آفتابنیوز : آفتاب: محمود احمدینژاد به طور غیر معمولی در واکنش به منازعه روسیه با غرب بر سر مساله گرجستان محتاط بوده است. برخلاف همتای سوریهایاش که روسیه را ستوده و مداخله نظامیاش را توجیه کرد، رئیسجمهور ایران هفته پیش بطور غیرمستقیم منتقدان سرسخت روسیه را نکوهش کرد.
او در نشست «سازمان همکاری شانگهای» گفت: «کشورهایی که متعلق به منطقهای نیستند، در کار کشورهای آن منطقه دخالت نکنند».
به نفع ایران است که در زمان شکلگیری این بازی جغرافیایی- سیاسی بیرون از زمین بازی ایستاده و خودش را درگیر نکند؛ و ایران سعی میکند جایگاه خود را در این میان پیدا کند.
تهران از بالا رفتن هزینه همکاری روسیه با اعضای دیگر شورای امنیت سازمان ملل بر سر برنامه هستهاش سود میبرد. اما دور از ذهن نیست که مسکو نهایتاً با پیشنهاد همکاری با آنها برای اعمال فشار سنگین روی ایران خود را از درگیری با غرب رهایی بخشد.
در کوتاهمدت، مشکل در جای دیگری از دنیا به نفع آقای احمدینژاد است؛ چون بدین شکل دانشمندانش زمان بیشتری برای چرخاندن سانتریفیوژها و پیشرفت در فناوری هستهای خواهند داشت و این کاملا در هماهنگی با استراتژی «تاخیراندازی» ایران در روند بحران هستهای است (حداقل تا روی کارآمدن رئیسجمهور بعدی آمریکا).
همین چند هفته پیش بود که مناقشه هستهای ایران در حال رسیدن به نتایجی بود، اما اکنون از سرصفحه اخبار ناپدید شده است. این تابستان، قدرتهای دنیا -از جمله روسیه- پیشنهاد جدیدی شامل مشوقهای اقتصادی و سیاسی برای توقف برنامه غنیسازی اورانیوم به ایران ارائه دادند و ایران با بیتمایلی آن را نپذیرفت.
برخی منابع خبری اطلاع دادند که ایران به گرفتن مشوق اضافهای علاوه بر بسته پیشنهادی واکنش مثبت نشان خواهد داد. طبق پیشنهاد کشورهای اروپایی، ایران، به عنوان اولین قدم، میتوانست فعالیتهای غنیسازی اورانیوماش را توسعه ندهد و در این قبال سازمان ملل از برقراری تحریمهای جدید دست خواهد کشید.
وقتی که گمانهزنیها در مورد احتمال انجام حمله نظامی به تاسیسات هستهای ایران توسط اسرائیل بالا میرفت (البته این گمانهزنیها به خاطر مخالفت علنی آمریکا با این کار کاهش پیدا کرده است)، آمریکا برای اولینبار قبول کرد که یک مقام بلندپایه آمریکایی در مذاکرات رودررو با مذاکره کننده ایرانی حضور پیدا کند.
در این میان، ایران از این امتیاز استقبال کرد، اما هیچ امتیازی در مقابلاش نداد. به جای پاسخ «بله» یا «شاید» در گفتگوهای «ژنو» دیپلماتهای دیگر کشورها صرفاً با پیشنهاد ایران برای مذاکرات بیشتر و صحبت و حرف خالی روبرو شدند. رفتار ایران، شرکتکنندگان در آن مذاکرات -از جمله روسیه- را پریشان و ناامید کرده، باعث شد جبهه بینالمللی علیه ایران بیش از پیش مصمم شود. اگرچه مسکو هنوز برای تحمیل دور جدیدی از تحریمهای سازمان ملل کاملاً موافق نبود.
حالا که دولتهای آمریکا و اروپای غربی مداخله روسیه در گرجستان و به رسمیت شناختن استقلال ناحیههای «اوستیای جنوبی» و «آبخازیا» توسط روسیه را محکوم میکنند، مقاومت روسیه دراینباره بیشتر خواهد شد. اما هنوز زود است قضاوت کنیم که با روبهرو شدن دنیا با روسیهای طغیانگر و متجاوز، ایران از مشکلاتاش خلاص خواهد شد.
از طرفی این بحران ممکن است باعث شود اتحادیه اروپایی راه آمریکا را در این زمینه درپیشگرفته و موجی از تحریمها را به صورت یکجانبه علیه ایران تحمیل کند.
به نظر میرسد هدف مسکو اثبات قدرت خود در محدوده مناطق مرزی خودش باشد تا برافروختن کشمکشی در سطح جهانی. و اگرچه روابط مسکو با ایران دوستانه بوده، اما مسکو نیز اگر بیشتر از آمریکا نگران بمب اتمی ایران نباشد، کمتر نگران نیست. دراین میان سابقه تاریخی مداخله روسیه درایران، ایرانیان را از نیتهای روسها بیخبر نگذاشته و آنها را محتاط میکند.
«ولادیمیر پوتین» -نخستوزیر کنونی و رئیسجمهور قبلی روسیه- هفته پیش اشاره کرد که همکاری روسیه روی مسأله ایران با غرب وابستگی شدید به گفتگوها و موضعگیریهای غرب درباره روسیه و اعمالش دارد. اما او همچنین به وضوح بیان کرد که روسیه از سه مصوبه تحریمهای سازمان ملل در مورد ایران حمایت کرده بوده، چرا که در جهت «منافع ملی» خودش بوده است.
ایرانیان میتوانند فعلاً از بالا گرفتن کشمکش ها در اروپا شاد باشند. اما اینکه آنها بتوانند روی روسیه برای خلاص کردنشان از نزاع هستهای حساب کنند، مورد تردید است.