«رنسانس» بلای جان مصری ها
مقامات و رسانه های مصری پی درپی و به شیوه های مختلف نگرانی خود را از پی آمدهای منفی ساخت این سد بر تمامی سطوح جامعه در این کشور اظهار داشته و آن را یک تهدید بالقوه می دانند. 95 درصد جمعیت مصر در حاشیه رود نیل زندگی می کنند و 90 درصد نیاز آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعتی این کشور از این رود برداشت می شود. هرگونه کاهش در میزان آب ورودی به مصر، باعث از دست رفتن یک میلیون شغل ، کاهش شدید تولید برق و از دست رفتن سالانه یک میلیارد و هشتصد میلیون دلار می شود.
در چند سال گذشته، مذاکرات بیشماری در خارطوم، قاهره و آدیس آبابا انجام شده که برآیند ملموسی نداشته است. آخرین دور آن چهارشنبه گذشته ( 27/6/98 ) انجام شد که باز هم بی نتیجه بود.
مقامات مصری با استناد به موافقتنامه سالهای 1929 میان مصر و بریتانیا و 1959 میان مصر و سودان که تکمیل کننده قرار داد قبلی است، خواهان برداشت سالانه پنجاه و پنج و نیم میلیارد متر مکعب آب از نیل می باشند؛. ضمن اینکه در این اسناد، به مصر این حق داده شده که طرح هایی را که به میزان سهمیه این کشور لطمه بزند، وتو کند.
هر دو قرارداد از سوی کشورهای حوزه رود نیل به چالش کشیده شده است. برخی آنها را استعماری دانسته و خواهان انجام تغییرات در آنها هستند.
در سالهای اخیر، مصری ها خواهان دریافت هر چه بیشتر آب از سد رنسانس می باشند که در برخی از خبرها دست کم به سالانه 40 میلیارد متر مکعب اشاره شده و اصرار بر این دارند که باید میزان خروجی آب به سمت مصر در سالهای خشکسالی و ترسالی متفاوت باشد.
نکته دیگر وضعیت سهمیه مصر در زمان آبگیری سد می باشد. مصری ها می گویند چنانچه همانند سالهای 1979 و 1980 خشکسالی روی دهد، مرحله نخست زمان آبگیری که دو سال پیش بینی شده، باید افزایش یابد تا تاثیر منفی بر روی آب ذخیره شده در پشت سد ناصر در جنوب مصر نگذارد. این کشور اخیرا مشارکت در اداره سد را نیز به مجموعه درخواستهای خود افزوده است که شکاف میان دو طرف را عمیقتر می سازد.
در طرف دیگر، مقامات اتیوپی می گویند سرچشمه 86 درصد آب نیل از این کشور می باشد و ساخت سد را برای توسعه اقتصادی خود ضروری دانسته و مشارکت مصر در اداره سد را نقض حاکمیت اتیوپی می دانند. اتیوپی پیشنهاد رها سازی سالانه 35 میلیارد متر مکعب آب از سد به سوی مصر را ارایه داده است که با رقم مورد نظر مصر همخوانی ندارد.
این برآورد وجود دارد که در زمان آب گیری کامل دریاچه ی پشت سد، به وسعت شهر لندن، آب ذخیره خواهد شد. سودان کشور دیگری است که تحت تاثیر ساخت سد رنسانس قرار می گیرد، ولی این تاثیر مثبت است، چرا که این کشور از طغیانها و سیلابهای فصلی در امان بماند و برق مورد نیاز خود را از تولید برق در سد رنسانس از اتیوپی بخرد. طبیعی است که سودان در قضیه ی اختلاف میان مصر و اتیوپی، جانب اتیوپی را بگیرد.
در یک دید کلی، سه کشور سودان، مصر و اتیوپی باید قبل از تکمیل طرح در سال 2022 به توافق برسند و گرنه پس از آن " به خصوص مصر " در برابر عمل انجام شده قرار گرفته و دچار بحران خواهد شد. موضوعی که پس از هر دور مذاکره چشم انداز آن تیره تر از قبل می شود.
