باید گالیله‌وار وارد شویم
مصطفی ده‌پهلوان ـ رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و کردشگری ـ در همایش هفته پژوهش، که دستاوردهای پژوهشی میراث فرهنگی در یک سال گذشته را به نمایش گذاشته شده است، گفت: این نمایشگاه از این نظر برگزار شده که باید نقاط ضعفمان را در کنار نقطه قوت‌ها بدانیم تا برای سال‌های آتی درست برنامه‌ریزی کنیم.
او تاکید کرد: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در برنامه‌های خود باید از استخراج دی‌ان‌ای تا گردشگری متاورس و بلاک‌چین و NFT ورود کند. مطمنا ورود به این فضاها دشواری‌هایی خواهد داشت، اما باید گالیله‌وار وارد شویم تا از این فضای خارج شویم. پژوهشگاه می‌تواند در حوزه‌های جدی علمی گام بردارد و در تعامل با دانشگاه و وزارتخانه به سمت سیاستگذاری یکپارچه پیش برویم.
ده‌پهلوان گفت: در شورای پژوهشی وزارتخانه برنامه‌های زیادی برای همراه کردن معاونت‌های مختلف میراث فرهنگی درنظر گرفته شده است و تا به این سیاستگذاری یکپارچه نرسیم، ممکن است همچنان دچار رخوت علمی بمانیم.
کارهای مهمی که باید انجام شود
ذات‌الله نیکزاد ـ معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ـ نیز در این گردهمایی گزارشی از عملکرد این پژوهشگاه ارائه کرد و انجام ۹۲ طرح پژوهشی در اشکال مختلف همچون طرح‌های سالانه، خارج از مؤسسه، فرصت‌های مطالعاتی، ۳۵ کاوش باستان‌شناسی، ۳۴۵۵ نمونه آزمایشگاهی، ارائه ۹۲ اثر هنری حاصل از پژوهش، انتشار ۲۴ عنوان کتاب و ۹۵ مقاله علمی، برگزاری ۵ کنفرانس مهم علمی در کنار نشست‌های تخصصی، ۲۰۳ نشست تخصصی در وزارتخانه، ادارات کل استان‌ها، دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی، ۵۷ مشاوره تخصصی در حوزهای باستان‌شناسی، حفاظت و مرمت ابنیه و بافت، برپایی ۱۰ کارگاه آموزشی، انتشار ۲ نشریه علمی در حوزه‌های باستان‌شناسی و تاریخ و معماری شهرسازی و مرمت با درجه علمی وزارت را از جمله این اقدامات برشمرد و گفت: در هفته پژوهش امسال نیز ۱۵ عنوان کتاب با تلاش همکاران بخش معرفی پژوهشگاه به چاپ رسیده است.
معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی سپس به برخی از موضوعات مهم و اولویت‌دار حوزه میراث میراث فرهنگی که پژوهشگاه قرار است به آن‌ها بپردازد، اشاره کرد و افزود: زبان‌های در خطر و اطلس زبان‌شناسی، میراث در خطر، باستان‌شناسی در معرض تهدید طرح‌های عمرانی، آیین‌های زنده و در حال فراموشی، مطالعات حوزه فرهنگی ایران، میراث در خطر بناها و شهرهای ایرانی، مخاطرات محیطی، تغیرات اقلیمی و میراث طبیعی، احیای هنرهای فراموش‌شده، اطلس‌های میراثی، گردشگری و هنرهای سنتی از جمله این موضوعات است که باید انجام شود.
۱۱۹ شیء موزه ملی مرمت شد
جبرئیل نوکنده ـ رئیس موزه ملی ایران ـ که میزبان این رویداد پژوهشی بود، گفت: در یک سال گذشته موزه ملی یکی از مراکز پویا در ارائه خدمات پژوهشی به پژوهشگران بوده است و در سال پژوهشی جاری ۱۲۶ نفر از ۵۲ مرکز تحقیقاتی داخلی و خارجی در ۱۶ رشته دانشگاهی برای انجام طرح‌های پژوهشی و پایان‌نامه‌ها از خدمات موزه ملی ایران بهره‌مند شدند.
او با اشاره به اینکه در سال پژوهشی جاری ۱۲ طرح پژوهشی مشترک با پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در حوزه‌های باستان‌شناسی، زبان و گویش و حفاظت و مرمت در این مرکز انجام شده است، افزود: در سال پژوهشی جاری ۸۸ نفر از ۱۵ مرکز تحقیقاتی در ۱۴ رشته دانشگاهی در موزه ملی دوره کارورزی خود را سپری کرده‌اند.
نوکنده همچنین گفت: در این مدت ۱۹۱ شیء در موزه ملی مرمت شده و همکاران باستان‌شناس در این موزه در سه پروژه میدانی کاوش و بررسی باستان‌شناسی، همراه پژوهشگران پژوهشگاه بوده‌اند.
مدیر موزه ملی با اشاره به ارتباط تنگاتنگ موزه ملی ایران از ابتدای تشکیل با مرکز باستان‌شناسی و قطع این ارتباط در دهه ۶۰ خورشیدی و ضررهایی که این مرکز علمی به دلیل قطع ارتباط در انجام فعالیت‌های علمی متحمل شد، اظهار کرد: احیای موزه ملی ایران نیازمند تأمین نیروی انسانی کارآمد در تراز هیأت علمی است که پیشنهاد تشکیل گروه پژوهشی موزه ملی ایران زیر نظر پژوهشگاه ارائه شده تا بتوانیم هیأت علمی جذب کنیم. امیدواریم با حمایت وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سال بعد شاهد این اتفاق باشیم.
در حاشیه این همایش، نمایشگاهی از دستاوردهای پژوهشگاه میراث فرهنگی در حوزه‌های باستان‌شناسی، مردم‌شناسی، هنرهای سنتی و گردشگری در سالن نماشگاهی موزه دوران اسلامی موزه ملی ایران با حضور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی افتتاح شد.
