفاده کنند، مدت زمان مرخصی زایمان برای آقایان ۳ روز در نظر گرفته شده است.