آفتابنیوز : آفتاب: روابط و معاملات اقتصادی بینالمللی، روزبه روز با پیچیدگیهای بیشتری روبه رو میشود. تغییر قیمت محصولی در یک قاره میتواند بر سودآوری شرکتهای دیگر در سایر قارهها تاثیرگذار باشد. دراین بین نفت جزء تاثیرگذارترین مواد در مبادلات بینالمللی و داخلی کشورهاست که سال گذشته نیز نوسانات شدیدی را تجربه کرده است.
قیمت نفت در سال گذشته به بیش از 100 دلار نیز رسید و اقتصاد جهانی را دستخوش تلاطم کرد. از آنجا که اقتصاد ما، اقتصاد وابسته به نفت است تاثیر تغییر قیمت جهانی نفت براقتصاد ما کمرنگ نیست و میتواند آثار شدیدی برجای بگذارد. نکته جالب و حائز اهمیتاین است که شاید بتوان بازار سرمایه را اولین بازاری دانست که از تغییر قیمت نفت تاثیر میپذیرد. حضور شرکتهای نفتی و پتروشیمی و شرکتهای تولیدکننده مواد اولیه از یک سو و شرکتهایی که در بخش توسعه زیرساختها و فعالیتهای عمرانی کشور دخیل هستند از سوی دیگر، وابستگی بازدهیاین بازار به نوسانات قیمت نفت را به خوبی آشکار میکند.
در واقع اینطور به نظر میرسد همانگونه که افزایش قیمت نفت بازدهی بورس را افزایش میدهد، کاهش قیمت نیزاین بازدهی را در سیر نزولی قرار میدهد.
افزایش قیمت نفت بورس را مثبت میکند فواد فتح اللهی با اشاره به وابستگی اقتصاد ما به نفت، گفت: «بخش عمدهای از درآمدهای ما نفتی است و دولت نیز بر اساس درآمد حاصل از نفت برنامه ریزی کلان خود را انجام میدهد. در واقع با توجه به پیش بینی قیمت نفت، هزینه و مخارج دولتی و میزان سرمایه گذاری در بخشهای مختلف، فعالیتهای عمرانی و... تدوین میشود».
این تحلیلگر بازار سرمایه ادامه داد: «اگر قیمت نفت روند افزایشی داشته باشد، کارهای عمرانی نیز از رونق برخوردار خواهند بود و در نتیجه آن بستر رشد و توسعه هموار میشود. به این ترتیب شرکتها برای به انجام رساندن این فعالیتها، وارد فازهای توسعهای میشوند و حضور شرکتها در عملیات توسعهای، اثرمستقیم بر سودآوری آنها داشته و بهاین ترتیب بازدهی بازار سرمایه نیز روند افزایشی به خود میگیرد».
وی با اشاره به تاثیر منفی کاهش قیمت نفت بر بورس تاکید کرد: «اگر قیمت نفت روند نزولی به خود بگیرد، در کوتاه مدت و میان مدت، علاوه بر کاهش درآمد ملی، شاهد کاهش بودجه فعالیتهای عمرانی و به دنبال آن فعالیت بنگاههای اقتصادی خواهیم بود».
فتح اللهی به وابستگی قیمت نفت و واردات نیز اشاره و ابراز کرد: «واردات نیز بخش بزرگی از اقتصاد ما را تشکیل میدهد. با کاهش قیمت نفت، درآمد ما به سرعت کاهش مییابد اما در مقابل قادر نیستیم به همان سرعت واردات را کاهش دهیم، چرا کهاین امر تبعات منفی بر اقتصاد ما تحمیل خواهد کرد».
وی در پایان تصریح کرد: «در واقع میتوان اینگونه نتیجه گیری کرد که اعمال سیاستهای انقباضی یا انبساطی دولت وابستگی شدیدی به قیمت نفت دارد چرا که این محصول بخش بزرگی از درآمد ملی کشور ما را تشکیل میدهد. بنابراین اگر قیمت نفت افزایش یابد سیاستهای دولت نیز انبساطی و در راستای افزایش فعالیتهای عمرانی و سرمایه گذاری است کهاین امر به طور مستقیم تاثیر مثبتی در فرآیند بازدهی و سودآوری شرکتهای پذیرفته شده در بورس خواهد داشت چرا که دراین مسیراین شرکتها هستند که وارد فازهای توسعهای و انجام فعالیتهای عمرانی خواهند شد و به این ترتیب سودآوری شان نیز با رشد روبه رو خواهد بود. اما در مقابل کاهش قیمت نفت به مفهوم اعمال سیاستهای انقباضی از سوی دولت بوده که نتیجهای جز کاهش بازدهی و سودآوری شرکتها نخواهد داشت».
تاثیرگذاری تغییر قیمت نفت بر بورس ایران دکتر محمدرضا عسگری با عنوان این مطلب که از دو سال پیش و با حضور شرکتهای اصل 44 تاثیر قیمت جهانی نفت بر بازار سرمایه ما تشدید شد، گفت: «شرکتهای اصل 44 عمدتاً فروشنده مواد اولیه هستند و قیمت شان رابطه تنگاتنگی با قیمت نفت دارد. بهاین ترتیب هر گونه تغییر در قیمت برخلاف ادعای برخی متولیان، بر بورس ما تاثیرگذار است».
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: «آنچه مسلم است این است که جوامع صنعتی برای رشد خود نیازمند مواد اولیه هستند و قیمت این محصولات نیز به قیمت جهانی نفت وابستگی دارد. بنابراین افزایش یا کاهش قیمت نفت روی این محصولات تاثیرگذار بوده و به خودی خود بورس ما را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد».
وی خاطرنشان کرد: «بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران براین باورند که قیمت 70 دلار برای نفت، قیمت مطلوبی است و پیش بینی میکنند روند نزولی که در حال حاضر قیمت نفت در پیش گرفته، به نوعی اصلاح در روند قیمت است واین احتمال وجود دارد که قیمت جهانی آن تا حوالی 55 دلار نیز کاهش یابد اما دوباره تا حوالی 70 دلار افزایش یابد. البته ازاین نکته نباید غافل شد کهاین موارد جملگی پیش بینی هستند».
عسگری در پایان خاطرنشان کرد: «رشد دنیای صنعتی باید آغاز شود و بدبینیهای ناشی از بحران مالی جهانی، جای خود را به خوش بینی دهد واین رشد نیز نیازمند مواد اولیه است بنابراین پیش بینی افزایش قیمت مواد اولیه دور از انتظار نیست. به موازات افزایش یا کاهش شدید قیمت نفت نیز مشکلات زیادی به همراه خواهد داشت. بنابراین قیمت نفت در حوالی 70 دلار به ثبات نسبی خواهد رسید و قیمت مواد اولیه نیز به دنبال آن افزایش خواهد داشت».