آفتابنیوز : آفتاب: کار کودک زیر 15سال؛ موضوعی که طبق قانون به صراحت ممنوع است، اما مسائل مختلفی دست به دست هم میدهند تا شاهد افزایش تعداد کودکان کار در شهرمان باشیم.
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که وقتی پشت چراغ قرمز منتظر هستید و یا از خیابان میگذرید کودکی به سمت شما بیاید و بگوید:"یه فال میخری"؟ "ارزون میدم".
درست در همین موقع است که شما با اصرار یک کودک مواجه میشوید که تمام توان خود را به کار میگیرد تا شما را متقاعد کند از او خرید کنید. بله او یک "کودک کار" است.
پدیدهای مذموم که باعث میشود گروهی از افراد زیر 15 سال با توجه به ممنوعیت قانونی، به صورت رسمی و غیررسمی در بازار کار کشور مشغول به فعالیت باشند.
ماده 79 قانون کار باتوجه به وجود ماده 79 قانون کار و همچنین قوانین بینالمللی برای تاکید بر ممنوعیت 100 درصدی کار کودک، آمارهای مختلفی از فعالیت 600 تا 1 میلیون و 500 هزار کودک در بازار کار کشور وجود دارد.
در واقع کودکانی که به دلیل آسیبپذیربودن، ناتوانی، لزوم پرداختن به کارهای مهمتری همچون درس و مدرسه و امکان مورد سوءاستفاده قرار گرفتن توسط برخی افراد، از سوی قوانین کار داخلی و بینالمللی مورد حمایت قرار دارند اما متاسفانه در بازار داخلی کشور به وفور مشغول فعالیت هستند که به سهولت نیز قابل مشاهده است.
البته این پدیده فقط مختص به کشور ما نیست و امروزه کودکان بسیار زیادی در کشورهای مختلف مجبورند به جای پرداختن به تحصیل و کسب علم راهی بازار کار شوند.
انجام کارهای کوچک و با ساعات طولانی انتظار برای کسب درآمد مانند فروختن فال در کوچه و خیابان، فروش گل، لوازم التحریر، دستمال کاغذی و نمونههای دیگر مواردی است که همه ما با آنها برخورد کردهایم.
دلایل بروز پدیده کار کودک متاسفانه علاوه بر موارد فوق که روی خوش قضیه است، آموزش بزهکاری، دزدی، فروش مواد مخدر و اقدامات اینچنینی نیز اقدامات ناشایستی است که از سوی سودجویان و حتی خانوادههای این کودکان صورت میگیرد.
ناتوانی برخی خانوادهها در تامین هزینههای مورد نیاز زندگی، از کار افتادگی والدین، اعتیاد خانوادهها و بیمسئولیتی نسبت به آینده کودکان از مسائلی است که باعث میشود کودکان برای درآمدزایی به سمت کار هدایت شوند.
بر پایه این گزارش، ماده 79 قانون کار برای اینکه نشان دهد در زمینه هرگونه اشتغال به کار افراد زیر 15 سال با قاطعیت مخالف است، عنوان میکند که حتی بکارگیری این افراد با رضایت والدین و خانوادهها نیز ممنوع است.
سند کار شایسته نیز به عنوان شعار هزاره سوم سازمان بینالمللی کار کار موضوع مربوط به منع کار کودک را مورد توجه ویژه قرار داده است. در ایران نیز برای پیگیری این موضوع باید در قالب برنامه پنجم اقداماتی صورت گیرد.
برای بررسی ابعاد دقیقتر پدیده کار کودک در کشورمان، خبرگزاری مهر گفتوگویی با یک کودک کار انجام داده است که در زیر میخوانید. بنا به اظهار این کودک وی و دهها کودک دیگر هر روز صبح از محل زندگی خود در یکی از نقاط جنوبی پایتخت راهی مناطق مختلف شهر میشوند و فالفروشی میکنند.
***
چند سال داری؟ 10 سال.
اسمت چیه؟
جواد.
خونت کجاست؟ ... یکی از نقاط جنوبی پایتخت که با محل کار کودک در قطارهای زیرزمینی تهران حداقل 30 کیلومتر فاصله دارد.
تنها کار میکنی؟
آره. البته من و دوستام با هم سر کار میریم.
چرا مدرسه نمیری؟ میرم.
کلاس چندمی؟
میخوام برم سوم.
روزی چقدر کار میکنی؟
بعضی روزها 10هزار تومن.
مردم ازت خرید میکنن؟ آره.
با پولهات چی کار میکنی؟
همه پولام رو جمع میکنم آخر هفته با دوستام میریم پارک.
این همه از صبح تا شب تو مترو فال میفروشی فقط بری پارک؟
نه دوچرخهسواری هم میرم. یه جایی رو میشناسم که دوچرخه اجاره میدن ولی شناسنامه یا موبایل اگه داشته باشی قبول میکنن.
از صبح که می یای بیرون از خونه تا شب غذا نمیخوری؟ چرا میخورم. تو ایستگاهها وقتی گشنم میشه میرم ساندویچ میخرم میخورم.
اونوقت چیزی از پولت که فال فروختی نمیمونه که؟ ...
پس تو به پدر و مادرت کمک نمیکنی فقط برای پارک رفتن و دوچرخهسواری کار میکنی؟ اصلاً پدرت چرا تو رو میفرسته بیرون کار کنی؟ مگه خودش کار نمیکنه؟ کمر پدرم درد میکنه نمیتونه کار کنه به من گفته اگه میخوای برو کار کن. داداشم که از من بزرگتره توی تعمیرگاه کار میکنه من هم میخوام بزرگ شدم برم پیش اون.
فکر نمیکنی اگه بتونی درس بخونی آیندت بهتر باشه؟ نمیدونم. درس هم میخونم.
چقدر؟ تا دیپلم یا دانشگاه هم میخوای بری؟
تا چند سال دیگه درس میخونم بعد میرم پیش داداشم کار میکنم.
حالا هر برگ فال رو چقدر میفروشی؟ هرچی شد. هرچی تو بخوای.
به همه همین رو میگی؟ آره.
با دوستات رقابت هم دارین؟ مثلا هر واگن برای یه نفر باشه یا هرکی تو یه ایستگاه باشه؟ نه. همینجوری همه جا میریم.