غضروف یک بافت همبند است که اطراف استخوان در داخل مفاصل را میپوشاند و در برخی ساختارهای بدن مانند بینی و گوشها وجود دارد. این بافت قابل ارتجاع از آب و ژله تشکیل شده و دارای سلول عصبی و رگهای خونی نیست.
غضروف دارای کارکردهای متفاوتی است که مشهورترین آن اتصال مفاصل محسوب میشود. زمانی که غضروف نابود شود، مفاصل به ویژه مفاصل زانو، مچ پا و شانه آسیب میبیند. متاسفانه با افزایش سن، غضروف تضعیف میشود. جراحاتی مانند پارگی رباط میتواند باعث آسیب به غضروف شود. مفاصل بدون غضروف بدان معناست که آرتروز بزودی بروز خواهد کرد.
به طور معمول بدن بدون مداخله پزشکی قابلیت ایجاد غضروف جدید را ندارد. دانشمندان تاکنون تحقیقات متعددی درباره چگونگی ساخت غضروف جدید در بدن انجام دادهاند.
متخصصان از ۳ راهکار ذیل برای ترمیم غضروف در افراد مختلف که دارای جراحت شدید، بیماری غضروفی، یا سبک زندگی فعال هستند، استفاده میکنند:
۱- میکرو شکست (Microfracture): در این حالت جراح با کمک یک دریل کوچک در مفاصل یک سوراخ ایجاد کرده و عناصر مغز استخوان را خارج میکند. پس از این کار بدن اقدام به خونرسانی جدید به بافت کرده که میتواند باعث تحریک ساخت غضروف جدید شود.
۲- کاشتن غضروف: متخصصان با عمل جراحی غضروف آسیب دیده و بخشی از غضروف سالم را خارج کرده و آن را در محیط آزمایشگاهی کشت میدهند. سپس با عمل جراحی غضروف جدید را دوباره در بدن بیمار قرار میدهند.
۳- پیوند: در این عمل، جراحان غضروف را از اندامهای دیگر بدن برداشته و در بخشهای آسیب دیده قرار میدهند. اگر سطح غضروف آسیب دیده زیاد باشد، عمل پیوند میتواند از یک فرد داوطلب دیگر مانند بیماران مرگ مغزی به فرد بیمار انجام شود.
غضروف آسیب دیده
بهترین افراد برای دریافت این ۳ راهکار ترمیم غضروف ورزشکاران و افرادی هستند که فعالیت زیادی دارند. این افراد غالباً از یک جراحت شدید یا بیماریهای مفصلی مانند استئوکندریت دیسکان رنج میبرند که با این راهکارها میتوانند به زندگی عادی خود بازگردند. بیماری استئوکندریت دیسکان یک بیماری مفصلی است که در آن بخشی از غضروف ناحیه مفصل از استخوان جدا میشود.
افراد کهنسالی که از آرتروز در مفاصل متعدد رنج میبرند یا شاهد آسیب شدید به غضروف یک مفصل هستند به طور عمومی این ۳ راهکار برای آنها مناسب نیست. در این موارد عمل جراحی تعویض زانو توصیه میشود.