انتخابات، انگيزه يا قابليت؟
آفتاب- هادی کاشنده آغمیونی: عقل و خیال را زمانی می‌توان از هم جدا کرده و تفاوت آنها را فهمید که هویدا شوند؛ و به محک عمل می‌توان آنها را از هم تمیز داد.
انگیزه و قابلیت با عقل و خیال در تعامل هستند یا به عبارتی سایه‌های هم‌اند؛ اما با این اختلاف که عقل بدون خیال کارآمد است ولی انگیزه با قابلیت قابل اجراست و محقق می‌گردد.
طبیعت آدمی این است که خیال‌های بزرگ را در سر بپروراند یا به قول معروف بلند‌پروازی کند. انسان نیات مختلفی را در ذهن دارد؛ مثلاً داشتن جایگاه بزرگ و قابل احترام و مورد تایید دیگران. البته در همان ذهن خود و با آن توجیهاتی که در آن صادق است، برای خود بناهایی می‌سازد و آن را پرورش می‌دهد، گاه آنقدر غرق آن می‌گردد که امر برایش مشتبه می‌شود.
اما رکن و قالبی که به این نیات مشروعیت می‌بخشد و آن را از هاله‌های ابر خارج کرده و در پازلی قابل دید و فهم می‌نشاند، «قابلیت» است، یعنی آنچه تحقق انگیزه‌ها و نیات را میسر می‌سازد، «قابلیت» می‌باشد.
امروز با توجه به نزدیک شدن دهمین انتخابات ریاست‌جمهوری و کم‌کم گرم شدن تنور آن، باعث شده عده‌ای انگیزه ریاست‌جمهوری را در ذهن پرورش دهند و آن را به زبان‌های مختلف و از رسانه‌های جمعی بازگو کنند. اما به عقیده بنده آنچه برای ملت مهم است انگیزه این افراد نیست بلکه قابلیت آنهاست. چرا که انگیزه امری فردی بوده ولی قابلیت شمولیت عام دارد.
لازمه شناخت این قابلیت و محک آن، رسیدن به پاسخ این مهم است که ما در کجا و در چه مرحله‌ای ایستاده‌ایم؟ مقتضیات زمان و جو حاکم بر آن چیست؟ شرایط موجود خواهان چیست؟ جو حاکم بر بین‌الملل چگونه است و سمت و سویش به کجاست؟ چگونه می‌توان با حفظ ارزش‌ها و منافع ملی با آن انطباق ایجاد کرد و با تغییراتش روبرو شد؟
با کمی رصد افکار بین‌المللی هر چند سطحی می‌توان فهمید که ایران امروز، در 30 سالگی انقلابش با قرار گرفتن در صف ده کشور دارای دانش هسته‌ای وارد شرایط جدیدی گردیده است و این پیشرفت‌های چشم‌گیر و سریع با عنایت به محدودیتها و فشارهای بدخواهان انقلاب در جهان خارج مؤید ساختن بنای آن بر پایه‌های محکم و استوار است.
اما اینگونه که از شرایط و افکار بر می‌آید به لحاظ جنبه‌های نظری، باید روش‌شناسی (Metedology) را جایگزین معرفت‌شناسی (Epistemology) کرد، اما این به معنای نفی معرفت‌شناسی نیست، به عقیده بنده در این برهه از زمان و شرایط موجود و جو حاکم بر سطح بین‌الملل دیگر نباید در پی یافتن پاسخ برای بنیادهای نظری کاندیداهای حاضر بود بلکه باید اندیشید که چگونه می‌توان بین آنها هماهنگی ایجاد کرد.
امروز ایفای نقش هماهنگ‌کننده برای ایجاد یک ائتلاف برای رسیدن به یک انسجام ملی کارآمدتر از جستجوی بنیادها و زمینه‌هاست. چرا که از این رهگذر می‌توان با ایجاد آن هماهنگی که تعریفش رفت به یک اتحاد نظری و عملی، فراگیر در سطح گسترده و ملی رسید و از ثمر آن انتخاب شخصی متعادل و تعادل‌بخش را رقم زد، که مورد تایید اکثریت بوده و ایران امروز به آن نیازی مبرم دارد تا بتواند با دنیا و مشکلات و تحولات سریع آن ضمن حفظ ارزش‌ها و منافع ملی انطباق ایجاد نموده و تعامل داشته باشد.
هماهنگی میان احزاب و جناح‌های سیاسی در داخل و هماهنگ ساختن سیاست‌های نظام ضمن حفظ ارزش‌ها و منافع ملت با جهان خارج با عنایت به این مهم که نظام بین‌الملل نوظهور تاکنون تجربه نشده و یکی از پیچیده‌ترین نظام‌هایی است که تاریخ به یاد داشته و در صفحاتش مسطور است. یکی از مبرم‌ترین نیازهای ایران امروز است.
امروز برای حفظ و تداوم نظام جمهوری اسلامی در چنین فضای پرتلاطم بین‌المللی باید قدرتمند بود، اما نباید آنرا طوری جلوه داد که موجب ناامنی منطقه گردد، با آنکه دنیا می‌داند که ایران متجاوز نیست و در تمام جنگ‌هایش در مقام دفاع برآمده که تاریخ بلند و دیرینه‌اش مؤید این مدعاست.
امروز باید زمینه‌های رسیدن به یک اقصاد پویا را طرح‌ریزی کرد اما باید کوشید تا در روند این طرح و اجرا، ارزش‌ها معامله نشود. همه و همه این موارد که مقداری کم از بی‌کران آن در سطور فوق مسطور است، حساسیت و لزوم انتخابی مبتنی بر عقلانیت و مصلحت دور از تعصبات را در انتخابات آتی هویدا و برجسته‌تر می‌نماید، چرا که ایران امروز سکانداری برای ریاست‌جمهوری می‌طلبد که توان و علم خارج کردن آنرا از طوفان بحران‌های موجودداشته باشد نه آنکه خود بحران‌ساز بوده و پس از پیروزی صحنه سیاسی کشور را به منازعات جناحی طولانی و مخرب تبدیل کند.
اگر به‌دور از تعصبات؛ که مانع تابش طبیعی نور مصلحت و عقلانیت بر سر دوراهی هر انتخاب می‌گردد، بیاندیشیم به‌راحتی می‌توان فهمید که کاندیداهایی با قابلیت‌های اندک که اساساً از روی احساسات، جبران ناکامی‌های گذشته و یا انگیزه‌های شخصی اما ملبس به ردای زیبای وظیفه شرعی و احساس وظیفه و غیره .. وارد این عرصه می‌گردند، از حفظ ارزش‌های نظام، پاسخگویی به مطالبات مردم، ارتباط موفق با جهان خارج و از آن رهگذر بالابردن کارآمدی نظام در فضای پرپیچ و خم و پرتلاطم امروز بین‌الملل عاجزند و هزینه‌های آن را مردم باید بپردازند.
امروز برای رسیدن و عمل به فرمایشات رهبری معظم انقلاب مبنی بر بالا بردن کارآمدی نظام باید قابلیت را در کارها اولویت بخشید.
امید که مردم عزیز بتوانند در انتخابات آتی به‌دور از تعصبات با رصد اوضاع به تصمیم و انتخابی برسند که از ثمر آن شاهد حضور فردی شایسته در راس دولت، در دوره دهم باشیم.
