احساس جوانتر یا بزرگتر از سن واقعی خود بسیار رایج است. ممکن است فردی ۴۲ ساله باشد، اما در طول یک بعدازظهر که با بچه هایش بازی میکند، دوباره احساس میکند که ۱۲ ساله شده است. یا بعد از یک روز سخت از جلسات شعبده بازی، شلوغی سوپرمارکتها و قرار ملاقات اضطراری با دامپزشک، با احساس نزدیک شدن به ۷۰ سالگی به رختخواب برود.
وقتی صحبت از مغز ما میشود، علم نشان میدهد که این قطع ارتباط سنی یک چیز واقعی است، مغز ما اساساً میتواند با سرعت متفاوتی نسبت به سالهای زمانی ما پیر شود. بسته به سلامت، سبک زندگی و شخصیت شما، ممکن است در سنین مغزی بسیار جوانتر یا مسنتر از آنچه تصور میکنید باشید.
چگونه میتوانید تشخیص دهید که مغز شما شاداب و حیاتی است یا یک ثانیه دیگر بزرگتر میشود؟ این نشانهها را، چه خوب و چه بد که میتوانند به شما در تعیین سن واقعی مغزتان کمک کنند، بررسی کنید، سپس راههایی را برای تغییر مسیر و ایجاد تغییرات سالم در حال حاضر بخوانید تا مغز خود را آماده نگه دارید.
۳ نشانه که مغز شما جوان مانده است
تحقیقات نشان داده است که سیگنالهای خاصی وجود دارد که نشان میدهد مغز شما خوب عمل میکند.
شما احساس میکنید جوانتر از آنچه هستید
سنی که احساس میکنید، برخلاف سن بیولوژیکی شما، به عنوان «سن ذهنی» شناخته میشود و اگر سن ذهنی شما کمتر از تعداد سالهایی است که واقعاً اینجا روی زمین گذراندهاید، این چیز خوبی است!
مطالعهای در دانشگاه ملی سئول و دانشگاه یونسی در کره جنوبی نشان داد افرادی که احساس میکنند جوانتر از سن خود هستند، با گذشت سالها علائم کمتری از پیری فیزیکی مغز نشان میدهند. محققان میگویند برای تعیین دقیق نحوه تأثیرگذاری احساس جوانی بر مکانیسمهای عصبی به مطالعات بیشتری نیاز است.
یکی از نظریههای آنها این است که هر چه فکر میکنید جوانتر هستید، از نظر جسمی و ذهنی فعالتر هستید، که ثابت شده است که برای سلامت مغز شما عالی است. پس کارهایی را انجام دهید که به شما احساس جوانی میدهد. به عنوان مثال: اگر لیست پخش معمولی شما مملو از آهنگهای مربوط به دوران نوجوانی شما است، آهنگهای فعلی را با هم ترکیب کنید؛ این میتواند به شما کمک کند احساس شادابی و حیاتیتری داشته باشید.
شما با بیش از یک زبان صحبت میکنید
محققان کانادایی و اسپانیایی گزارش کردند که افراد دوزبانه ارتباطات عصبی متمرکز و تخصصی تری دارند، زیرا صحبت کردن به دو زبان باعث میشود مغز شما اطلاعات را به طور موثرتری انتخاب کند و این باعث صرفه جویی در انرژی مغز میشود که به جوان ماندن آن کمک میکند.
همچنین، افراد دوزبانه به اندازه افرادی که فقط به یک زبان صحبت میکنند از نواحی پیشانی مغز خود استفاده نمیکنند، این امر اساساً باعث کاهش فرسودگی میشود و احتمال ابتلا به پیری شناختی و زوال عقل را کاهش میدهد.
شما در لحظه زندگی میکنید
طبق مطالعهای که در دانشگاه UCLA و دانشگاه ملی استرالیا انجام شد، تمرینهای ذهن آگاهی که به شما کمک میکنند در زمان حال بمانید، میتوانند به حفظ ماده خاکستری مغز نیز کمک کنند که برای حافظه خوب ضروری است. مدیتیشن ایده آل است. این امکان وجود دارد که وقتی مدیتیشن میکنید، با کاهش استرس، ماده خاکستری مغز خود را از نظر فیزیکی حفظ کنید که میتواند با آسیب رساندن به پاسخ ایمنی شما، به شما آسیب برساند.
این تحقیق میگوید مدیتیشن همچنین ممکن است شاخههای دندریتیک را تحریک کند، جایی که نورونها شاخههای دندریتی جدید را تشکیل میدهند و سیناپسهای جدید ایجاد میکنند و به سلولها کمک میکنند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، این امر باعث افزایش ماده خاکستری میشود.
سعی کنید به محض بلند شدن از رختخواب حداقل ده دقیقه مدیتیشن کنید تا به مغزتان یک شروع روزانه آرام و سازنده بدهید.
۴ نشانه که مغز شما ممکن است به سرعت در حال پیر شدن باشد
علم سیگنالهایی را بررسی کرده است که نشان میدهد مغز ما ممکن است سریعتر از حد مطلوب پیر شود. در اینجا نشانههایی وجود دارد که باید به دنبال آنها باشید:
شما یک آدم بدبین هستید
محققان فنلاندی مطالعه جالبی را منتشر کردند که در آن دریافتند افراد مسن بسیار بدبین نه تنها میزان زوال شناختی بیشتری دارند، بلکه تمایل به مرگ در سنین پایینتر نیز دارند. چرا؟ استرس منفی میتواند مقصر باشد. به عنوان مثال، ما میدانیم که کورتیزول، هورمون استرس، تأثیر بسیار ناسالمی بر مغز دارد و شما را از تفکر واضح باز میدارد.
اگر جهان بینی شما تمایل به بدبین بودن دارد (که به عنوان این باور که دیگران عموماً خودخواه یا ناصادق هستند تعریف میشود) زمانی که این نگرش در مورد چیزی یا شخصی ظاهر میشود، متوجه میشوید و در آن لحظات، سعی کنید ذهنیت خود را به طور فعال تغییر دهید: کمی نفس عمیق بکشید و انتخاب کنید که به چیزی مثبت برای گفتن فکر کنید.
توجه شما بسیار پرت میشود
همه ما میدانیم که وقتی هیجان زده یا عصبی هستیم، تمرکز چقدر سخت است. اگر فکر میکنید که تمرکز مداوم در هنگام استرس واقعاً دشوار است، ممکن است بخواهید با پزشک خود صحبت کنید.
یک تیم تحقیقاتی از USC دریافتند که حواس پرتی آسان نشانه پیری شناختی است. این ویژگی میتواند در ۳۰ سالگی در مغز ظاهر شود و میتواند یکی از نشانههای احتمالی آلزایمر باشد. این امر با برانگیختگی مرتبط است، اگر به طور ناگهانی با یک موقعیت تکان دهنده و استرس زا مواجه شدید، شبکه جلویی پاریتال مغز شما ممکن است به اندازه کافی به سیگنالهای لوکوس سرولئوس شما که به شما کمک میکند تا تمرکز کنید، پاسخ ندهد. این پدیده اغلب در افراد مسن اتفاق میافتد، اما اگر زمانی که تحت استرس هستید در تمرکز مشکل دارید، تست شناختی میتواند به شما کمک کند تا دریابید که آیا مستعد زوال شناختی هستید یا خیر.
آموزش مغز، مانند انجام پازل یا بازی، ممکن است در ایجاد مهارتهای تمرکز نیز مفید باشد.
دوستان شما اشاره میکنند که شما مواردی را فراموش میکنید
یک بار فراموش کردن شام با دوستانتان میتواند تا حد زیادی برای شما اتفاق بیافتد. اگر دوستانتان اشاره کردند که رفتار شما متفاوت به نظر میرسد، بازخورد آنها را جدی بگیرید.
توماس آر ویدیک، M.D. عضو آکادمی مغز و اعصاب آمریکا که در کلینیک الخارت در الخارت، ایندیانا کار میکند، میگوید: «بیمارانی که من میبینم و مشکل حافظه دارند، معمولاً تشخیص نمیدهند که مشکل حافظه دارند. من میگویم یک نشانه بسیار مهم که باید به آن توجه کنید این است که دوستان و خانواده شما به شما میگویند. آیا آنها متوجه شده اند که شما مشکل حافظه دارید؟ اگر چنین است، به آنها توجه کنید، وقت آن است که یک نظر حرفهای بگیرید.
شما در روز خسته هستید
این یک نشانه کلیدی است که در چندین مطالعه ذکر شده است، به عنوان مثال، مطالعه پیری کلینیک مایو. خواب آلودگی در طول روز نه تنها به این معنی است که مغز شما استراحت "پاکسازی" مناسبی را که در شب نیاز دارد دریافت نمیکند، بلکه میتواند باعث تغییرات فیزیکی مستقیم مغز مرتبط با پیری شود.
نیل گراف رادفورد، استاد عصبشناسی در کلینیک مایو در جکسونویل، فلوریدا، میگوید: «خواب یک محافظ واقعاً مهم از مغز است. تحقیقات نشان داده است که آپنه خواب در واقع میتواند هیپوکامپ (که بخش کلیدی مغز شما با یادگیری و حافظه است) را کوچکتر کند. آپنه خواب باعث کمبود اکسیژن میشود که میتواند به مغز آسیب برساند، اما تحقیقات همچنین نشان میدهد که درمان آپنه خواب میتواند آن را به حالت عادی بازگرداند.
برای سلامت مغز به هفت و نیم تا هشت ساعت خواب خوب در شب نیاز دارید.
راههای آسان و موثر برای برگرداندن سن مغزتان
در اینجا، ۵ راه ساده و سرراست که میتوانید به مغز خود انرژی دهید:
رژیم MIND را امتحان کنید
رژیم غذایی MIND (مداخله مدیترانه ای-DASH برای تاخیر عصبی) یک برنامه غذایی غنی از سبزیجات برگدار، انواع توت ها، آجیل، ماهی، روغن زیتون است. بر اساس تحقیقات سال ۲۰۱۵، نه تنها MIND خوشمزه است، بلکه میتواند سن شناختی شما را تا ۷ سال و نیم به عقب برگرداند.
۹۰۰ مرد و زن ۵۸ تا ۹۸ ساله رژیم غذایی خود را به تفصیل شرح دادند و عملکرد شناختی آنها یک بار در سال برای بیش از چهار سال بررسی شد. شرکتکنندگانی که رژیم غذایی MIND را به دقت دنبال میکردند، غذاهای کممغذی مانند گوشت قرمز، خوراکیهای شیرین و غذاهای سرخشده را محدود میکردند، خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل را تا ۵۳ درصد کاهش دادند و کسانی که این رژیم را به خوبی دنبال کردند تا ۳۵ درصد خطرات خود را کاهش دادند.
از پله استفاده کنید
بر اساس تحقیقات به ازای هر پلهای که هر روز از آن بالا میروید، سن مغز شما ۰.۵۸ سال کاهش مییابد. حتی بهتر از آن زمانی است که یاد بگیرید آن صعود به سمت بالا را دوست داشته باشید.
دکتر ویدیک میگوید: «شما باید تمرینی را انجام دهید که از انجام آن لذت میبرید. این باعث میشود که مراکز لذت در مغز شما دوپامین ترشح کنند. این هورمون شادی به شما کمک میکند تا به تمرین خود ادامه دهید؛ بنابراین هدفونهای خود را بگذارید، فهرست پخشی را که دوست دارید تهیه کنید و زمانی را برای بالا رفتن از پلهها در محل کار یا خانه به مدت ۱۵۰ دقیقه در هفته اختصاص دهید.
احساسات خود را با دوستان حامی در میان بگذارید
یک مطالعه جدید و جذاب به رهبری جوئل سالیناس، MD، از دانشکده پزشکی گروسمن نیویورک نشان داد که داشتن ارتباطات اجتماعی با شنوندگان خوبی که میتوانید به آنها اعتماد کنید، به این معنی است که مشکلات و استرس خود را به راحتی رها میکنید و پیری مغز را کند میکند.
وقتی احساس استرس میکنید، با مادرتان تماس بگیرید، با خواهرتان صحبت کنید، با بهترین دوستتان چت کنید و مطمئن شوید که هر زمان که نزدیکانتان به آن نیاز داشته باشند، در دسترس هستید.
سریع راه بروید
بر اساس تحقیقات انجام شده در تگزاس و ژاپن، اگر میانسال یا مسنتر هستید، میتوانید با پیادهروی سریع سه تا پنج بار در هفته، از دست دادن حافظه را بهبود بخشید و نمرات شناختی خود را بالا ببرید.
در این مطالعه، افراد میانسال و مسن با علائم اولیه از دست دادن حافظه، پس از شروع مکرر راه رفتن، نمرات شناختی خود را افزایش دادند. آهسته شروع کنید، سپس بر روی افزایش تدریجی سرعت خود در طول یک هفته پیاده روی کار کنید، شما حس موفقیت و همچنین تقویت فیزیکی مغز را به دست خواهید آورد.
امیدوار بمانید
دکتر رادفورد گراف خلاصه میکند: «نگرش مثبت برای محافظت از پیری شناختی مهم است. من با تعدادی از بازماندگان هولوکاست ملاقات کردهام و وقتی وارد اتاق میشوند، اتاق را روشن میکنند.
من با یک زن فوقالعاده آشنا شدم که یک بازمانده بود، او در بیش از ۱۰۰ سالگی درگذشت؛ او بزرگتر بود، اما با چنین علاقهای با شما صحبت میکرد و دیدگاه فوقالعاده مثبتی نسبت به جهان داشت.» این مثال الهامبخش را به دل بگیرید، نگاه کردن به جنبههای روشن راهی عالی برای شاد ماندن و کنجکاوی است، مهم نیست در چه سنی هستید!