ایران و جایگاه اول علم و فناوری در منطقه
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب- سرویس علم و فناوری: ابلاغ سند چشم‌انداز ملی توسط مقام معظم رهبری در 23 آبان ماه سال 1382 نقطه عطفی در راهبری و ساماندهی حرکت کلی کشور در جهت اهداف متعالی انقلاب اسلامی بود. از طریق این چشم‌انداز می‌توان به ساماندهی مسیر پیشرفت و توسعه مادی و معنوی کشور پرداخت و با شناخت هدف، راه و عوامل پیش برنده و بازدارنده، موانع و چالش‌ها، تهدیدها و فرصت‌ها را آینده‌نگری کرده و به تعیین اولویت‌ها و پیگیری اهداف پرداخت و با استفاده از همه ظرفیت‌ها و امکانات مادی و معنوی کشور با اتحاد، انسجام و همدلی به تعیین آینده ملت اقدام نمود و مقصد و آینده مطلوب را عادلانه و هنرمندانه مهندسی کرد.
جمهوری اسلامی ایران در افق آرمانی و چشم‌انداز 20 ساله خود، برخورداری از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری و احراز جایگاه نخست اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی شامل آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهای همسایه را هدف‌گذاری کرده است. تحقق اهداف چشم‌انداز در ابعاد علمی، پژوهشی و فناوری مستلزم سیاست‌گذاری صحیح و عزم و جهاد علمی است. از آنجایی‌که دنیای امروز دانایی محور است، بنابراین ضروری است جامعه ما بر اساس رویکرد و توسعه دانایی محور به جامعه‌ای دانش بنیاد تبدیل شود.
تحقق اهداف سند چشم‌انداز عزم ملی می‌خواهد و اراده‌ای راسخ تا بتوان در راستای اهداف عالیه جمهوری اسلامی ایران به این مهم دست یافت. هر چند که محدودیت‌های زیادی از جمله محدودیت منابع، نقصان بهره برداری از ICT، فقدان تفکر استراتژیک، نقصان اشراف بر محیط، تهدیدات محیطی و غیره وجود دارد اما می‌توان با تلاش مضاعف و حفظ انسجام در راه تحقق اهداف سند چشم‌انداز گام‌های موثری برداشت.
یکی از پنج محور اصلی چشم‌انداز 20 ساله کشور در افق 1404، دستیابی به جایگاه اول علمی و فناوری در سطح منطقه تعریف و تعیین شده است. تجربه سال‌های اخیر سازمان‌ها از جمله دانشگاه‌ها نشان می‌دهد که رسیدن به اهداف بزرگ و درازمدت و پاسخگویی مستمر به نیازمندی‌های مخاطبین و مشتریان در محیط‌های پر تلاطم جز در سایة برنامه ریزی استراتژیک محقق نمی‌شود. یکی از مشکلات عمده بر سر راه رشد علم و فناوری، پراکندگی تحقیقات، موازی کارکردن، ناتمام ماندن طرح، جدابودن بنگاه‌ها و مرکز صنعتی از دانشگاه‌ها و نظایر اینها است. بنابراین باید با آسیب شناسی سند چشم‌انداز به آسیب زدایی آن اقدام کرد.
به‌نظر می‌رسد با توجه به اهداف برنامه چهارم متأسفانه آن‌طور که پیش‌بینی می‌شد همگام با برنامه سند چشم‌انداز گام‌های مؤثر برداشته نشده است و لازم است تا با نگاهی دوباره به این مهم پرداخته شود. دستیابی به مقام اول منطقه مستلزم تلاش چشمگیر و همت والا است.
راه‌کارهای پیشنهادی برای رسیدن ایران به جایگاه اول علم و فناوری
برای تسریع در رشد شاخص‌های اولویت دار که ایران اسلامی را به‌سرعت به جایگاه اول منطقه برساند، راه‌کارهای زیر توصیه می‌شود:
ـ استفاده از کارآفرینان برای مدیریت و توسعه بنگاه‌های نوبنیاد
ـ ایجاد شبکه کسب وکار میان دانشگاه و بازار کار
ـ تسهیل امور تحقیقات و نوآوری و تامین منابع مالی آن
ـ گسترش منابع علمی الکترونیکی و تجهیزات مدرن پژوهشی
ـ توجة اساسی به علوم بین رشته‌ای
ـ توسعة ارتباطات علمی در سطح بین‌المللی
ـ ارزیابی هوشمندانه از دستاوردهای علمی و فنی
ـ سرمایه‌گذاری در بخش نیروی انسانی پیشرفته و داشتن تجهیزات مدرن علمی و منابع علمی الکترونیکی که موجب ارتقا تولید علم می‌گردد.
ـ بهبود همکاری‌های بین‌المللی و انجام کارهای گروهی در سطح بین‌المللی
ـ تقویت همه جانبه مراکز علمی تولید کننده علم کشور بر اساس کارنامه پژوهشی آنان.
ـ مشارکت فعال در تولید علم جهانی و ایجاد نشریات معتبر با استانداردهای بین‌المللی و نمایه سازی آنان در پایگاه‌های علمی بین‌المللی،
ـ توزیع عادلانه بر اساس ظرفیت توانمندی و قابلیت مراکز پژوهشی و تولید کنندگان علم،
ـ طراحی الگوهای تبدیل علم به فناوری و ایجاد ارتباط تنگاتنگ میان دولت، صنعت و دانشگاه،
ـ الکترونیکی کردن منابع علمی به منظور استفاده آسان از منابع سرمایه‌گذاری کلان برای خرید تجهیزات مدرن تحقیقاتی.
آفتاب- سرویس علم و فناوری: ابلاغ سند چشم‌انداز ملی توسط مقام معظم رهبری در 23 آبان ماه سال 1382 نقطه عطفی در راهبری و ساماندهی حرکت کلی کشور در جهت اهداف متعالی انقلاب اسلامی بود. از طریق این چشم‌انداز می‌توان به ساماندهی مسیر پیشرفت و توسعه مادی و معنوی کشور پرداخت و با شناخت هدف، راه و عوامل پیش برنده و بازدارنده، موانع و چالش‌ها، تهدیدها و فرصت‌ها را آینده‌نگری کرده و به تعیین اولویت‌ها و پیگیری اهداف پرداخت و با استفاده از همه ظرفیت‌ها و امکانات مادی و معنوی کشور با اتحاد، انسجام و همدلی به تعیین آینده ملت اقدام نمود و مقصد و آینده مطلوب را عادلانه و هنرمندانه مهندسی کرد. جمهوری اسلامی ایران در افق آرمانی و چشم‌انداز 20 ساله خود، برخورداری از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری و احراز جایگاه نخست اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی شامل آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهای همسایه را هدف‌گذاری کرده است. تحقق اهداف چشم‌انداز در ابعاد علمی، پژوهشی و فناوری مستلزم سیاست‌گذاری صحیح و عزم و جهاد علمی است. از آنجایی‌که دنیای امروز دانایی محور است، بنابراین ضروری است جامعه ما بر اساس رویکرد و توسعه دانایی محور به جامعه‌ای دانش بنیاد تبدیل شود.
تحقق اهداف سند چشم‌انداز عزم ملی می‌خواهد و اراده‌ای راسخ تا بتوان در راستای اهداف عالیه جمهوری اسلامی ایران به این مهم دست یافت. هر چند که محدودیت‌های زیادی از جمله محدودیت منابع، نقصان بهره برداری از ICT، فقدان تفکر استراتژیک، نقصان اشراف بر محیط، تهدیدات محیطی و غیره وجود دارد اما می‌توان با تلاش مضاعف و حفظ انسجام در راه تحقق اهداف سند چشم‌انداز گام‌های موثری برداشت.
یکی از پنج محور اصلی چشم‌انداز 20 ساله کشور در افق 1404، دستیابی به جایگاه اول علمی و فناوری در سطح منطقه تعریف و تعیین شده است. تجربه سال‌های اخیر سازمان‌ها از جمله دانشگاه‌ها نشان می‌دهد که رسیدن به اهداف بزرگ و درازمدت و پاسخگویی مستمر به نیازمندی‌های مخاطبین و مشتریان در محیط‌های پر تلاطم جز در سایة برنامه ریزی استراتژیک محقق نمی‌شود. یکی از مشکلات عمده بر سر راه رشد علم و فناوری، پراکندگی تحقیقات، موازی کارکردن، ناتمام ماندن طرح، جدابودن بنگاه‌ها و مرکز صنعتی از دانشگاه‌ها و نظایر اینها است. بنابراین باید با آسیب شناسی سند چشم‌انداز به آسیب زدایی آن اقدام کرد.
به‌نظر می‌رسد با توجه به اهداف برنامه چهارم متأسفانه آن‌طور که پیش‌بینی می‌شد همگام با برنامه سند چشم‌انداز گام‌های مؤثر برداشته نشده است و لازم است تا با نگاهی دوباره به این مهم پرداخته شود. دستیابی به مقام اول منطقه مستلزم تلاش چشمگیر و همت والا است.
راه‌کارهای پیشنهادی برای رسیدن ایران به جایگاه اول علم و فناوری
برای تسریع در رشد شاخص‌های اولویت دار که ایران اسلامی را به‌سرعت به جایگاه اول منطقه برساند، راه‌کارهای زیر توصیه می‌شود:
ـ استفاده از کارآفرینان برای مدیریت و توسعه بنگاه‌های نوبنیاد
ـ ایجاد شبکه کسب وکار میان دانشگاه و بازار کار
ـ تسهیل امور تحقیقات و نوآوری و تامین منابع مالی آن
ـ گسترش منابع علمی الکترونیکی و تجهیزات مدرن پژوهشی
ـ توجة اساسی به علوم بین رشته‌ای
ـ توسعة ارتباطات علمی در سطح بین‌المللی
ـ ارزیابی هوشمندانه از دستاوردهای علمی و فنی
ـ سرمایه‌گذاری در بخش نیروی انسانی پیشرفته و داشتن تجهیزات مدرن علمی و منابع علمی الکترونیکی که موجب ارتقا تولید علم می‌گردد.
ـ بهبود همکاری‌های بین‌المللی و انجام کارهای گروهی در سطح بین‌المللی
ـ تقویت همه جانبه مراکز علمی تولید کننده علم کشور بر اساس کارنامه پژوهشی آنان.
ـ مشارکت فعال در تولید علم جهانی و ایجاد نشریات معتبر با استانداردهای بین‌المللی و نمایه سازی آنان در پایگاه‌های علمی بین‌المللی،
ـ توزیع عادلانه بر اساس ظرفیت توانمندی و قابلیت مراکز پژوهشی و تولید کنندگان علم،
ـ طراحی الگوهای تبدیل علم به فناوری و ایجاد ارتباط تنگاتنگ میان دولت، صنعت و دانشگاه،
ـ الکترونیکی کردن منابع علمی به منظور استفاده آسان از منابع سرمایه‌گذاری کلان برای خرید تجهیزات مدرن تحقیقاتی.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید