تغییر نگرش آقای سرپرست در دقیقه آخر!
علی باقری سرپرست وزارت امور خارجه تاکید کرد: ما باید هر دو مسیر خنثی‌سازی و رفع تحریم‌ها را همزمان دنبال کنیم و از تجربه‌ها برای بهبود شرایط در گام‌های بعدی استفاده کنیم. در مقطع اخیر، با وجود وقفه در مذاکرات، کشور در زمینه‌های مختلف پیشرفت خود را ادامه داده است.
علی باقری سرپرست وزارت امور خارجه به دانشجو گفت: ما دو مسیر برای مواجهه با تحریم‌ها داریم. یک خنثی‌سازی تحریم‌ها است که هدف آن کاهش وابستگی به طرف‌های خارجی است. مسیر دیگر، رفع تحریم‌ها از طریق مذاکره و تفاهم با طرف‌های خارجی است. این به معنای رسیدن به توافق‌هایی است که در چارچوب منافع ملی ما باشد. ابتکار برجام یک سازوکار چندجانبه بود که هدف آن رفع تحریم‌ها بود. اصل این ابتکار درست بود و من بعید می‌دانم کسی مخالف آن باشد.
بحث اصلی بر سر این است که آیا این ابتکار توانست منافع ما را تامین کند یا نه.
ما باید هر دو مسیر خنثی‌سازی و رفع تحریم‌ها را همزمان دنبال کنیم و از تجربه‌ها برای بهبود شرایط در گام‌های بعدی استفاده کنیم.
باقری قبلا منتقد جدی برجام بود یعنی پیش از ورود به دولت رئیسی (سال ۱۴۰۰) و برعهده گرفتن مسوولیت مذاکرات هسته ای.
او قبلا در پاسخ به سوالی درباره گرامیداشت سالگرد برجام گفته بود: “اگر شما زن ناسازگاری داشته‌باشید که با شما چنین و چنان کرده‌باشد؛ مهریه را اجرا گذاشته، آبروتان را برده، آرامش زندگی‌تان را زدوده وخلاصه امانتان را بریده؛ آیا با همه‌ی این احوال جشن سالگرد ازدواج می‌گیرید؟! ”
و عجیب اینکه باقری در مقام سرپرست وزارت خارجه این بار در نهمین سالگرد اعلام برجام، در مهمترین زیرمجموعه سازمان ملل یعنی شورای امنیت، لب به ستایش آن گشود. اگر واقعا علی باقری به این نتیجه و نظر رسیده که برجام ابتکار موفق بوده است چرا حداقل در دو سال نخست حضور در معاونت وزارت خارجه و رهبری مذاکرات هسته ای، حتی از تلفظ اسم “برجام” هم خودداری و به جای آن از “توافق ۲۰۱۵” استفاده می‌کرد؟ چرا مذاکرات احیای برجام یا مذاکرات بازگشت امریکا به برجام را “مذاکرات رفع تحریم ها” نامید؟ یعنی حتی از نام بردن برجام هم خودداری می‌کرد.
این احتمال هم مطرح است که علی باقری در ابتدا مخالف برجام بوده، اما وقتی وارد دولت رئیسی شد و دوباره رهسپار مذاکرات هسته‌ای گشت متوجه مزایا و ویژگی‌های مثبت برجام شد و در نتیجه نظرش تغییر کرد. به ویژه که باقری در انتخابات ریاست جمهوری اخیر (۱۴۰۳) برخلاف انتظار، از سعید جلیلی یعنی رئیس سابق خود در مذاکرات هسته‌ای (سال ۸۶ تا ۹۲) هم حمایت نکرد.
ضمن اینکه مذاکرات احیای برجام در دولت رئیسی و به رهبری شخص علی باقری با طرف‌های خارجی تاکنون با بن بست مواجه شده و بی نتیجه مانده است.
شاید دیگری هم مطرح است و آن اینکه، چون خود بر سر کار آمدند متوجه شدند امکان طرح توافق دیگری با قدرت‌های جهانی (۱+۵ شامل امریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین به علاوه آلمان) وجود ندارد. به همین دلیل باقری در گفتگو با سی ان ان گفته است: “هدفی که تعقیب می‌کنیم، احیای توافق سال ۲۰۱۵ (برجام) است. ما به دنبال توافق جدیدی نیستیم”.
یعنی، چون طرح دیگری برای توافق برجام وجود ندارد پس باید به برجام اکتفا کرد.
