آفتابنیوز : با درج اين خبر براي اولين بار بسياري از مسئولان و كارشناسان به ياد نيروگاه هايي افتادند كه در معرض خشم دريا بوده اند. اين واقعه شايد ترس از خطرات ناشي از انهدام نيروگاه هسته اي را در ميان مردم تا حد زيادي كاهش داد. تاكنون هر بار سخن از نيروگاه هاي هسته اي به ميان آمده - به ويژه در آسيا - همگان چرنوبيل را در خاطر مجسم ساخته اند. هر چند بسياري از اخبار ناگوار مربوط به اين نيروگاه روسي نيز شايعاتي بيش نبودند و جز ايجاد ترس عمومي حاصلي نداشتند. به هر حال هندوستان اينك با نيروگاه هايي امني روبه روست كه به هيچ وجه بر ابعاد فاجعه نيفزودند. حالا مي توان بيش از گذشته به طرح اين موضوع پرداخت كه يك نيروگاه اتمي به خودي خود يك بمب ثابت نيست.
حادثه غريب
فاجعه هسته اي سال 1986 چرنوبيل اوكراين تنها حادثه ناشي از نيروي هسته اي بود كه تاكنون به مردم آسيب رسانده و نسبت به امنيت نيروي هسته اي وحشت گسترده اي را پراكنده است. در اين ميان آنچه كمتر بدان اشاره شده، طراحي به شدت معيوب و خصوصيات امنيتي ضعيف اين نيروگاه است كه نتوانست در برابر يك اشتباه انساني از خود محافظت كند. در حالي كه حادثه جزيره «تري مايل » آمريكا كه هيچ كس بر اثر آن آسيب نديده با استفاده از سيستم هاي محافظتي گسترده كه اينك به استاندارد جهاني اين صنعت بدل شده، مهار شد.
راكتورهايي كه كاستي هاي شديد چرنوبيل در آنجا وجود داشت نيز نابود يا اصلاح شدند. به گزارش انجمن جهاني هسته اي، پس از آن واقعه سازمان ملل با به كارگيري كارشناسان هسته اي برجسته جهان، مطالعات و تحقيقات جامعي را درباره تأثير حادثه چرنوبيل بر سلامت افراد انجام داده است. بر اساس اين مطالعات از هزار و هشتصد مورد سرطان تيروئيد كه به اين حادثه نسبت داده شد، تقريباً تمامي آنها را موفقيت درمان شدند. پس از گذشت بيش از 15 سال از آن حادثه نيز، ديگر هيچ مدرك علمي درباره افزايش بروز سرطان در مناطق دور يا نزديك چرنوبيل وجود ندارد.
ايمن ترين سازه ها
حساسيت هاي اجتماعي در خصوص خطرات ناشي از بروز اشكال در نيروگاه هاي هسته اي موجب شده ضريب ايمني اين نيروگاه ها به شدت افزايش يابد. بر اساس اعلام انجمن جهاني هسته اي، اتخاذ تدابير فني و تمهيدات شديد امنيتي در مورد نيروگاه هاي هسته اي، احتمال وقوع يك حادثه سخت در نسل فعلي نيروگاه ها را به 5- 10 يا يك حادثه درصد هزار سال كاركرد راكتور، تقليل داده است. در طراحي نيروگاه هاي جديد تدابير ايمني به گونه اي است كه احتمال وقوع حادثه در برخي نيروگاه ها به 6- 10 نيز رسيده است.
اين گونه ملاحظات و تمهيدات ايمني در هيچ صنعتي نظير صنايع هسته اي رعايت نمي شود. گرچه با تكنولوژي موجود امكان ساخت و بهره برداري صد در صد ايمن نيروگاه هاي هسته اي وجود ندارد، آسيب پذيري نيروگاه هاي جديد به مراتب كمتر از آسيب پذيري محتمل در زمينه هاي ديگر استفاده از تمدن صنعتي است.
حوادث انفجار معادن زغال سنگ و انفجار گاز، موجب تلفات هزاران نفر در سال مي شود. جالب است كه چنين مرگ هايي به گونه اي عادي به حساب مي آيد كه به طور كلي از گزارش آنها صرف نظر مي شود. به عنوان مثال، ممكن است كه يك حادثه معدن كه موجب مرگ ده ها تن شده، بدون توجه جدي به آن بگذرد، در حالي كه ممكن است تلفات آن از تلفات ناشي از نيروي هسته اي در كل تاريخ استفاده از اين انرژي بيشتر باشد.
به هر حال به گواه مؤسسات استاندارد و فني نيروگاه هاي هسته اي از نظر طراحي به شدت محكم هستند و مي توان آنها را در زمره محكم ترين سازه هايي كه تاكنون ساخته شده اند، قرار داد. براي مراقبت خارجي، اين استحكامات طبيعي با كنترل هاي امنيتي و نيروهاي گارد تقويت شده اند. بيشتر طراحي راكتورها با اينكه در برابر تمام حملات احتمالي ، غير قابل نفوذ نيست، مي تواند از انتشار مواد راديو اكتيو در بدترين حالت غير محتمل نيز جلوگيري كند.
اتم در خدمت صلح
در سال 1953، رئيس جمهور آمريكا «دويت دي آيز نهاور» براي مطرح كردن طرح چالش برانگيز و رويايي خود به نام «اتم در خدمت صلح » در مجمع عمومي سازمان ملل حاضر شد.
منظور از مفهوم «اتم در خدمت صلح » همانا كنترل علوم اتمي و هدايت آن به سوي رفع نيازهاي بشري در سرتاسر جهان و از جمله تأمين انرژي فراوان الكتريسيته و نيز از طريق كاربرد وسيع فن آوري هاي هسته اي بود. هزاران تن از افرادي كه از كشورهاي مختلف در عرصه هاي علمي و ديپلماسي فعاليت داشتند، در جريان يك تلاش مشترك و انبوه، شالوده بسيار قوي تري را براي تحقق روياي آن روز فراهم كردند.
امروز در بسياري از جوامع اين اطمينان حاصل شده كه يك راكتور هسته اي، بالقوه يك بمب نيست و سوخت آن هم، ماده منفجره هسته اي تلقي نمي شود. ماده كمياب سلاح هاي هسته اي تنها از طريق اجراي يك پروژه نظامي بنيادين ساخته مي شود. هشت كشور در جهان سلاح هاي پيشرفته هسته اي دارند. در مقابل بيش از 180 دولت متعهد شده اند كه چنين سلاح هايي توليد نكنند و نظارت هاي آژانس بين المللي انرژي اتمي (IAEA) را كه به منظور رديابي پروژه هاي تسليحاتي شكل گرفته، در كشورشان پذيرفته اند.
تمامي انواع مواد هسته اي نيازمند انجام مراقبت شديد هستند، اما استفاده از انرژي هسته اي براي توليد الكتريسيته، سهمي در ايجاد خطر سلاح هاي هسته اي و يا تكثير آنها ندارد.