همین که روزنامه حرف مردم را می‌زد، توقیف می‌شد
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: فیلم مستند آیینه‌های غبار گرفته به کارگردانی رهبر قنبری با موضوع روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگاران در دوره‌های قاجاریه و پهلوی به تازگی در شبکه نمایش خانگی عرضه شده است. این فیلم بعداز فیلم تهران انار ندارد ساخته مسعود بخشی دومین فیلم مستدنی است که در زمینه تاریخ معاصر در دو سال اخیر منتشر و با استقبال مخاطبان مواجه شده است.
اما رهبری قنبری این استقبال را راضی کننده نمی‌داند و دلیل آن را شرایط حال حاضر اجتماع می‌داند. قنبری با اشاره به اینکه مرور تاریخ امری مهم است، می‌گوید: همانگونه که در ابتدای فیلم نیز آورده‌ام مردمی که تاریخ خود را نمی‌دانند لاجرم آن تاریخ را زندگی می‌کنند اما واقعیت این است که امروز بدلیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی آرامش خاطر وجود ندارد و فضا و افکار مردم به شدت زخمی است و فرصتی برای مرور مسایل جدی و تاریخ خوانی وجود ندارد.
قنبری وجود این زخم را ناشی از نگرانی‌هایی که افراد جامعه برای هویت خود و آینده خود دارند؛ می‌داند و می‌گوید: راهکار رفع این نگرانی؛ فرهنگی است و نه سیاسی، اما متاسفانه مسوولان راهکار سیاسی را درپیش گرفته‌اند و حتی در بخش فرهنگ نیز از سیاست فرهنگی سخن می‌گویند درحالیکه سیاست امری قاطع است و باید نتایج قاطع از آن گرفت اما فرهنگ امری جاری است و نمی‌توان نتیجه قاطع گرفت.
کارگردان فیلم آینه‌های غبار گرفته درباره روند ساخت این فیلم می‌گوید: از 15 سال پیش مطالعه گسترده‌ای در حوزه مسایل تاریخی معاصر داشتم که این مطالعات منجر به نگارش فیلمنامه سه سریال شیخ محمد خیابانی، سیدعبد الحسین لاری و آیت‌الله نوری نجف آبادی شد.
وی ادامه داد: در راه مطالعه تاریخ یکی از منابعی که می‌خواندم روزنامه‌های دوران قاجار و پهلوی و زندگی روزنامه‌نگاران آن دوره بود و کم کم اطلاعات آن دوره را که شامل کتب، مقالات، عکس و فیلم بود؛ جمع‌آوری کردم و روزی متوجه شدم که اطلاعات جامع و بسیاری درباره آن دوره دارم و حیف است که به آنها نپردازم. از طرفی متوجه شدم که بخشی از مشکلاتی که روزنامه‌نگاران ما امروز با آن دست به گریبان هستند؛ شباهت بسیاری با اتفاقات زمان‌های گذشته دارد و به نوعی حتی انگار تاریخ درحال تکرار است.
کارگردان فیلم آیینه‌های غبار گرفته درباره دیدگاه خود پیرامون وضعیت روزنامه‌نگاری در دوره قاجار و پهلوی می‌گوید: در دوره قاجار بدلیل آنکه از شاه تا رعیت همه بدنبال کشف فرهنگ جدید غرب بودند؛ یک آشفته بازار وجود دارد. هر چند اولین روزنامه به فرمان شاه منتشر می‌شود اما زمانی که همین روزنامه حرف مردم را می‌زند، توقیف می‌شود. اما دردوره پهلوی نحله‌های مختلف فکری حرف‌های خود رابا روزنامه بیان می‌کردند.
وی ادامه داد: متاسفانه در هر دو دوره؛ حکومت‌ها اقتدار خود را مترادف با اعمال فشار و خشونت می‌دانستند و در این راه روزنامه‌نگاران بسیار اذیت می‌شدند.
قنبری با اشاره به اینکه تاریخ روزنامه‌نگاری در دوره قاجار و پهلوی پتانسیل ساخت یک مجموعه داستانی را دارد، می‌گوید: من از ابتدا قصد نداشتم تایک فیلم داستانی بسازم. فقط می‌خواستم یک فیلم مستند واقعی بسازم و فقط بخش‌های از فیلم مانند دفاتر روزنامه‌ها و چاپخانه را بازسازی کنم اما بازهم بدلیل کمبود بودجه امکان‌پذیر نشد و درنهایت فقط توانستم بخشهایی را به صورت کامپیوتری بسازم.
قنبری، زمان روایت فیلم را از سال 1265 قمری یعنی تاریخ انتشار اولین روزنامه به نام کاغذ اخبار تا سال 1340 می‌داند و درباره پرهیز خود از پرداختن به وضعیت روزنامه در سالهای آخر حکومت پهلوی و اوایل انقلاب می‌گوید: از طرف تهیه‌کننده و سفارش دهنده اجازه نداشتم به مسایل اول انقلاب بپردازم. از طرفی نیز دوست نداشتم تا فیلم دچارسانسور شود. ازسوی دیگر باوجود آنکه در سالهای ابتدای انقلاب و دهه 60 روزنامه‌های زیادی به خصوص روزنامه‌های با گرایش چپ منتشر می‌شد اما در جستجوهای خود مدارک زیادی یافت نکردم و حتی کتابخانه ملی نیز بعضی نسخه‌ها را دراختیار من قرار نداد.
وی درباره زمان فیلم می‌گوید: با مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی صحبت کردم. قرار بود فیلم در دو قسمت 60 دقیقه‌ای ساخته شود اما مرکز فقط با ساخت یک نسخه 50 دقیقه‌ای موافقت کرد.
قنبری ادامه داد: بدلیل حجم اطلاعات بالا نسخه اولیه 150 دقیقه شد و من مجبور شدم با حذف بخشهایی؛ به یک نسخه 85 دقیقه‌ای برسم. به همین دلیل ریتم فیلم و سرعت نریشن فیلم زیاد است.
قنبری، استقبال از فیلم را خوب دانست و افزود: در فضای موجود استقبال از این فیلم در بین علاقمندان خوب بوده است.
وی تاکید کرد: قصد دارم درصورت امکان در آینده فیلمی گزارشی درباره روزنامه‌نگاری بسازم.
گفت‌وگو: علی زادمهر
اما رهبری قنبری این استقبال را راضی کننده نمی‌داند و دلیل آن را شرایط حال حاضر اجتماع می‌داند. قنبری با اشاره به اینکه مرور تاریخ امری مهم است، می‌گوید: همانگونه که در ابتدای فیلم نیز آورده‌ام مردمی که تاریخ خود را نمی‌دانند لاجرم آن تاریخ را زندگی می‌کنند اما واقعیت این است که امروز بدلیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی آرامش خاطر وجود ندارد و فضا و افکار مردم به شدت زخمی است و فرصتی برای مرور مسایل جدی و تاریخ خوانی وجود ندارد.
قنبری وجود این زخم را ناشی از نگرانی‌هایی که افراد جامعه برای هویت خود و آینده خود دارند؛ می‌داند و می‌گوید: راهکار رفع این نگرانی؛ فرهنگی است و نه سیاسی، اما متاسفانه مسوولان راهکار سیاسی را درپیش گرفته‌اند و حتی در بخش فرهنگ نیز از سیاست فرهنگی سخن می‌گویند درحالیکه سیاست امری قاطع است و باید نتایج قاطع از آن گرفت اما فرهنگ امری جاری است و نمی‌توان نتیجه قاطع گرفت.
کارگردان فیلم آینه‌های غبار گرفته درباره روند ساخت این فیلم می‌گوید: از 15 سال پیش مطالعه گسترده‌ای در حوزه مسایل تاریخی معاصر داشتم که این مطالعات منجر به نگارش فیلمنامه سه سریال شیخ محمد خیابانی، سیدعبد الحسین لاری و آیت‌الله نوری نجف آبادی شد.
وی ادامه داد: در راه مطالعه تاریخ یکی از منابعی که می‌خواندم روزنامه‌های دوران قاجار و پهلوی و زندگی روزنامه‌نگاران آن دوره بود و کم کم اطلاعات آن دوره را که شامل کتب، مقالات، عکس و فیلم بود؛ جمع‌آوری کردم و روزی متوجه شدم که اطلاعات جامع و بسیاری درباره آن دوره دارم و حیف است که به آنها نپردازم. از طرفی متوجه شدم که بخشی از مشکلاتی که روزنامه‌نگاران ما امروز با آن دست به گریبان هستند؛ شباهت بسیاری با اتفاقات زمان‌های گذشته دارد و به نوعی حتی انگار تاریخ درحال تکرار است.
کارگردان فیلم آیینه‌های غبار گرفته درباره دیدگاه خود پیرامون وضعیت روزنامه‌نگاری در دوره قاجار و پهلوی می‌گوید: در دوره قاجار بدلیل آنکه از شاه تا رعیت همه بدنبال کشف فرهنگ جدید غرب بودند؛ یک آشفته بازار وجود دارد. هر چند اولین روزنامه به فرمان شاه منتشر می‌شود اما زمانی که همین روزنامه حرف مردم را می‌زند، توقیف می‌شود. اما دردوره پهلوی نحله‌های مختلف فکری حرف‌های خود رابا روزنامه بیان می‌کردند.
وی ادامه داد: متاسفانه در هر دو دوره؛ حکومت‌ها اقتدار خود را مترادف با اعمال فشار و خشونت می‌دانستند و در این راه روزنامه‌نگاران بسیار اذیت می‌شدند.
قنبری با اشاره به اینکه تاریخ روزنامه‌نگاری در دوره قاجار و پهلوی پتانسیل ساخت یک مجموعه داستانی را دارد، می‌گوید: من از ابتدا قصد نداشتم تایک فیلم داستانی بسازم. فقط می‌خواستم یک فیلم مستند واقعی بسازم و فقط بخش‌های از فیلم مانند دفاتر روزنامه‌ها و چاپخانه را بازسازی کنم اما بازهم بدلیل کمبود بودجه امکان‌پذیر نشد و درنهایت فقط توانستم بخشهایی را به صورت کامپیوتری بسازم.
قنبری، زمان روایت فیلم را از سال 1265 قمری یعنی تاریخ انتشار اولین روزنامه به نام کاغذ اخبار تا سال 1340 می‌داند و درباره پرهیز خود از پرداختن به وضعیت روزنامه در سالهای آخر حکومت پهلوی و اوایل انقلاب می‌گوید: از طرف تهیه‌کننده و سفارش دهنده اجازه نداشتم به مسایل اول انقلاب بپردازم. از طرفی نیز دوست نداشتم تا فیلم دچارسانسور شود. ازسوی دیگر باوجود آنکه در سالهای ابتدای انقلاب و دهه 60 روزنامه‌های زیادی به خصوص روزنامه‌های با گرایش چپ منتشر می‌شد اما در جستجوهای خود مدارک زیادی یافت نکردم و حتی کتابخانه ملی نیز بعضی نسخه‌ها را دراختیار من قرار نداد.
وی درباره زمان فیلم می‌گوید: با مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی صحبت کردم. قرار بود فیلم در دو قسمت 60 دقیقه‌ای ساخته شود اما مرکز فقط با ساخت یک نسخه 50 دقیقه‌ای موافقت کرد.
قنبری ادامه داد: بدلیل حجم اطلاعات بالا نسخه اولیه 150 دقیقه شد و من مجبور شدم با حذف بخشهایی؛ به یک نسخه 85 دقیقه‌ای برسم. به همین دلیل ریتم فیلم و سرعت نریشن فیلم زیاد است.
قنبری، استقبال از فیلم را خوب دانست و افزود: در فضای موجود استقبال از این فیلم در بین علاقمندان خوب بوده است.
وی تاکید کرد: قصد دارم درصورت امکان در آینده فیلمی گزارشی درباره روزنامه‌نگاری بسازم.
گفت‌وگو: علی زادمهر
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید