سرماخوردگی درمان‌نشده می‌تواند زمینه‌ساز عفونت‌های خطرناک شود
اکثر سرماخوردگی‌ها بی‌ضررند، اما لازم است که نسبت به سلامت خود هوشیار باشید. در ادامه بخوانید که چه زمانی سرماخوردگی می‌تواند نگران‌کننده باشد.
دکتر شری کومار سریواستاوا، متخصص ارشد داخلی توضیح داد که بیشتر سرماخوردگی‌ها که معمولاً توسط ویروس‌هایی مانند راینوویروس، کروناویروس یا آدنوویروس ایجاد می‌شوند، معمولاً طی ۷ تا ۱۰ روز برطرف می‌شوند. علائم اولیه شامل آبریزش بینی، عطسه، گلودرد، گرفتگی بینی و تب خفیف است. اما اگر این علائم بیشتر از این مدت طول بکشند، شدت پیدا کنند یا علائم جدید و نگران‌کننده‌ای ظاهر شود، باید به‌عنوان یک هشدار جدی تلقی شوند.
خطرات نادیده‌گرفته‌شده‌ی عدم درمان درست علائم تنفسی مزمن
۱. عفونت‌های باکتریایی ثانویه
یکی از شایع‌ترین و جدی‌ترین عوارض عفونت ویروسی درمان‌نشده، عفونت باکتریایی ثانویه است. ویروس‌ها می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و به بافت‌های محافظ دستگاه تنفسی آسیب برسانند، که این خود زمینه را برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند.
• سینوزیت: گرفتگی شدید، درد صورت و فشار در ناحیه سینوس‌ها می‌تواند نشان‌دهنده‌ی عفونت باکتریایی سینوس باشد. اگر درمان نشود، سینوزیت مزمن می‌تواند موجب سردرد‌های شدید، کاهش حس بویایی و حتی در موارد نادر، عفونت در چشم یا مغز شود.
• برونشیت: سرفه‌ی مداومی که خلط ضخیم و رنگی تولید می‌کند و با درد قفسه‌ی سینه همراه است، ممکن است نشانه‌ی برونشیت حاد باشد. این بیماری اگرچه اغلب منشأ ویروسی دارد، اما می‌تواند به عفونت باکتریایی تبدیل شود که سرفه‌های مکرر و تنگی نفس را به همراه دارد.
• ذات‌الریه: یکی از خطرناک‌ترین عوارض باکتریایی است. اگر یک «سرماخوردگی» به تب بالا، سرفه، تنگی نفس و درد قفسه‌ی سینه تبدیل شود، ممکن است ذات‌الریه باشد — عفونتی در کیسه‌های هوایی ریه. این بیماری می‌تواند برای کودکان، سالمندان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مرگبار باشد.
۲. تشدید بیماری‌های مزمن زمینه‌ای
برای افرادی که به بیماری‌های مزمن مبتلا هستند، حتی یک سرماخوردگی خفیف می‌تواند عوارض جدی به‌دنبال داشته باشد.
• آسم: سرماخوردگی می‌تواند علائم آسم را تشدید کند و حملات شدیدتر و مکررتری ایجاد کند. اگر درمان نشود، ممکن است منجر به ناراحتی تنفسی و نیاز به درمان اورژانسی شود.
• بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD): بیماران مبتلا به COPD در برابر عفونت‌های تنفسی بسیار آسیب‌پذیرند. سرماخوردگی می‌تواند تولید مخاط را افزایش دهد، سرفه را تشدید کند و موجب تنگی نفس شدید شود، که ممکن است نیاز به بستری داشته باشد.
• بیماری‌های قلبی: استرس ناشی از عفونت‌های مداوم می‌تواند وضعیت بیماران قلبی را بدتر کند و فشار بیشتری بر قلب وارد کند.
• دیابت: عفونت‌ها ممکن است سطح قند خون را در بیماران دیابتی افزایش دهند، کنترل بیماری را دشوارتر کنند و منجر به عوارض بعدی شوند.
۳. طولانی شدن بیماری و کاهش بهره‌وری
حتی اگر عفونت تهدیدکننده‌ی حیات نباشد، بی‌توجهی به آن می‌تواند مدت بیماری را افزایش دهد. چیزی که می‌توانست در چند روز با استراحت برطرف شود، ممکن است به هفته‌ها خستگی، بی‌حالی و کاهش تمرکز تبدیل شود. این مسئله نه‌تنها زندگی شخصی، بلکه عملکرد شغلی و روابط اجتماعی را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
۴. انتقال بیماری به دیگران
با نادیده گرفتن علائم و ادامه‌ی فعالیت‌های روزمره، احتمال انتقال بیماری به دیگران، به‌ویژه افراد آسیب‌پذیر مانند کودکان، سالمندان و بیماران خاص افزایش می‌یابد. این موضوع می‌تواند زنجیره‌ای از انتقال و بیماری را در خانواده، محیط کار و جامعه ایجاد کند.
۵. تأخیر در تشخیص بیماری‌های جدی‌تر
گاهی اوقات، چیزی که شبیه به یک سرماخوردگی به‌نظر می‌رسد، ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تری باشد. سرفه‌ی مداوم، خستگی، کاهش وزن ممکن است نشانه‌ی آلرژی، رفلاکس معده یا حتی بیماری‌هایی، چون سل یا نوعی سرطان باشند. بی‌توجهی به این علائم می‌تواند تشخیص و درمان به‌موقع را به تأخیر بیندازد و جان فرد را به خطر اندازد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
به این نشانه‌های هشداردهنده توجه کنید و در صورت مشاهده‌ی آنها، به پزشک مراجعه کنید:
• عدم بهبود یا تشدید علائم پس از ۷ تا ۱۰ روز
• تب بالا (بیش از ۳۹ درجه‌ی سانتی‌گراد) یا تب‌هایی که بازمی‌گردند یا ادامه دارند
• گلودرد شدید، به‌ویژه همراه با دشواری در بلع
• تنگی نفس، خس‌خس سینه یا مشکلات تنفسی
• درد یا فشار مداوم در قفسه‌ی سینه
• سرفه‌ای که با خلط غلیظ و رنگی (سبز، زرد یا قهوه‌ای مایل به قرمز) همراه است
• سردرد شدید یا تهوع همراه با سفتی گردن
• درد جدید یا شدید گوش
• بدتر شدن ناگهانی علائم پس از یک بهبود موقت
جمع‌بندی
اگرچه بیشتر سرماخوردگی‌ها بی‌ضررند، اما باید مراقب بدن خود باشید. از نادیده گرفتن علائم مکرر یا در حال وخامت خودداری کنید. به هشدار‌های بدن‌تان گوش دهید، نشانه‌های خطر را بشناسید و در صورت لزوم با پزشک مشورت کنید. اقدام به‌موقع می‌تواند از تبدیل شدن علائم ساده به بحران‌های سلامت جلوگیری کرده و روند بهبودی شما را تسریع کند. سلامت شما یک امتیاز نیست؛ یک ضرورت است.
