روزنامههای عربزبان درباره کنفرانس همکاری و مشارکت بغداد که روز شنبه در پایتخت عراق با حضور رهبران کشورهای منطقه برگزار شد ارزیابیهایی را ارائه کردهاند.
به گزارش آفتابنیوز؛ روزنامه "القدس العربی" چاپ لندن مینویسد: "حضور عربستان و ایران از طریق وزرای امور خارجهشان در نشست بغداد نشاندهنده تمایل روزافزون دو کشور برای یافتن خطوط و بهانهای به منظور ملاقات بود. بغداد در برگزاری این نشست موفقیتی قابل توجه به دست آورد و علاوهبر موضوع ایران و عربستان، حضور مقام ارشد قطر و "عبدالفتاح السیسی" رئیسجمهوری مصر نیز قابل توجه بود.
"فاروق یوسف" در روزنامه "العرب" چاپ لندن مینویسد: "ایران دارای شبه نظامیان مسلح برای نمایندگی آن کشور در عراق است و عربستان به فکر بازگرداندن عراق به جهان عرب و کشورهای تحت حمایت خود است. عربستان برای این منظور آماده است تا هر نوع حمایتی را به دولت عراق ارائه دهد. در نتیجه، میدان بازی ایران و عربستان سعودی در عراق است".
"عبدالباری عطوان" در روزنامه عربزبان "رای الیوم" چاپ لندن در یادداشتی مینویسد: "نشست بغداد به سکویی برای اقدام به منظور آشتی کشورهای عربی به خصوص قطر با مصر و امارات تبدیل شد و به نوعی زمینهساز ایجاد فرصتها بود و از سوی دیگر، زمینهساز گفتگوی سعودیها و ایرانیها با یکدیگر شد".
"عبدالوهاب بدرخان" در روزنامه سعودی "الوطن" از نشست بغداد به عنوان اجلاس همسایگان برای "حمایت از عراق و آزمایش ایران" یاد کرد و نوشت: "این نشست فرصتی بود تا ایران دید تازهای درباره نقش خود در عراق و روابط با کشورهای همسایه در دوران رئیسی ارائه دهد. بنابراین، عراق کماکان آزمایشگاهی برای سنجش رفتار ایران است چرا که آن کشور مشغول پر کردن خلاء ناشی از خروج امریکاییها از منطقه است. با این وجود، ایران تمایلی برای کمک به ثبات منطقه از خود در نشست اخیر نشان نداد".
اندیشکده امریکایی "شورای روابط خارجی" در مقالهای تحلیلی تحت عنوان "عراق میانجی و کارگزار قدرت تازه در خاورمیانه" با اشاره به اینکه بغداد پس از چندین دهه دچار شدن به هرج و مرج در تلاش است تا به نیرویی پیشرو و خواستار میانجیگری بین بازیگران منطقهای تبدیل شود، مینویسد: "نشست بغداد نشاندهنده تغییر کاملی در آن کشور است که سالها بیثباتی داخلی، خشونت و فساد را پس از حمله نظامی امریکا تجربه کرده است. اکنون "مصطفی کاظمی" نخستوزیر عراق که تقریبا همگان به دلیل عزمی که برای تغییر سیاسی و اقتصادی عراق دارد او را تحسین میکنند به این باور رسیده که برای حل مشکلات داخلی عراق ضروری است تا به حل مشکلات پیرامون عراق کمک کند. بیثباتی در همسایگی عراق باعث ایجاد مشکلات متعدد در آن کشور شده است. آیا بغداد نفوذ، منابع و اعتباری برای ایجاد یک منطقه باثباتتر را در اختیار دارد؟
کاظمی سالها رئیس سرویس اطلاعاتی عراق بوده و با مقامهای امنیتی منطقه روابط نزدیکی دارد. پیش از قدرتگیری او در بهار سال ۲۰۱۹ میلادی، مصر و اردن از قصد خود برای ایجاد سازوکار همکاری گستردهتر اقتصادی و ژئوپولیتیک با عراق خبر دادند. در ملاقاتهای بعدی توافق میان سه کشور عراق، مصر و اردن برای گسترش خط لوله از بصره تا مصر و ایجاد شبکه برق برای کاهش وابستگی عراق به ایران و مشارکت اردن و مصر در بازسازی عراق حاصل شد. این برنامهها ممکن است به طور کامل اجرایی نشوند، اما به نفع عراقیها خواهند بود.
کاظمی بی سر و صدا تلاش کرده تا به تنشهای منطقهای میان کشورها پایان دهد. بهار سال گذشته، انتشار گزارشهایی مبنی بر میانجیگری بغداد بین عربستان و ایران بسیاری از ناظران را شگفتزده کرد. عراق همچنین بین ترکیه، مصر و امارات نیز میانجیگری کرده است. در یک مورد، اما کاظمی باهوش است و آن مورد ایران است. او میداند نمیتواند ایران را از عراق خارج کند در نتیجه، باید در مواجهه با ایران ظریفتر عمل کند. البته عراق واقع بین است و میداند ایران همیشه در عراق دارای نفوذ و منابع است. میانجیگری کاظمی بین ایران و عربستان و مذاکره نمایندگان دو کشور در بغداد نه تنها برای عراق هیچ هزینهای ندارد بلکه سبب تقویت اعتبار و جایگاه حاکمیت عراق میشود.
البته علیرغم تمام تلاشهای میانجیگرانه کاظمی، مصریها و ترکها علیرغم انتظاراتی که در ماه مه و ژوئن ایجاد شده بود هنوز روابطشان را عادی نکردهاند. همچنین، هیچ رابطه عمیقی میان رهبران ترکیه و امارات ایجاد نشده است. سعودیها و ایرانیان نیز کماکان مخالفان محتاط یکدیگر هستند و به نظر میرسد برخلاف آنچه مطبوعات در ماههای گذشته بازتاب دادند چندان به بازسازی روابط دیپلماتیک نزدیک نیستند. با این وجود، به نفع تمام بازیگران خواهد بود که دولت عراق بخواهد نقش بازیگر کمک کننده به سایر بازیگران منطقه را ایفا کند".