تا پایان قرن بیستم و سال ۲۰۰۰، باور بر این بود که ویروسهای کرونا جزو عوامل بیماریزای ویروسی هستند و از جمله شایعترین علل سرماخوردگی به حساب میآمدند. سال ۲۰۰۳ بود که در چین یک عفونت شدید تنفسی ویروسی در زمینه کرونا ویروس به نام سارس ظهور کرد و در زمان کوتاهی ۲۷ کشور درگیر آن شدند، آن زمان این ویروس ۸۰۰ نفر را به کام مرگ کشاند. با این حال بعد از مدتی با اقدامات بینالمللی این بیماری تحت کنترل درآمد.
پس از آن، حدود ۶ سال پیش بود که موارد جدیدی از کرونا ویروس یا عفونت شدید تنفسی در کشور عربستان، امارات متحده عربی، عمان و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس مشاهده شد. این بار افرادی که از شترها مراقبت میکردند، در تماس با شتر به نوعی از این ویروس مبتلا شدند. این ویروس به ویروس مرس یا خاورمیانه شهرت یافت. بعدها وزارت بهداشت کشور ما از شناسایی دو مورد ابتلا به کرونا ویروس مرس در استان کرمان خبر دارد که به گفته مقامات مسئول وزارت بهداشت، با تشخیص به موقع و تحت کنترل درآمدن بیماری از گسترش و استقرار آن در کشور جلوگیری شد.
حالا سومین خانواده کرونا ویروس از چند هفته گذشته در شهر ووهان چین مشاهده شده و باعث مرگ دست کم ۴۱ نفر و ابتلای بیش از هزار نفر تا به امروز شده است. شرایط در چین اضطرای است. «شی جین پینگ» رییس جمهوری چین عصر امروز شنبه در نشست کمیته مرکزی دفتر سیاسی حزب کمونیست چین که به منظور تحلیل اقدامات پیشگیری و کنترل ویروس کرونا تشکیل شد، از کنترل و پیشگیری از شیوع این ویروس به عنوان مهمترین مسئولیت دولت نام برد. مواردی از ابتلا به این بیماری در افرادی در کشورهای استرالیا، تایوان، آمریکا، تایوان، تایلند، کره جنوبی و ژاپن اعلام شده که گفته میشود اخیرا به چین مسافرت کرده بودند.
احتمال انتقال ویروس از مسافران جشن سال نو میلادی
نخستین مورد ابتلا در آمریکا روز سه شنبه اعلام شد و مقامات بهداشتی دولت فدرال اعلام کردند مردی از ایالت واشنگتن که اخیرا به چین سفر کرده بود، به این ویروس مبتلا شده است. در این میان این نگرانی وجود دارد این بیماری توسط هزاران نفری که برای جشن سال نو میلادی به چین سفر کرده بودند در اواخر ماه جاری میلادی فراگیر شود.
کرونا ویروس شبیه تاج خورشید است که باعث عفونت شدید ریه، بینی، سینوسها و گلوی فوقانی میشود و علائمی مثل ذات الریه دارد. این ویروس میتواند انسانها و حیوانات را آلوده کرده و باعث بیماری دستگاه تنفسی شود. ممکن است این بیماری به صورت سرماخوردگی ساده ظهور پیدا کند یا این که وضعیت شدیدتری مثل سارس یا سندروم شدید تنفسی ایجاد کند. در این میان اغلب افرادی که در چین به دلیل این ویروس از دنیا رفتهاند سالخوردگان یا افرادی بودند که بیماری زمینهای داشتهاند.
حدود ۲۰ میلیون چینی قرنطینه شدند
به همین دلیل دولت چین به منظور پیشگیری از شیوع این بیماری راههای ارتباطی دو شهر این کشور را بسته و عملا ساکنان این دو شهر در قرنطیه به سر میبردند. به طوری که از روز پنجشنبه حرکت تمامی هواپیماهای مسافربری و قطارها از مبدا شهر ۱۱ میلیون نفری ووهان ممنوع شده است. پس از این شهر، رفتوآمد در شهر ۸ میلیون نفری هوانگانگ نیز متوقف شده است. چین که سال ۲۰۰۳ به دلیل سهلانگاری و جدی نگرفتن بیماری سارس مورد انتقاد سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته بود، این بار به دلیل اعلام خطر و انجام عملیاتهای پیشگیرانه مورد تقدیر این سازمان قرار گرفته است.
دستورالعمل کشوری مبارزه با کرونا تدوین و ابلاغ شده است
تنها مبدا مرزی مستقیم ایران با چین فرودگاه امام خمینی است که پروازها به صورت مستقیم به کشور چین و بالعکس صورت میگیرد. به گفته حسین عرفانی رئیس اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت، با پایگاه بهداشتی مراقبت مرزی این فرودگاه که تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران است، هماهنگیهای لازم انجام شده است. همچنین دستورالعمل کشوری مبارزه با این بیماری، پیشگیری و کنترل آن تدوین و ابلاغ شده و همه مسافرانی که از این مبدا مرزی وارد کشور میشوند، مورد مراقبت فعال قرار می گیرند. همچنین مسافرانی که به سمت چین پرواز میکنند، آموزش و اطلاع رسانی لازم در مورد آنها صورت میگیرد. در مورد سایر مبادی مرزی هم چه زمینی و چه هوایی تمهیداتی اندیشیده شده است که اگر کسی به صورت غیرمستقیم از چین وارد کشور شود تحت مراقبت قرار گرفتن آن فراموش نشود.
تشخیص کرونا در کشور؛ آدرس خیابان و کوچه را داریم فقط پلاک را نداریم
کیت تشخیصی این ویروس را برای اولین بار آلمانها تولید کردند و حالا وزارت بهداشت ایران میگوید از طریق مجامع بینالمللی پیگیر تهیه این کیت است. با این حال به گفته عرفانی، آزمایشگاه تشخیص عفونتهای شدید تنفسی که در دانشگاه تهران مستقر است این آمادگی را دارد که نمونهها را بگیرد و در زمینه مراقبت از این بیماری مشکل خاصی وجود ندارد اگرچه تاکنون مورد مثبتی در مورد این بیماری در کشور گزارش نشده است.
عرفانی در پاسخ به این سوال که در صورت نبود کیت تشخیصی این بیماری چطور میتوان آن را تشخیص داد گفته است؛ در مورد تهیه کیت تشخیص، اقدامات لازم انجام شده و تا چند روز آینده به دست ما خواهد رسید. اما با این حال در کشور ما توان تشخیص بیماری وجود دارد. به قول معروف ما آدرس خیابان و کوچه را داریم و فقط پلاک را نداریم.
علائم ابتلا به ویروس کرونا و راههای پیشگیری از آن چیست؟
دانشمندان میگویند این ویروس میتواند با مشکلات خفیف و علائمی در حد یک سرماخوردگی ساده در دستگاه تنفسی فوقانی مثل آبریزش بینی، گلو درد، سردرد و تب همچنین سرفه، عطسه، تنگی نفس و لرزش دست که از مشخصترین علائم ابتلا به این ویروس است بروز کند. این ویروسها همچنین میتوانند از طریق تماس بین انسان و حیوان منتقل شوند. البته در معرض افراد مبتلا قرار گرفتن هم باعث ابتلا به این بیماری میشود. اما هنوز سوالات بسیاری در مورد انتقال آن از انسان به انسان وجود دارد که پاسخ داده نشده و همین میتواند ابعاد ماجرا را گسترش دهد. ویروس جدید موجب ابتلا به عفونت شدید ریه میشود ولی با این حال هنوز مشخص نیست این ویروس در چه دورهای بعد از انتقال، موجب عفونت میشود.
گفته میشود محل انتقال این ویروس بازار غذای دریایی در شهر ووهان بوده است، با اینکه پستانداران دریایی مانند نهنگ سفید میتوانند ناقل این ویروس باشند اما احتمال اینکه این ویروس از حیوانات زنده دیگر این بازار مثل مرغ، خفاش، خرگوش و مار منتقل شده باشد بیشتر است.
هنوز واکسنی برای این بیماری وجود ندارد و دانشمندان اعلام کردهاند واکسن این بیماری دست کم تا ۳ ماه آینده تولید میشود. تنها راه جلوگیری از سرایت آن هم تشخیص به موقع و درمان بیماران در مکان ایزوله است. وزارت بهداشت کشور میگوید روشهای پیشگیری از این بیماری هم همانند توصیههایی است که در زمان شیوع آنفلوآنزا داده میشد که مهمترین آنها شستن مداوم دستها با آب و صابون است. از دست زدن به چشم، بینی و دهان خودداری شود. همچنین از تماس با افراد بیمار نیز باید اجتناب کرد.