در بازار ارزهای دیجیتال، بیتکوین (BTC) و اتریوم (ETH) دو رمزارزی هستند که با اختلاف قابل توجهی از باقی ارزهای دیجیتال بازار در صدر فهرست بهترینها قرار دارند. بیتکوین را طلای دیجیتال خطاب میکنند، زیرا این ارز دیجیتال همچون طلا کمیاب و بادوام است، اما بر خلاف طلا، به راحتی میتوان آن را به قسمتهای کوچکتر تقسیم و در جایی امن ذخیرهسازی کرد. از طرفی دیگر، اتریوم را یک کامپیوتر غیرمتمرکز بینالمللی خطاب میکنند چرا که میتوان از آن برای ساخت و اجرای برنامههای غیرمتمرکز (DApp) استفاده کرد.
پیش از عرضهی بیتکوین، تلاشهای زیادی برای ایجاد یک دارایی دیجیتال کاربردی صورت گرفته بود، اما هیچکدام نتوانسته بودند به کاربردپذیر بودن بیتکوین و فناوری خاص آن نزدیک شوند. بیتکوین در حال حاضر با وجود نوسانات شدید قیمتی، همچنان از نظر ارزش بازار بزرگترین ارز دیجیتال در جهان محسوب میشود. مهمترین ویژگی بیتکوین، عرضهی محدود آن است که باعث میشود ارزش این دارایی دیجیتال با گذشت زمان افزایش پیدا کند.
این ویژگی بیتکوین و دیگر ویژگیهای آن باعث شده است که این دارایی دیجیتال به یک جایگزین جذاب برای سرمایهگذارانی تبدیل شود که به دنبال راه فرار از سیستم مالی سنتی و سرمایهگذاری در داراییهای پرسودتر هستند. بیتکوین بر خلاف داراییهای نقدی که توسط بانکها و دولتها مدیریت میشود، غیرمتمرکز است و هیچ نهاد مرکزی یا شخص ثالثی بر آن نظارت ندارد.
اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ بازار است که بر خلاف آنچه توسط عموم کاربران تصور میشود، صرفاً یک ارز دیجیتال معمولی نیست. اتریوم یک شبکهی بلاکچینی منحصر به فرد است که بسیاری از مشکلات شبکه بیتکوین را برطرف کرده و آزادی بیشتری به توسعهدهندگان در سراسر جهان داده است تا بتوانند پروژههای خود را بر بستر شبکه اتریوم به وسیلهی فناوری بلاکچین ایجاد کنند. اتریوم مانند بیتکوین قصد دارد به یک جایگزین مناسب برای داراییهای نقدی تبدیل شود، اما بر خلاف بیتکوین صرفاً تمرکزش را بر این مورد نگذاشته است و به کاربران اجازه میدهد تا برنامههای غیرمتمرکز را در شبکه اتریوم ایجاد کنند.
برنامههای غیرمتمرکز در شبکه اتریوم مشابه با بسیاری از ویژگیهایی است که شبکه بیتکوین در حال حاضر دارد، ویژگیهایی که شامل غیرمتمرکز بودن، دسترسی بیست و چهار ساعته و دیگر موارد میشود. برنامههای غیرمتمرکز میتوانند شامل برنامههای حوزه امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، توکنهای غیرقابل معاوضه (NFT) و قراردادهای هوشمند شود. اتریوم به طور کلی به دنبال تغییر نحوه عملکرد خدمات مبتنی بر اینترنت است که این امر را با ارائه کنترل بیشتر به کاربران ممکن کرده است. بیتکوین در حال حاضر صرفاً بر پول غیرمتمرکز بودن تمرکز کرده است و ویژگیهایی اضافیای که اتریوم دارد را دارا نیست.
بیتکوین و اتریوم هر دو از نظر ارزش بازار، کاربران کیف پولهای دیجیتال، حجم معاملاتی و دیگر موارد شباهتهای بسیاری دارند چرا که هر دو بزرگترین و محبوبترین رمزارز در بازار ارزهای دیجیتال هستند و در مجموع ۵۰ درصد از ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال را در اختیار دارند. از دیگر شباهتهای اتریوم و بیتکوین با یکدیگر میتوان به ماهیت غیرمتمرکز هر دوی آنها اشاره کرد که توسط هیچ نهاد مرکزیای هدایت نمیشوند و کاملاً متکی بر کاربران خود هستند.
بیتکوین و اتریوم علاوه بر غیرمتمرکز بودن، دارای توکنهای بومی نیز هستند که کاربران برای خرید اتریوم و بیت کوین از آنها برای خرید و فروش، انتقال و ذخیره ارزش استفاده کرد. همچنین هر دو ارز دیجیتال، تراکنشهای ایمن و مطمئن را به کاربران خود ارائه میدهند. با این حال، بیتکوین و اتریوم علیرغم اینکه هر دو از فناوری بلاکچین پشتیبانی میکنند و بر روی بلاکچینهای غیرمتمرکز میزبانی میشوند، اما از نظر عملکرد و نرمافزارهای متنباز به کار برده شده تفاوتهای چشمگیری دارند که به شرح زیر هستند:
موارد استفاده: همانطور که گفته شد، بیتکوین در حال حاضر صرفاً یک دارایی با ارزش است که میتوان از آن برای انجام انتقالات مالی، حفظ ارزش دارایی و یا افزایش آن استفاده کرد و قابلیت قراردادهای هوشمند و توکنهای غیرقابل معاوضه شبکه اتریوم را ندارد. البته لازم به ذکر است که هر دو شبکه امکان توسعهی پروژههای بلاکچین را در شبکهی خود برای کاربران فراهم کردهاند، اما اتریوم امکانات بیشتری را برای توسعهدهندگان در حوزه فراهم کرده است.
ارزش بازار: ارزش بازار معیاری است که از آن برای ارزیابی میزان محبوبیت یا ارزش یک ارز دیجیتال در بازار ارزهای دیجیتال استفاده میشود. ارزش بازار بیتکوین در زمان نگارش این مقاله در حدود ۵۶۰ میلیارد دلار است، در حالی که اتریوم در زمان نگارش این مقاله در حدود ۲۲۰ میلیارد دلار قرار دارد که این تفاوت فاحش این دو ارز دیجیتال در زمینهی ارزش بازار را نشان میدهد.
صدور توکن: به ایجاد و عرضهی توکنهای جدید در بازار ارزهای دیجیتال صدور توکن گفته میشود. روند ایجاد و صدور توکنها در هر ارز دیجیتال با دیگری متفاوت است و بر اساس مکانیسمها و پروتکلهایی صورت میگیرد که در شبکه استفاده شده است. بیتکوین به ماینرها بابت تضمین امنیت شبکه توکن پاداش میدهد که مقدار آن مبلغ ثابتی است و تقریباً هر چهار سال یکبار نصف میشود تا به حداکثر عرضهی تعیین شده برسد. اتریوم بر خلاف بیتکوین، به الگوریتم اجماع اثبات سهام مهاجرت کرده است و از توکنسوزی برای کم کردن توکنهای عرضه شده استفاده میکند.
الگوریتم اجماع: مکانیسم اجماع فرآیندی است که از آن برای اعتبارسنجی تراکنشها در یک شبکهی بلاکچینی استفاده میشود تا اطمینان حاصل شود که یک توکن تراکنش شده مجدد استفاده نمیشود. اعتبارسنجها همچنین از ورود تراکنشهای مخرب به شبکه نیز جلوگیری میکنند. الگوریتمهای اجماع اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) نمونههایی از الگوریتمهای اجماع هستند. شبکه بیتکوین در حال حاضر از الگوریتم اجماع اثبات کار برای پردازش تراکنشها استفاده میکند، در حالی که اتریوم از الگوریتم اجماع اثبات سهام برای پردازش تراکنشها استفاده میکند که روندی متفاوت نسبت به شبکه اثبات کار بیتکوین دارد.
جمعبندی
هر دو ارز دیجیتال بیتکوین و اتریوم خدمات بسیار متفاوتی را ارائه میدهند و هر کدام بر اساس موارد استفادهای که دارند، خاص محسوب میشوند. این دو تنها ارزهای دیجیتال بازار نیستند و در این فضا چندین ارز دیجیتال مشابه وجود دارد که در این مقاله میتوانید ارزهای دیجیتالی با با بیشترین حجم بازار را مورد بررسی قرار دهید. این ارزها حتی ممکن است روزی بیتکوین و اتریوم را کنار بزنند. در پایان، نمیتوان با قطعیت گفت که کدام یک از دیگری بهتر است، اما میتوان گفت که برتری هر دو نسبت به یکدیگر میتواند با توجه به موارد استفادهی آنها تغییر پیدا کند.