ایران در آستانه فاجعه آبی
تحقیقات موسسه Statista و پیش‌بینی‌های WRI نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۵۰، ایران در گروه کشور‌هایی قرار دارد که با شدیدترین تنش آبی مواجه خواهند شد. بر اساس این پیش‌بینی‌ها، ۵۱ کشور از ۱۶۴ کشور مورد بررسی دچار فشار تنش آبی شدید یا بسیار شدید خواهند شد و این وضعیت به دلیل افزایش دمای جهانی بین ۲.۸ تا ۴.۶ درجه سانتی‌گراد تا سال ۲۱۰۰ است. در ایران، به گفته الهه موحدی، وضعیت آبی از سال ۱۳۹۱ به مرز بحران رسیده و با ادامه روند کنونی، تا سال ۲۰۵۰ میزان آب تجدیدپذیر به ازای هر نفر به ۵۰۰ متر مکعب کاهش خواهد یافت که از مرز بحران عبور می‌کند. همچنین، کاهش بارندگی و وابستگی به آب‌های زیرزمینی از دیگر عواملی است که وضعیت آبی ایران را تا سال ۲۰۵۰ وخیم‌تر می‌کند.
پیش‌بینی وضعیت تنش آبی در کشور‌های جهان تا سال ۲۰۵۰: بررسی وضعیت ایران
چندی پیش، موسسه Statista تحقیقی جدید در زمینه وضعیت آبی کشور‌های مختلف انجام داده است که به بررسی وضعیت آبی کشور‌ها تا سال ۲۰۵۰ پرداخته است. این تحقیق نشان می‌دهد که کشور‌ها بر اساس شدت تنش آبی به چهار گروه تقسیم‌بندی شده‌اند و ایران در گروه کشور‌هایی قرار دارد که پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ با شدیدترین تنش آبی مواجه شود.
تنش آبی در آینده: پیش‌بینی‌های جهانی برای سال ۲۰۵۰
بر اساس پیش‌بینی‌های مؤسسه منابع جهانی (WRI)، انتظار می‌رود تا سال ۲۰۵۰، ۵۱ کشور از مجموع ۱۶۴ کشور مورد بررسی، دچار فشار تنش آبی شدید یا بسیار شدید شوند. این پیش‌بینی‌ها مبتنی بر افزایش دمای جهانی بین ۲.۸ تا ۴.۶ درجه سانتی‌گراد تا سال ۲۱۰۰ است. این سناریو نشان می‌دهد که حدود ۳۱ درصد از جمعیت جهان تحت تأثیر این تنش‌های آبی قرار خواهند گرفت.
کشور‌های در معرض شدیدترین تنش آبی تا ۲۰۵۰
تحقیقات نشان می‌دهند که در کنار کل شبه‌جزیره عربستان، ایران و هند، بسیاری از کشور‌های شمال آفریقا نظیر الجزایر، مصر و لیبی نیز از جمله کشور‌هایی هستند که تا سال ۲۰۵۰ به مصرف ۸۰ درصد از منابع آبی خود خواهند رسید. همچنین، کشور‌های جنوب اروپا مانند پرتغال، اسپانیا و ایتالیا نیز در حال حاضر تحت فشار شدید آب هستند و وضعیت آب در اسپانیا تا سال ۲۰۵۰ به‌طور قابل توجهی بدتر خواهد شد.
وضعیت تنش آبی در ایران: نظرات یک کارشناس محیط زیست
در خصوص این موضوع، الهه موحدی؛ کارشناس محیط زیست به تسنیم گفت: «بر اساس معیار‌های جهانی، زمانی که به ازای هر نفر در یک کشور مقدار سالانه ۱۷۰۰ متر مکعب آب تجدیدپذیر در دسترس باشد، شاخص بیلان آب آن کشور استاندارد است. اما اگر این میزان به زیر ۱۷۰۰ متر مکعب در سال برسد، کشور در شرایط تنش آبی قرار می‌گیرد و اگر این عدد به کمتر از ۱۰۰۰ متر مکعب برسد، شرایط بحران آبی به وجود می‌آید.»
وی افزود: «طبق آخرین آمارها، ایران از سال ۱۳۹۱ وارد شرایط نرمال آبی نشده و در حال حاضر در مرز تنش و بحران آب قرار دارد. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که با ادامه این روند، ایران تا سال ۲۰۵۰ به میزان ۵۰۰ متر مکعب آب تجدیدپذیر به ازای هر نفر خواهد رسید که این مقدار نشان‌دهنده عبور از مرز بحران آبی است.»
کاهش بارندگی و استفاده از آب‌های زیرزمینی: عوامل تشدید بحران آب
موحدی با اشاره به کاهش متوسط بارندگی در کشور گفت: «در حال حاضر میانگین بارندگی در ایران کمتر از میانگین بلندمدت است. میانگین بارندگی که در گذشته ۲۵۰ میلی‌متر در سال بود، اکنون به حدود ۲۰۰ میلی‌متر در سال کاهش یافته و این روند همچنان ادامه دارد.»
وی همچنین به وضعیت آب‌های زیرزمینی در کشور اشاره کرد و گفت: «بر اساس آمار وزارت نیرو، ۵۵ درصد از آب کشور ما از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود و وضعیت کنونی ورشکستگی آبخوان‌ها در کشور به وضوح مشاهده می‌شود. ادامه این روند، شرایط نگران‌کننده‌ای را برای آینده آب کشور تا سال ۲۰۵۰ به همراه خواهد داشت.»
