آیا شما هم بعنوان والدین حسابی کلافه شده اید؟ آیا نوجوان شما خارج از کنترل شده است؟ دانستن تفاوت بین رفتار نرمال و کنترل گرانه تقریبا دشوار است. در این قسمت از خانواده پلاس نمناک پس از شناخت نشانههای رفتار غیرطبیعی نوجوان خود، یاد بگیرید که چطور رفتار خارج از کنترل نوجوان تان را تغییر دهید.
رفتارهای غیر عادی در مقایسه با رفتارهای نرمال نوجوانان
نوجوانها کاملا با یکدیگر متفاوت هستند. گاهی اوقات حتی با تجربهترین پدر و مادرها از خود میپرسند آیا این "رفتار" فرزند نوجوان من طبیعی است؟ مهم این است که تفاوت بین رفتار غیر عادی و نرمال را بدانید.
رفتار نوجوان نرمال و معمولی
یک نوجوان معمولی با رفتار نرمال ممکن است اینگونه باشد:
دمدمی
مرموز
ناامید
تندخو
ناراضی
بی قرار
رفتار نوجوان پرخاشگر و سرکش
شما زمانی باید نگران شوید که یکی از رفتارهای زیر را مشاهده کنید:
آسیب رساندن به خود
توهین کلامی
سرقت
به خانه بر نگشتن
تغییر رفتار سریع
فرار یا ترک خانه
این رفتارها در یک نوجوان طبیعی نیست و نشانهای است برای شما تا اوضاع فرزندتان را پیگیری کنید. اکنون که این نشانهها را میدانید؛ باید شروع به کنترل وضعیت فرزندتان بکنید. گاهی اوقات این مشکلات اخلاقی نوجوان با تغییر شیوه تربیتی شما و یا اصلاح قوانین خانواده، رفع میشود، اما همچنین ممکن است شما نیازمند کمک یک مشاور حرفهای باشید.
چطور کنترل نوجوان خود را به دست آوریم؟
اکثر نوجوانان در مقطعی کارهای مخرب انجام میدهند و تجربههای جدیدی را امتحان میکنند. این یک بخش عادی از به بلوغ رسیدن و تجربه کردن است. در بیشتر مواقع، اگر رفتاری خارج از خط قرمزها انجام بدهند، پدر مادر فورا احساس خواهند کرد. در این شرایط راهنمایی نوجوان برای بازگشت به مسیر اصلی بسیار مهم است. در ادامه راه حلهایی برای این مشکلات وجود دارد.
ایجاد فضا برای گفتگو و ارتباط با نوجوان
صحبت کردن با نوجوانان اصلا کار آسانی نیست. با این حال، حتی اگر نمیتوانید او را درک کنید؛ بدون قضاوت کردن یا نصیحت کردن، فقط به نوجوان خود گوش بدهید. آنها ممکن است مستقیما به سوالات شما پاسخ ندهند، اما اگر زمانی که خودشان میل به گفتگو دارند؛ با آنها صحبت کنید از آنچه که با شما در میان میگذارند؛ شگفت زده خواهید شد.
کمک به استقلال پیدا کردن آنها
استقلال پیدا کردن، دغدغه زندگی نوجوانان است. آنها تلاش میکنند تا دریابند؛ چطور باید مثل یک بزرگسال، به تنهایی زندگی را مدیریت کنند، اما مغز و بدن شان هنوز در حال رشد است. مانند کودکان نوپا، زمانی که شکست میخورند و ناامید میشوند؛ پرخاشگری میکنند. مقابله با پرخاش نوجوانان، به صبر و درک نیاز دارد. احساسات نوجوان خود را بپذیرید و علت ناراحتی او را جویا شوید. به صحبتهای او گوش دهید تا متوجه خواستهها و یا تصمیمات او بشوید؛ و به آنها کمک کنید تا بدون قضاوت شدن یا مثل کودکان رفتار کردن، تصمیم صحیح را بگیرند.
پیدا کردن نقطه تعادل
شاید نوجوان شما حوصله اش سر رفته باشد یا اینکه برای زنده شدن شور و اشتیاقش به شما نیاز داشته باشد. بسیاری از نوجوانان نگران آینده هستند و فاقد برنامه ریزی یا هدف در زندگی خود میباشند. شما میتوانید با نظم دادن به ساعات غذا، خواب و ... به زندگی آنها برنامه بدهید. به جای انتقاد کردن و قرار دادن نوجوان در مقابل خودتان، با یکدیگر همکاری کنید و برنامهای بریزید که هم استرس را کاهش دهد و هم به نفع هر دوی شما باشد. نوجوانان بیش از هر چیز دیگری محبت و حس مورد تایید واقع شدن از طرف شما را میخواهند، زیرا آنها دوران پر تلاطم زندگی را میگذرانند.
پیشگیری از عواقب کارهای آنها
نوجوانان باید درک کنند که همه کارهای آنها عواقبی دارد. با این حال داشتن انتظارات نامعقول از آنها و امر و نهی کردن به آنها فقط باعث بروز اختلاف بین شما میشود. در عوض با نوجوان خود صحبت کنید و برای تعیین قوانین و انتظارات منطقی با هم گفتگو کنید. به طور مثال برای ساعات رفت و آمد او قوانینی تعیین کنید. عواقبی را برای نقض قوانین در نظربگیرید و به آنها پایبند باشید. ثابت قدم بودن در این مسیر بسیار مهم است.
چه زمانی باید از متخصصان حرفهای کمک گرفت؟
این که بدانید دقیقا چه زمانی باید از یک مشاور حرفهای کمک بگیرید، واضح نیست. بیشتر اوقات این موضوع به صلاحدید و نظر والدین بستگی دارد. با این حال از برخی رفتارها نباید چشم پوشی کنید.
اگر نوجوان شما به مواد مخدر اعتیاد دارد یا اینکه رفتار خشونت آمیزی با شما یا خواهر و برادرش دارد؛ حتما باید از یک متخصص کمک بگیرید. همچنین مهم است که مراقب علائم افسردگی یا سایر مسائل مربوط به سلامت روان باشید که میتواند باعث بروز این رفتارها شود.
این علائم شامل موارد زیر هستند:
بیش از حد احساسی / غیر منطقی
خستگی
تغییر اشتها
انزوای اجتماعی
خودآزاری
پرخاش
روشهای تخصصی حل مشکلات رفتاری نوجوانان
اگر به عنوان والد هر کاری که از دست تان برمی آمده را انجام داده اید و نوجوان شما همچنان در مسیر رو به تباهی پیش میرود؛ وقت آن است که از یک متخصص کمک بگیرید؛ روشهای درمانی آنها نه تنها در خانه، بلکه در ۲۴ ساعت شبانه روز قابل اجراست.
مشاوره
مشاوره نه تنها برای نوجوانان بلکه برای خانوادهها نیز مفید است، تراپی میتواند به شما و نوجوان تان کمک کند تا موانع سر راه ارتباط با یکدیگر را از بین ببرید و مشکلات را پیدا کنید. همچنین متخصص میتواند مشکلات سلامت روانی که نوجوان از آن رنج میبرد را پیدا کند. این نوع درمان معمولا چند ماه یا بیشتر طول میکشد.
برنامههای بعد از مدرسه
دور نگه داشتن نوجوان از ناهنجاریها و مشکلات میتواند به سادگی درگیر کردن او با آنها باشد. انواع مختلفی از فعالیتهای پس از مدرسه وجود دارد که میتواند به نوجوان شما کمک کند. مثلا میتواند به گروههای کار داوطلبانه یا کارگاههای آموزشی با همسالان خود بپیوندد.
مدارس خصوصی
یکی دیگر از گزینههایی که والدین میتوانند امتحان کنند؛ ثبت نام نوجوانان در مدارس خصوصی است. ساختار و نظم موجود در این مدارس میتواند برای کمک به وضعیت نوجوانان دارای مشکل، مفید باشد. علاوه بر این برنامههای ویژهای که در این مدارس ترتیب میدهند؛ در بلند مدت یا حتی کوتاه مدت میتواند نوجوان را اصلاح کند.