آفتابنیوز : آیتالله هاشمیرفسنجانی که آن زمان رییس مجلس خبرگان رهبری و رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام بود سعی کرد در آن خطبه آرامش را به جامعه تزریق کرده و صدای کسانی باشد که فکر میکردند در تریبونهای رسمی فرصتی برای بازگو کردن خواستههایشان ندارند. رییس فقید مجمع تشخیص در آن خطبه تاریخی با اشاره به نتایج انتخابات ریاستجمهوری تصریح کرد: «بخش بزرگی از مردم در نتیجه انتخابات تردید دارند و ما باید این تردیدها را از بین ببریم.»
وی همچنین به بازداشتهای پس از انتخابات هم اشاره کرد و پیشنهاد داد: «لازم نیست در این شرایط ما افرادی را که به این نامی که الان هست در زندان داشته باشیم. اجازه بدهیم اینها به آغوش خانوادههایشان بازگردند. نگذاریم به خاطر زندانی بودن یک عده دشمنان ما، ما را سرزنش کنند، شماتت کنند به ما بخندند. آسیبدیدگان این حوادثی که اتفاق افتاد باید همدردی و دلجوئی بشوند. آنهایی که عزادارند هم به آنها تسلیت بدهیم و هم دل آنها را دوباره با نظام نزدیک کنیم و این کار شدنی است. کسانی که وفادار به انقلاب باشند و ببینند که نظام به سراغشان میرود آنها زود میتوانند با دل و جانشان با ما همراهی کنند و این کار را باید انجام دهیم و از آنان دلجوئی کنیم.»
هاشمی در پایان خطبه خود ابراز امیدواری کرد که سخنانش بتواند راهگشا باشد و گفت: «امیدوارم این خطبه نماز جمعه شروعی در آینده باشد و بتوانیم از مشکلی که میتوان نام بحران را روی آن گذاشت به خوبی عبور کنیم و دوباره شاهد همدلی و همراهی یک رقابت سالم باشیم. هر کسی که مردم خواستند آن گونه باشد، امیدواریم همیشه با همین روحیه در صحنه باشیم.»
البته این خطبه آخرین خطبه هاشمی در مقام امام جمعه موقت تهران بود و بعد از آن برای آنچه جلوگیری از تنش بیشتر خوانده شد هاشمی دیگر برای اقامه نماز جمعه پایتخت پشت تریبون نرفت و کاظم صدیقی جایگزین او شد.
هاشمی میراثدار آیتالله سیدمحمود طالقانی در تهران به حساب میآمد. اولین نماز جمعه تهران پس از انقلاب اسلامی در ۵ مرداد ۱۳۵۸ به امامت آیتالله طالقانی و با حکم امام خمینی (ره) برگزار شد. پس از درگذشت او، آیتاللهالعظمی حسینعلی منتظری به امامت جمعه موقت تهران رسید اما بعد از مدت کوتاهی کنارهگیری کرد و با معرفی آیتالله سیدعلی خامنهای در تریبون جمعه خود به قم رفت. تا سال ۱۳۶۸ آیتالله سیدعبدالکریم موسویاردبیلی دیگر امام جمعه موقت تهران بود. آیات سیدمحمد بهشتی، محمدمهدی ربانیاملشی، اکبر هاشمیرفسنجانی، محمد امامیکاشانی و محمد یزدی دیگر خطبای تهران بودند که از سال ۶۰ به اقامه نماز جمعه پرداختند و آیتالله محمدرضا مهدویکنی خطیب دیگری بود که از سال ۶۱ به بعد در مواقع خاص به تریبون نماز جمعه فراخوانده میشد. آیات علی مشکینی و سیدحسن طاهریخرمآبادی هم از دیگر خطیبان نماز جمعه تهران به حساب میآمدند.
پس از رحلت امام (ره)، علاوه بر برخی خطبای پیشین، آیتالله احمد جنتی اولین امام جمعهای بود که از رهبر انقلاب حکم گرفت. از سال ۱۳۷۱ با حکم مقام معظم رهبری، شورایی با عضویت ۹ نفر از روحانیون با نام شورای سیاستگذاری ائمه جمعه مسئولیت امور نمازهای جمعه را به عهده گرفت که اکنون ریاست آن به عهده حجتالاسلاموالمسلمین حاجعلیاکبری است. با حکم رهبر انقلاب، حججاسلام سیدهاشم رسولی، سیدرضا تقوی، سیدعلی قاضیعسکر، حبیبالله غفوری، عباسعلی اختری، محمد جعفریگیلانی، سیدمهدی خاموشی و سیدعلی شاهچراغی دیگر اعضای فعلی این شورا هستند. در این مدت کاظم صدیقی، محمدعلی موحدیکرمانی و سیداحمد خاتمی دیگر خطیبان جمعهای بودند که به تناوب پشت تریبون امامت جمعه تهران ایستادند.
از ۲۶ تیر ۱۳۸۸ یعنی آخرین خطبه هاشمی تا ۲۷ بهمن ۱۳۹۶ برخی منتقدان به سیاستهای شورای سیاستگذاری ائمه جمعه بر این باور بودند که تریبون رسمی امامت جمعه تهران تنها در اختیار یک گروه خاص در حاکمیت قرار دارد و صدای سایر جناحها از آن شنیده نمیشود. حالا اما یک روحانی نزدیک به جریان اعتدال به تریبون نماز جمعه پایتخت آمده است؛ سیدمحمدحسن ابوترابیفرد.
انتخاب ابوترابیفرد به عنوان شخصیتی مورد اعتماد جناح راست و مورد احترام جناح چپ باعث شد بسیاری از سیاسیون از این انتخاب استقبال کرده و اظهار امیدواری کنند که دیگر تریبون نماز جمعه تهران یکطرفه و تنها در اختیار یک جناح خاص نباشد. ابوترابیفرد ۶۴ ساله و اهل قزوین است. او ۱۰ سال رییس نهاد نمایندگی ولیفقیه در دانشگاه تهران بوده و سابقه دو دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی و نایبرییسی اول و دوم مجلس را در کارنامه دارد. او با اینکه از منظر سیاسی در طیف اصولگرا جا میگیرد، عضو جامعه روحانیت مبارز تهران است و حضورش در لیست اصولگرایان در انتخابات ۹۴ مجلس که منجر به شکست ۳۰ بر صفر آنها از لیست امید اصلاحطلبان شد دستش را از صندلی سبز بهارستان کوتاه کرد، اما از جمله اصولگرایان میانهرویی به حساب میآید که در بزنگاههایی از جمله انتخابات ۸۸ نقش میانجی را بین جناحهای کشور بازی کرده است.
به هر حال ابوترابیفرد دیروز (جمعه) در اولین خطبه خود با اشاره به انتصابش به عنوان امام جمعه تهران، اظهار کرد: «خواهم کوشید با زبان حوزه و دانشگاه با شما سخن بگویم. زبانی که از آنان آموختهام زبان علم، برهان، استدلال و ادب است و امیدوارم در این چارچوب ایفای وظیفه کنم. البته در کنار پیشکسوتان و استادان عزیز خویش و ائمه محترم جمعه که از محضر آنان در همین میعادگاه درس آموخته به عنوان کوچکترین عضو درس خواهم آموخت.»
وی همچنین همان طور که انتظار میرفت از وحدت سخن گفت و یادآور شد: «یکی از اساسیترین ویژگیها و ارکان جامعه اسلامی وحدت است و اقتدار امروز ما دستاورد وحدت ماست. تاریخ ایران هیچگاه این اندازه از وحدت را تجربه نکرده و این دستاورد گرانبهای انقلاب اسلامی است. ما باید به صفوف امت اسلام بیفزاییم و وحدت کلمه را ارتقا ببخشیم و در چارچوب اصول و مبانی دینی و انقلابی در کنار هم در صف واحد در خدمت به آرمانهای انقلاب و رهنمودهای رهبری معظم حرکت کنیم تا امت اسلام طعم پیروزی را آنگونه که شایسته است احساس کند و جبهه اسلامی در برابر دشمن منسجم، مقتدر، یکپارچه و به پا ایستاده باشد.»
در این مدت زمزمههایی هم از احتمال امامت جمعه حسن روحانی و سیدحسن خمینی شنیده شد که به خصوص اصلاحطلبان از چنین اتفاقی به شدت استقبال کردند، هرچند هنوز این احتمال در حد یک گمانهزنی به حساب میآید اما انتخاب سیدمحمدحسن ابوترابیفرد و شنیده شدن صدای اعتدال از تریبون نماز جمعه تهران میتواند فتحبابی برای حضور دیگر چهرههای نزدیک به اعتدال و جناحهای دیگر در مهمترین تریبون رسمی کشور باشد.
ایسنا