توصیه‌هایی برای کنترل دیابت در ماه رمضان
ماه مبارک رمضان آغاز شده است و زمان تأمل معنوی، تهذیب نفس، روزه‌داری، نماز و دعا را برای مسلمانان سراسر جهان بشارت می‌دهد. روزه ماه مبارک رمضان فواید بسیاری دارد زیرا به دستگاه گوارش استراحت لازم را می‌دهد، از اختلالات متابولیک جلوگیری، بدن را سم‌زدایی و به کاهش فشار خون و سطح کلسترول کمک می‌کند.
با این حال، افراد دیابتی در صورت روزه‌داری در ماه مبارک رمضان باید مراقب تغییرات لازم در رژیم غذایی و سبک زندگی خود باشند تا از افزایش قند خون و خطر بروز عوارض جلوگیری کنند. هیپوگلیسمی یا پایین بودن سطح قند خون یکی از خطرات سلامتی است که روزه‌داری بدون غذا و آب ممکن است برای افراد مبتلا به دیابت ایجاد کند.
حین سحری و طی افطار رعایت همه گروه‌های غذایی و داشتن رژیم غذایی متعادل بسیار مهم است. برای اطمینان از اینکه تمام عملکردهای بدن شما به‌خوبی کار می‌کنند، مهم است که از جذب میزان نسبی آب در ساعات غیر روزه‌داری اطمینان حاصل کنید. اگر علائمی مانند سرگیجه، تاری دید یا ضربان قلب نامنظم را احساس کردید، باید فوری افطار کرده و با پزشک خود مشورت کنید. در طول روز فعال بمانید و شب‌ها به‌خوبی استراحت کنید تا سلامتی خود را حفظ کنید.
در طول ماه رمضان، مسلمانان ۳۰ روز روزه می‌گیرند که می‌تواند روزانه ۱۵ ساعت یا بیشتر طول بکشد. افراد مبتلا به دیابت باید در این زمان بیماری خود را به‌طور موثر کنترل کنند تا از یک ماه رمضان ایمن و بدون خطر اطمینان حاصل کنند.
در اینجا چند نکته توسط دکتر آپوروا گارگ، معاون مدیر عملیات مرکز مدیریت دیابت و مراقبت‌های بهداشتی در هند، برای کمک به کنترل دیابت در طول روزه‌داری ماه رمضان آورده شده است.
دکتر گارگ عوارض احتمالی دیابت را که ممکن است در اثر روزه‌داری بدون غذا و آب برای ساعات طولانی ایجاد شود، به اشتراک می‌گذارد.
هیپوگلیسمی: وضعیتی است که در آن سطح قند خون به‌دلیل روزه‌داری کمتر از حد طبیعی می‌شود. این بیماری هم برای افراد دیابتی و هم برای افراد غیر دیابتی در طول روزه‌داری به‌دلیل کمبود گلوکز کافی در خون ممکن است رخ دهد.
هیپرگلیسمی: وضعیتی است که در آن سطح قند خون بالاتر از محدوده طبیعی است. افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر ابتلا به هیپرگلیسمی در ماه رمضان هستند و ممکن است به‌دلیل اختلال در تنظیم الگوهای هورمونی طبیعی شبانه‌روزی باشد که منجر به افزایش رهایی گلوکز کبدی می‌شود.
کتواسیدوز دیابتی: زمانی که فرد مبتلا به دیابت قادر به دریافت گلوکز از غذا برای انرژی نباشد، بدن او شروع به تجزیه چربی می‌کند. این تجزیه چربی باعث تولید مواد شیمیایی به‌نام کتون می‌شود. کتون‌های زیاد در خون می‌تواند آن را اسیدی کند و منجر به یک بیماری خطرناک به‌نام کتواسیدوز دیابتی شود. اسیدیته بالا اگر به‌موقع درمان نشود می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند.
بهترین غذاها برای روزه‌داری
سحری (غذای قبل از سحر): خوردن یک وعده غذایی متعادل قبل از سحر بسیار مهم است تا سطح انرژی خود را در طول روز حفظ کنید. برخی از گزینه‌های خوب ماهی، مرغ، لبنیات کم چرب مانند ماست، میوه‌ها و سبزیجات تازه و غلات کامل مانند برنج و نان گندم کامل هستند.
افطار (وعده پس از روزه‌داری): غذای بعد از غروب آفتاب باید شما را سیر کند بدون اینکه شما را سنگین کند. به سراغ غذاهایی بروید که کربوهیدرات‌ها، ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر و غیره را تامین می‌کنند. در پخت یا کباب کردن غذاها روغن کمتری مصرف می‌شود و بهتر است سرخ کردنی نباشد. شاید بهتر باشد قبل از افراط کردن در خوردن شیرینی یا دسر درست بعد از افطار، کمی صبر کنید.
نکاتی برای کنترل دیابت در روزه‌داری ماه مبارک رمضان
• حتما سطح قند خون خود را به‌طور مرتب چک کنید زیرا به جلوگیری از مشکلات کمک می‌کند.
• مراقب علائمی مانند احساس سرگیجه، تاری دید، یا ضربان قلب نامنظم باشید. اگر علائمی دارید فوری روزه را قطع کنید.
• با نوشیدن آب در طول سحری و افطار آب بدن خود را حفظ کنید، در کل هشت تا ۱۰ لیوان آب بنوشید.
• همچنین زمان بیرون رفتن را به‌خصوص در مکان‌های گرم محدود کنید. سعی کنید تا حد امکان درون خانه بمانید.
• هنگام افطار در خوردن افطاری زیاده‌روی نکنید. این کار می‌تواند باعث افزایش قند خون شما شود.
• با گنجاندن ورزش متوسط در برنامه روزانه خود فعال بمانید. آنچه را که برای شما بهتر است بیابید، اما از ورزش شدید اجتناب کنید.
• در مورد روزه‌داری با متخصص تغذیه یا پزشک خود صحبت کنید. به آنان امکان دهید از برنامه‌های شما مطلع شوند. ممکن است در ماه رمضان نیاز به تغییر در دارو یا درمان داشته باشید.
