در ادامه به روشهای ترمیم و جوانسازی پوست میپردازیم:
روش مکانیکی
در این روش سطح پوست به کمک ابزاری تراشیده میشود و پوست پس از فرایند ترمیم ظاهر بهتر و شاداب تری پیدا مینماید.
روش قدیمی به درم ابریشن (Dermabrasion) معروف بود که سطح پوست به کمک ابزاری سمباده مانند تراشیده و صیقل داده میشد و منافذ بزرگ پوست هم تا حدی کاهش مییافت، ولی نیاز به مهارت زیادی داشت، چون میتوانست در صورت فشار بیش از حد، به پوست آسیب برساند.
مدلهای جدید این دستگاهها به میکرودرم ابریشن (Microdermabrasion) معروف اند، که پودر سمباده مانندی را با سرعت زیاد و با فشار روی پوست میپاشند و سپس وکیوم میکنند که باعث لایه برداری پوست میگردد.
مزیت این روش بی خطر بودن نسبی آن است و افراد جوانتر که تنها نیاز به لایه برداری و شادابتر شدن پوست دارند، میتوانند از این روش استفاده کنند. این روش در سنین بالا برای رفع چین و چروکهای پوستی یا ترمیم جای جوش و آکنه کاربرد زیادی ندارد، زیرا قدرت لازم برای تاثیر بر این ضایعات را ندارد.
روش شیمیایی
این روش که به پیلینگ نیز معروف است، با کاربرد مواد شیمیایی که اکثرا خاصیت اسیدی دارند، باعث برداشت لایههای مرده و یا آسیب دیده پوست میشود.
ملایمترین نوع این روش ها، استفاده از کرمهای لایه بردار توسط خود بیمار است که معمولا شبها قبل از خواب انجام میشود و از اسیدهای میوه مانند آلفا هیدروکسی اسید استفاده میگردد.
این روش برای بعضی لکهای پوستی، جای جوشهای سطحی و چینهای ظریف پوستی موثر است و در کل باعث روشنتر شدن و شادابی پوست میگردد. کرمهای حاوی ترکیبات ویتامین A یا Retin A دارای قدرت لایه برداری بیشتری هستند و باید با ملاحظه بیشتری مصرف گردند، چون میتوانند به پوست آسیب برسانند. این کرمها باید به دور از نور و پیش از خواب مصرف گردند و پس از مصرف آنها، بهتر است از کار با موبایل و کامپیوتر خودداری گردد.
پزشکان پوست معمولا بسته به نیاز فرد ترکیبی از این مواد را تجویز میکنند. اما روش اصلی پیلینگ که توسط پزشکان و معمولا در یک جلسه انجام میگردد، کاربرد مواد قوی شیمیایی برای سوزاندن کنترل شده پوست فرد است که منجر به ایجاد پوست جدید گردد. در این روش محلول شیمیایی به روی پوست مالیده شده و پس از زمان کوتاهی در حد کمتر از یک دقیقه به سرعت شسته میشود.
پوست فرد پس از مدتی دچار ریزش میشود و پوست جدید جایگزین آن میگردد. در گذشته که تکنیکهای جدید لایه برداری و جوانسازی پوست مرسوم نگردیده بود، این روش طرفداران زیادی در میان پزشکان و بیماران داشت، اما با آمدن روشهای جدید و با توجه به ریسک بالای ایجاد عوارض، امروزه اقبال کلی نسبت به این روش کاهش یافته است. به هر حال در صورت تمایل به انجام پیلینگ باید مطمئن شد که این کار توسط فرد خبره و ترجیحا پزشکی که تجربه زیادی در این کار دارد، انجام گردد.
روش تزریقی
این روشها نسبتا جدیدتر میباشند و برای تصحیح چین وچروک و افتادگی پوست به کار میروند. شناخته شدهترین نوع این روشها تزریق بوتاکس است. این ماده سم ضعیف شده یک باکتری است که باعث انقباض شدید عضلات و فلج عضلانی میگردد. پس از تزریق این ماده، عضلات ظریف زیر پوست در ناحیه تزریق دچار انقباض و فلج موقتی گردیده و باعث کشیدگی پوست میگردند.
این روش در چین و چروکهایی که هنوز عمقی نشده اند مانند چین پیشانی یا بین ابروها بسیار موثر است، ولی بر چینهای عمقی و قدیمی تاثیر زیادی ندارد. مشکل اصلی این روش، نیاز به تکرار مجدد آن میباشد، زیرا فلج ایجاد شده در عضلات دائمی نمیباشد و معمولا طی شش ماه تا یکسال بر میگردد.
البته این روش میتواند عوارضی هم داشته باشد و به همین دلیل باید توسط افراد متبحر انجام گردد. روش دیگر تزریق فیلر یا ژل میباشد. در این روش یک نوع ژل که نمیتواند به سادگی توسط بدن هضم و جذب گردد در نواحی خاصی از پوست که دچار فرورفتگی شده اند، تزریق میگردد. شایعترین ناحیه تزریق، چین بین لب و کناره خارجی بینی میباشد که معمولا با افزایش سن و یا در اثر رژیمهای لاغری شدید به وجود میاید و یا عمیقتر میگردد. ژل ناحیه خالی را پر میکند و ظاهر بهتری به صورت فرد میدهد.
اشکال عمده این روش، جذب ژل طی شش ماه تا دو سال (بسته به میزان ماندگاری ژل) میباشد که نیاز به تکرار دارد. ضمنا در بعضی موارد متاسفانه ژل از ناحیه تزریق به نواحی دیگر مهاجرت میکند که ظاهر ناخوشایندی به فرد میدهد و باید با کمک جراحی تخلیه گردد. البته این اشکال معمولا در تزریق ژل در نواحی متحرک مانند لبها اتفاق میافتد. پس بهتر است کسانی که صرفا جهت زیبایی تصمیم به تزریق ژل در لبهایشان میگیرند، به این موضوع توجه داشته باشند.
مزوتراپی
یک روش جدید تزریق فیلر میباشد که مواد به صورت عمقی به داخل پوست تزریق میگردند. در این تکنیک، مواد مختلفی مانند کلاژن تزریقی، ویتامینها و مواد هومیوپاتی به داخل پوست تزریق میشوند. اهداف و مزایای زیادی مانند آبرسانی و ویتامین رسانی به پوست، ترمیم بافت کلاژن پوست و یا آب کردن چربیهای زیر پوستی در نواحی ران و اطراف زانو برای این روش ذکر شده اند، که هیچ کدام بر اساس تحقیقات معتبر علمی و دانشگاهی به اثبات نرسیده اند.
به هر حال اگر این تکنیک توسط افراد متبحر انجام گردد، روش نسبتا بی خطری میباشد، ولی در مورد تاثیر آن نمیتوان با قاطعیت اظهار نظر کرد. در اینجا باید اشاره کرد که روشی که با استفاده از سوزنهای بسیار ریز در سطح پوست حفرات کوچکی را ایجاد میکند و به میکرونیدلینگ معروف است، روشی تزریقی نیست، چون مادهای را به داخل پوست تزریق نمیکند. در شماره آینده روش میکرونیدلینگ و سایر روشهای جوانسازی از جمله لیزر را بررسی خواهیم کرد.