خواب یکی از نیازهای ضروری زندگی است و هرگونه اختلالی در خواب عوارض زیادی را در پی خواهد داشت. یکی از شایع ترین مشکلات خواب، خروپف شبانه است که نه تنها باعث کاهش کارآیی خود فرد می شود، بلکه خیلی وقت ها آرامش را از اطرافیان او می گیرد.
بسیاری از افرد شبها هنگام خواب خروپف میکنند. در واقع خروپف زمانی اتفاق میافتد که هوا به زور از مجرای تنگ یا بسته شده تنفسی عبور میکند. هر چه بیشتر خروپف کنید، عبور هوا از مجرای تنفسی نیز سختتر میشود.
فردی که در زمان خواب دچار مشکل خروپف شود، پس از بیدار شدن از خواب دچار حالتهایی همچون خستگی، سرگیجه، کاهش تمرکز و سردرد صبحگاهی میشود.
درست است که خروپف را نمی توان بیماری تلقی کرد، اما همین مشکل باعث ایجاد اختلال در خواب می شود و نشان می دهد که چیزی در بدن درست کار نمی کند.
دکتر سمیه رشیدشمالی در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه خرخر شبانه هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان اتفاق می افتد، اظهار کرد: اختلالات بینی همچون انحراف و گرفتگی(پولیپ) نه تنها در هنگام خواب، بلکه در بیداری نیز می تواند مشکلات تنفسی ایجاد کند.
وی خرخر مزمن در حین خواب را به تنهایی نگران کننده ندانست و افزود: اگر خروپف کردن به تازگی شروع شده و همراه با ایست تنفسی موقع خواب باشد و خواب آلودگی روزانه را موجب شود، نیاز به بررسی دارد.
این جراح گوش، گلو، بینی، سر و گردن، با بیان اینکه خروپف کردن گاهی به بینی مربوط نیست و مشکل به قسمت های پشت بینی و حلق برمی گردد، گفت: خرخر کودکان معمولا به لوزه سوم در پشت بینی مربوط می شود لذا بهترین سن برای عمل لوزه سوم زیر هفت سال است.
رشیدشمالی، عمل لوزه سوم را موجب تضعیف سیسم دفاعی بدن کودک ندانست و ادامه داد: لوزه سوم بافت لنفاوی نیست، بلکه یکی از بخش های بافت لنفاوی را تشکیل می دهد و برداشتن آن در سنین کودکی به خواب خوب کودک و جلوگیری از سرماخوردگی مکرر کمک می کند.
وی یکی از دلایل خرخر شبانه را ناشی از جراحی بینی دانست و اضافه کرد: اگر بینی به تازگی عمل شده باشد، دچار تورم و خشکی مخاطی شده و خرخر ایجاد می کند لذا با شست وشوی مکرر بینی این مشکل برطرف می شود. همچنین افرادی که به تازگی عمل بینی داشته اند در حالت نیمه نشسته بخوابند تا دچار تورم بینی نشوند.
وزن بالا موجب ایجاد خروپف شبانه می شود
این متخصص گوش، گلو و بینی، با بیان اینکه خستگی های روزانه می تواند خروپف شبانه ایجاد کند، گفت: خستگی بیشتر بر روی سیستم تنفسی مرکزی اثر می گذارد و اگر این مشکل به تازگی ایجاد شده باشد، باید سیستم تنفسی شامل بینی و نای نیز بررسی شود.
رشیدشمالی، آناتومی را از دیگر عوامل خرخر شبانه دانست و بیان کرد: برخی از افراد زبان بزرگی دارند و قسمت های پشت زبان هنگام خواب دچار افتادگی شده و راه هوایی را می بندد. برخی از افراد نیز چانه و فک کوچک دارند و موقع خواب با شل شدن عضلات گردن دچار مشکل تنفسی می شوند.
وی وزن بالا را یکی دیگر از عوامل خروپف دانست و گفت: چربی بین عضلات گردن به ویژه در افراد دارای گردن کوتاه موجب خرخر و ایست تنفسی در خواب می شود. چنین افرادی می توانند با کاهش وزن و انجام جراحی برای برطرف کردن مشکلات آناتومی خروپف را از بین ببرند.
این جراح و متخصص گوش، گلو و بینی، در پاسخ به این سوال که علت سرگیجه در هنگام خواب چیست؟ گفت: اگر افراد با گذاشتن سر بر روی بالشت دچار سرگیجه می شوند، نشان دهنده مشکلات گوش است. در واقع جابجایی مایع گوش موجب سرگیجه می شود که در این حالت با تغییر حرکت سر برای چند ثانیه سرگیجه ایجاد و سپس برطرف می شود.
رشیدشمالی، با بیان اینکه باید مایع جابجا شده در گوش را بازگردانیم، تصریح کرد: مدت زمان سرگیجه می تواند ناشی از عفونت های ویروسی و مشکلات سیستم آناتومی باشد.
وی خرخر با صدای بلند را حتما نیازمند بررسی دانست و متذکر شد: خرخر با صدای بلند نشان دهنده بسته شدن راه هوایی فوقانی(بینی) است که معمولا ناشی از انحراف بینی و تنگی مسیر تنفسی فوقانی است که با جراحی داخل بینی به راحتی برطرف می شود.
این متخصص گوش، گلو و بینی، خرخر شدید همراه با ایست تنفسی را موجب آسیب دیدن قلب و ریه دانست و خاطرنشان کرد: تداوم این حالت می تواند به مرور زمان فشار خون مزمن و نارسایی قلبی ایجاد کند و باید بررسی شود.
رشیدشمالی، با بیان اینکه پولیپ بینی علاوه بر مشکل تنفسی، صدای تودماغی و کاهش حس بویایی ایجاد می کند، یادآور شد: بهتر است پولیپ جراحی شود و این جراحی بدون تغییر در بینی است.