آفتابنیوز : آفتاب: دانشمندان گزارش میدهند که میزان نابودی لایه اوزون بر فراز قطب شمال به قدری شدید است که برای اولین بار میتوان آن را مانند پدیده مشابه قطب جنوب "حفره اوزون" نامید.
به گفته آنها حدود ۸۰ درصد از این لایه در ارتفاع ۲۰ کیلومتری زمین از بین رفته است.
علت آن یک دوره غیرعادی هوای سرد در آن ارتفاع توصیف میشود. در شرایط سرد، کلرین که نابودکننده اوزون است فعالتر از هر زمان دیگر است.
تیم محققان در نشریه نیچر نوشت که در حال حاضر نمیتوان پیشبینی کرد که چنین خسارتی دوباره وارد شود.
دادههای اولیه در مورد ابعاد نابودی لایه اوزون در ماه آوریل منتشر شد، اما مقاله نیچر برای اولینبار آن را به طور کامل تحلیل میکند.
میشل سانتی از موسسه رانش جت ناسا (جی پی ال) گفت: "زمستان در استراتوسفر قطب شمال بسیار متغیر است. اما در چند دهه گذشته، زمستانها حتی سردتر شده است."
او افزود: "بنابراین با توجه به این روند و تغییرات شدید، ما پیشبینی میکنیم که زمستانهای سرد دیگری خواهیم داشت و اگر این سرما با وجود کلرین زیاد همراه باشد، پیشبینی ما این است که نابودی شدید لایه اوزون را خواهیم داشت."
مواد شیمیایی نابودکننده لایه اوزون از موادی مثل کلوروفلوروکربن (سی اف سی) نشات میگیرد که اواخر قرن گذشته در وسایل خانگی مثل یخچال و مواد اطفای حریق به کار گرفته میشد.
تاثیر مخرب آنها اولین بار در قطب جنوب ثبت شد که اکنون هر زمستان شاهد فرسایش شدید لایه اوزون است.
استفاده از این مواد ابتدا محدود و بعد در چارچوب پروتکل ۱۹۸۷ مونترال و پیمانهای بعدی ممنوع شد.
لایه اوزون اشعه مافوق بنفش بی خورشید را که میتواند باعث سرطان پوست و سایر مشکلات پزشکی شود مسدود میکند.
دمای زمستان در استراتوسفر قطب شمال معمولاً به اندازه قطب جنوب پایین نمیافتد.
امسال رکورد پایین تازهای در آنجا ثبت نشد، اما پایینترین دمای سال برای مدتی غیرعادی طولانی و در منطقهای غیرعادی وسیع دوام آورد.
درحالی که رکورد تازهای در قطب شمال ثبت میشد، حفره اوزون در قطب جنوب هم اکنون وضعیت نسبتاً پایداری دارد.
ترکیبهای کلرین برای دههها در بخش فوقانی اتمسفر دوام میآورد، و در نتیجه بازگشت لایه اوزون به سلامت کامل یعنی پیش از دوره صنعتی احتمالاً تا اواسط قرن ممکن نخواهد بود.