تیمی از محققان دانشگاه لیدن به سرپرستی یان دکر، با استفاده از تصویربرداری طیف سنجی جرمی به بررسی نمونههای متعدد دندانهای باستانی کشف شده در سایتهای مختلف پرداخته و میزان پروتئین آنها را ارزیابی کردند. بررسی میزان پروتئین موجود در ساختار دندانها در علم باستان شناسی کاربردهای متعددی دارد.
تحقیقات این تیم مطالعاتی نشان میدهد: تفاوتهای زیادی در میزان توزیع پروتئینها در بافت و ساختار دندانها وجود دارد که این موضوع راههای جدیدی را برای بررسی این عضو مهم بدن انسان میگشاید.
تجزیه و تحلیل پروتئینهای حفظ شده در استخوانها و دندانهای فسیلی راهکاری بسیار مرسوم برای مطالعه دندانها بوده و در حال حاضر به کمک بررسی پروتئین موجود در دندان یک فرد میتوان گونه یا حتی جنسیت وی را تنها با کمک آن قطعه دندان تشخیص داد.
با این حال، تجزیه و تحلیل پروتئین معمولاً نیاز به نمونه برداری از استخوان اصلی دارد که انجام این عمل در استخوانهای کشف شده در سایتهای باستان شناسی که بسیار شکننده هستند، مشکل ساز است. تاکنون استخوانها و دندانها معمولاً با این فرض که پروتئینها به طور مساوی در نمونه توزیع شده اند، نمونه برداری میشوند، اما تا امروز هیچ تحقیقی در مورد توزیع پروتئین در بقایای باستان شناسی انجام نشده است.
طی این مطالعات جدید، محققان برای اولین بار از تصویربرداری طیف سنجی جرمی MSI روی دندانهای انسان استفاده کردند تا توزیع پروتئینها را در تمامی بخشهای دندان بررسی کنند. این مطالعه منجر به تشخیص تفاوتهای زیادی در میزان توزیع پروتئین در داخل دندانها شد. علاوه بر این، محققان دریافتند توزیع پروتئینهای مختلف در یک دندان دارای روندی یکسان است.
گفتنی است این مطالعه آزمایشی اولین گام در درک چگونگی توزیع پروتئینها در دندانها بوده و این دانش تکنیکهای نمونه برداری ما را با انتخاب مناطقی با شدت پروتئین بالا بهبود میبخشد. علاوه بر این، تفاوتهای فضایی در میزان توزیع پروتئین در بافتهایی که مانند دندانها به صورت تدریجی رشد کرده و بازسازی نمیشوند، ممکن است ما را در مورد تاریخچه زندگی این افراد آگاه کند.
منبع: سینا پرس