جزئیات قطعنامه روسیه درباره بازگشت تحریم‌های ایران؛ مسکو بند «ممنوعیت مکانیسم ماشه» را کنار گذاشت
به گزارش لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال در نسخه اولیه پیش‌نویس این قطعنامه، بندی وجود داشت که در صورت موافقت اعضای شورای امنیت با تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ عملا استفاده مجدد از مکانیسم ماشه را ممنوع می‌کرد.
این خبرنگار که به گزارش پرونده هسته‌ای ایران می‌پردازد، گفت که روسیه با ارائه پیش‌نویسی جدید، بند مربوط به ممنوعیت فعال‌سازی مکانیسم ماشه را حذف کرده است.
قطعنامه ۲۲۳۱ که در سال ۲۰۱۵ به تصویب شورای امنیت سازمان ملل رسید، درواقع چارچوب حقوقی بین‌المللی برجام است که طی آن شورای امنیت در ازای اجرای تعهدات مندرج در برجام از سوی تهران، تحریم‌های پیشین سازمان ملل علیه ایران را لغو کرد.
به نوشته یورونیوز، لارنس نورمن در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «روسیه پیش‌نویس تازه‌ای از قطعنامه مربوط به بازگشت تحریم‌های ایران (مکانیسم ماشه) را منتشر کرده که اندکی به مواضع سه کشور اروپایی و آمریکا نزدیک‌تر است، اما به احتمال زیاد به نتیجه نخواهد رسید. در این پیش‌نویس، بندی که پیش‌تر به‌عنوان ممنوعیت اجرای مکانیسم ماشه در صورت تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تلقی می‌شد، حذف شده است.»
نورمن افزود: «این متن از تمامی مشارکت‌کنندگان اولیه در برجام می‌خواهد که فورا گفت‌و‌گو‌های هسته‌ای را از سر بگیرند؛ بدین معنا که ایالات متحده، در کنار روسیه، چین و سه کشور اروپایی نیز در آن گنجانده شده است.»
با این حال به گفته آقای نورمن یکی از ابهامات اساسی که در این پیش‌نویس وجود دارد این است که هیچ شرط یا درخواستی از ایران در ازای اعطای تمدید شش‌ماهه مطرح نشده است و چنین امری کاملا با مواضع آمریکا و تروئیکای اروپایی در تضاد است.
به گفته این خبرنگار، چین نیز از این قطعنامه حمایت کرده و قرار است آن را به‌طور مشترک با روسیه ارائه کند. با این حال هنوز مشخص نیست که این دو کشور چه زمانی قصد دارند این قطعنامه را در شورای امنیت به رای بگذارند و آیا اصلاحات بیشتری بر آن اعمال می‌کنند یا خیر.
نورمن افزود: «در نهایت این مسئله بستگی دارد که آیا روسیه واقعا به دنبال قطعنامه‌ای است که امکان دستیابی به توافق بر سر آن وجود داشته باشد، یا صرفاً می‌خواهد بازی مقصرنمایی به راه بیندازد تا بگوید تلاش کرده از بحران جلوگیری کند، اما سه کشور اروپایی و آمریکا مخالفت کرده‌اند.»
در مورد برداشت‌ها و تفسیر‌ها از قطعنامه ۲۲۳۱ شکاف زیادی وجود دارد
همچنین استفان دوجاریک سخنگوی سازمان ملل روز سه شنبه به وقت محلی این مطلب را در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا بیان کرد که از او پرسید: ایران، روسیه و چین در نامه‌ای به شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل، اقدام سه کشور اروپایی برای فعال سازی مکانیسم ماشه را خلاف مفاد و رویه‌های مندرج در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ می‌دانند که مکانیسم‌های حل و فصل اختلافات در برجام را تکمیل نکرده است. آنها خواستار باطل و بلااثر شدن آن شده‌اند. نظر دبیرکل سازمان ملل در این باره چیست؟ دوجاریک گفت: «این موضوعی است که شورای امنیت باید در مورد آن تصمیم‌گیری کند.»
سخنگوی سازمان ملل افزود: البته «همانطور که می‌دانید، سازمان ملل متحد عضو برجام نیست»، اما «پیام دبیرکل سازمان ملل این است که ایران و کشور‌های عضو برجام از این فرصت برای تشدید (تقویت مسیر) دیپلماسی استفاده کنند.»
همزمان، «سانگ جین کیم» سفیر کره جنوبی نزد سازمان ملل و رئیس دوره‌ای شورای امنیت گفت: من از جایگاه ریاست شورای امنیت اعلام می‌کنم که دیدگاه‌ها و تفاسیر متفاوتی از قطعنامه ۲۲۳۱ وجود دارد. ما یک گفتگوی غیر رسمی با اعضای شورای امنیت در این خصوص داشتیم. درک من این است که حتی در مورد برداشت‌ها و تفسیر‌ها از قطعنامه ۲۲۳۱ شکاف زیادی وجود دارد.
سفیر کره جنوبی نزد سازمان ملل بعنوان رئیس دوره‌ای شورای امنیت اضافه کرد: در حال حاضر، نمی‌توانم پیش بینی کنم که چه اتفاقی خواهد افتاد. هدف ما مشورت به صورت شفاف، صادقانه و نزدیک با طرف‌های مربوط است.
وزرای خارجه ایران، چین و روسیه با ارسال نامه مشترکی به دبیرکل سازمان ملل متحد و رییس شورای امنیت، با رد تلاش سه کشور اروپایی جهت احیای قطعنامه‌های لغوشده شورای امنیت علیه کشورمان، تصریح کردند اعلان ارسالی سه کشور اروپایی به شورای امنیت بر خلاف رویه‌های مندرج در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ و فاقد مبنای حقوقی لازم است و باید باطل و بلااثر در نظر گرفته شود.
