نگرانی مردم از آلودگی آب، برنج و نمک

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: مردم ایران که بالاترین میزان مصرف برنج، نمک و آب را در تهیه غذاهای روزانه خود دارند این روزها در مورد احتمال آلوده بودن این مواد خوراکی نگرانند و گقته های متناقض مسئولین نیز نتوانسته این نگرانی‌ها را از بین ببرد.

به گزارش مهر، در حالی که اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس همچنان بر آلوده بودن برنج‌های واراتی اصرار و تاکید دارند،موضوع نمکهای تقلبی و سرطان زا در بازار داخلی کشور از سوی مسئولین وزارت بهداشت اعلام شد و اخیرا نیز وزیر بهداشت بر آلوده بودن آب شرب تهران در برخی از مناطق پایتخت تاکید کرده است.گرچه وزیر بهداشت پس از چند روز آن را تکذیب کرد.

نمک های تقلبی و سرطان‌زا

این در حالی است که بررسی‌ها و گزارشهای وزارت بهداشت و انجمنهای تغذیه نشان می دهد ایرانیها بیشترین میزان مصرف برنج و نمک را در برنامه غذایی خود دارند. به طوری که سرانه مصرف نمک در ایران ۱۰ تا ۱۵ درصد بیش از مقدار توصیه شده سازمان جهانی بهداشت است.

بنابر اعلام وزارت بهداشت نمکهای تقلبی که بعضا با بسته‌ بندی سلفونی بسیار شیک نیز در فروشگاههای عرضه مواد غذایی به فروش می‌رسد فاقد خلوص و ید لازم بوده و یا از مقدار کمی ید برخوردارند.

به گفته پریسا ترابی، رئیس اداره بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت مصرف این نمکها در طولانی مدت به بروز مشکلات کلیوی، بیماریهای قلب و عروق و سرطانها منجر می شود.

ترابی در تشریح مشخصات نمکهای استاندارد و تقلبی از یکدیگر گفته است که نمکهای تقلبی آسیاب شده و بهم چسبیده هستند ولی نمکهای سالم دانه ‌های بلوری شکل داشته و هنگام ریزش از نمک پاش به راحتی جاری می‌شوند. علاوه بر این نمکهای تقلبی هنگام حل شدن در آب دارای رسوب بوده و ناخالصیهای آنها انتهای ظرف ته نشین می‌شوند.

بر اساس اظهارات یکی از تولیدکنندگان نمکهای ید دار به ازای هر ۱۲۰ تن نمک تصفیه شده ۶ تن گل و لای و املاح غیرقابل مصرف استخراج می شود که این موضوع نشان می دهد تصفیه نمک از اهمیت بالایی در سلامت مواد غذایی برخوردار است.

برنج‌هایی با آرسنیک بالا

از سوی دیگر، مصرف سالیانه برنج در ایران حدود دو میلیون و ۴۰۰ هزار تن برآورد می شود که از این مقدار تنها ۴۰۰ هزار تن می بایست وارد کشور شود اما به گفته نمایندگان مجلس، واردات بی رویه میلیاردها تن برنج باعث شده که سلامت مصرف کنندگان برنجهای خارجی تهدید شود. به طوری که انوشیروان محسنی بندپی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به ۸ نمونه برنج وارداتی که آلودگی سرب آنها بالاتر از حد مجاز است، گفته که این برنجها از هند و پاکستان وارد کشور شده و در سبد غذایی مردم قرار گرفته است.

در حالی که کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، وجود سرب بیش از حد مجاز در ۸ نمونه از برنجهای وارداتی را تائید کرده است اما وزارت بهداشت عنوان داشته که آلودگی این برنجها هنوز برای این وزارتخانه اثبات نشده است.

فلزات سنگین از قبیل سرب، جیوه، کادمپوم، آرسنیک و… از گروه این ناخالصیها هستند که هر کدام از این عناصر ضررهای فراوانی را متوجه انسان می کند. این عناصر دارای خاصیت تجمعی در بدن بوده و مسمومیتهای مزمن و عوارض بهداشتی مختلفی را برای بدن ایجاد می کنند.

طبق استاندارد بین‌المللی مربوط به مواد غذایی، میزان سرب، کادمیم و آرسنیک در برنج باید صفر باشد و طبق استاندارد ایران تا ۱ppm/0وجود سرب و ۲ppm/0 وجود کادمیم پذیرفته شده و میزان آرسنیک نیز بر این اساس باید صفر باشد اما در هشت نوع برنج وارداتی بررسی شده میزان این آلودگیها چند برابر حد استاندارد بوده است.

دکتر شاهین شادنیا، متخصص سم‌شناسی و سرپرست بخش مراقبتهای ویژه مسمومیت بیمارستان لقمان در ارتباط با وجود آرسنیک در برنج گفته که علائم حاد استفاده از آرسنیک که در نتیجه مصرف زیاد ایجاد می‌شود شامل علائم گوارشی است به‌ طوری که وقتی فرد غذای آلوده به آرسنیک می‌خورد نیم ساعت بعد از مصرف غذا درد‌شکم، تهوع و استفراغ در او دیده می‌شود و تا سه ساعت بعد فرد دچار اسهال آبکی خواهد شد. همچنین بیمار ممکن است به‌دلیل از دست دادن مایع بدن دچار افت فشار شدید و یا شوک هم بشود.

به گفته این متخصص سم شناسی، مسمومیت با آرسنیک همچنین می‌تواند روی سیستم قلبی عروقی هم تاثیر بگذارد و در نهایت علائم مغزی و درگیریهای سیستم اعصاب مرکزی ایجاد خواهد شد و آن هم به ‌صورت کاهش سطح هوشیاری و کما. همچنین ممکن است عوارض این ماده روی کلیه‌ها به‌صورت نارسایی کلیوی خود را نشان دهد. تاثیر روی مغز و استخوان، کم خونی، کم شدن پلاکتها و گلبولهای سفید خون نیز از دیگر علائم این مسمومیتها است.

آب نیترات‌دار

به تازگی هم که نوبت به آب آشامیدنی رسیده و این بار گریبان شهروندان ساکن در برخی از نقاط تهران را گرفته است و البته معلوم نیست که آب شرب سایر شهرهای کشور نیز بهداشتی و سالم باشد ولی فعلا مشکل در تهران است.

البته موضوع آلودگی آب شرب تهران در برخی از مناطق، حرف چندان تازه ای نیست چون سال گذشته این موضوع از سوی دکتر علیرضا مرندی یکی از نمایندگان تهران در مجلس مطرح شد. وی گفته بود که آب تهران با آلاینده‌ها و فلزات سمی برای جان مردم مضر و باید برای از بین بردن این آلودگیها اقداماتی انجام شود.

مرندی همچنان اصرار بر گفته های سال گذشته خود دارد و در عین حال معتقد است که نباید بیهوده مردم را نگران کرد اما نباید نسبت به تهدیدات سلامت مردم بی توجه بود.

بر اساس گزارش شرکت آبفای استان تهران، در شهر تهران در هر ثانیه ۳۷ مترمکعب آب تولید می‌شود که از این میزان ۲۵ مترمکعب از طریق آبهای سطحی تامین می‌شود که از کیفیت و استاندارد بالایی برخوردار است. باقیمانده این میزان آب یعنی ۱۲ مترمکعب از طریق چاههای اطراف تهران تامین می‌شود که البته با آبهای سطحی مخلوط ‌شده و سپس در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد.

این در حالی است که بررسیهای وزارت بهداشت نشان می دهد در حال حاضر غلظت نیترات در آب آشامیدنی منطقه ۶ آبفای تهران که بخش محدودی از جنوب تهران را در برمی گیرد از حد استاندارد بالاتر است. لذا، این وزارتخانه به خانواده های ساکن در این منطقه که از شیرخشک برای تغذیه کودکان زیر ۶ ماه خود استفاده می کنند، هشدار داده است که از آب شبکه آبرسانی برای این منظور استفاده نکنند و آب آشامیدنی کودکان این منطقه از آبهای بطری شده استاندارد تامین شود.

از سوی دیگر، معصومه ابتکار عضو شورای شهر تهران و رئیس اسبق سازمان حفاظت محیط زیست گفته که نیترات تنها یکی از عوامل آلودگی آب تهران است.

به گفته ابتکار، از ترکیب نیترات با کلر که به منظور گندزدایی آب استفاده می شود، ماده ای شیمیایی به دست می آید که به مراتب اثرات شدیدتری بر روی سلامت جسمی مصرف کننده دارد.

همچنین اخیرا یکی از کارشناسان اعلام کرده که میزان total Organic Carb موجود در آب تهران بسیار بالا است که این ماده از تجزیه مواد آلی در آب به وجود می آید و این مواد آلی نیز ناشی از ورود فاضلاب به چاههای زیرزمینی است. البته این ماده به نفسه خطرناک نیست و بعضی غذاهایی که ما می خوریم TOC خیلی بالایی دارد ولی ممکن است مواد آلی موجود در آب از نوع خطرزا و سرطان زا باشد.

نکته مهم و اساسی در این بین که بیشترین تهدید را متوجه سلامت مردم می کند، وجود محصولات غذایی تقلبی و غیراستاندارد است که باعث می شود جان مردم با مصرف آنها به خطر بیافتد و این وظیفه مسئولان مربوطه است که با تدابیر و اتخاذ راهکایی بتوانند از توزیع محصولات غذایی تقلبی و آلوده در بازار مصرفی کشور جلوگیری کنند و در عین حال نظارت جدی بر نحوه توزیع خوراکی ها، آشامیدنی ها و سایر محصولاتی داشته باشند که در ارتباط مستقیم با سلامت مردم قرار دارد.