سن بیولوژیکی مفهومی است که در پزشکی برای توصیف سلامت سلولها و بافتهای یک فرد استفاده میشود و سن بیولوژیکی بر خلاف سن تقویمی، انعطافپذیرتر است و میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله استرس، بیماری، تغییرات سبک زندگی و محیط قرار بگیرد.
اگرچه عنوان شده که سن بیولوژیکی بازگشتپذیراست، اما بررسی محققان به رهبری بیمارستان زنان بریگهام آمریکا اولین شواهد را از مدلهای بالینی و انسان ارائه کرد که نشان میدهد وقتی استرس از بین میرود، سن بیولوژیکی میتواند بازیابی شود.
کارشناسان دریافتند که استرس ناشی از جراحی، بارداری و عوارض بیماری کووید ۱۹ شدید علائم سن بیولوژیکی را افزایش میدهد و این نشانگرها پس از بهبودی معکوس شدند. این یافتهها میتواند پیامدهای مهمی برای آزمایش داروهای ضد پیری داشته باشد.
جسی پوگانیک، نویسنده ارشد این مطالعه، گفت: فرض میکنیم که سن بیولوژیکی بالا و بالاتر میرود، اما در واقع بسیار پویاتر است. استرس شدید میتواند باعث افزایش سن بیولوژیکی شود، اما اگر این استرس کوتاهمدت باشد، میتوان علائم پیری بیولوژیکی را معکوس کرد.
دانشمندان دادههای مربوط به سن بیولوژیکی را از چندین موقعیت که احتمالا باعث ایجاد استرس فیزیولوژیکی شدید میشود، جمعآوری کردند.
یافتهها نشان داد که سن بیولوژیکی میتواند طی زندگی فرد افزایش یابد، اما ممکن است بتوانیم مداخلاتی را شناسایی کنیم که روند سن بیولوژیکی را کمتر یا حتی معکوس کند.
کاهش استرس برای حفظ سلامت روحی و جسمی ضروری است. برخی از موارد مانند ورزش، مدیتیشن، خواب کافی، حمایت اجتماعی، مدیریت زمان و رژیم غذایی مناسب در کاهش عوارض و مدیریت استرسی مفید است. البته اگر استرس غیر قابل کنترل شد، میتوانید از یک متخصص سلامت روان کمک بگیرید.