آفتابنیوز : آفتاب: روزنامه لوموند فرانسه در گزارشی به وضعیت ممیزی کتاب در ایران پرداخته است.
به گزارش سرویس فرهنگ و اندیشه آفتاب، به نقل از ایسنا، این گزارش، با اشاره به اینکه کتابها در ایران باید پیش از انتشار مجوز نشر بگیرند، آورده است: «مجوز انتشار امری ضروری بوده؛ اما کنترل بر کتابها به طرز فزایندهای شدید شده است. تعداد زیادی از کتابهای کلاسیک و کتابهای پرفروش نتوانستهاند به چاپ مجدد برسند و بسیاری دیگر از کتابها از دریافت مجوز انتشار محروم ماندهاند».
این گزارش با طرح این ادعا که ایران خود را در شرایطی میبیند که نویسندگانش دچار «افسردگی ادبی» شدهاند، مینویسد: «آثاری از جمله «اولیس» اثر جیمز جویس، «خاطره دلبرکان غمگین من» اثر گابریل گارسیا مارکز، «قرارداد اجتماعی» ژان ژاک روسو و یا «رمز داوینچی» دن براون و همچنین برخی کتابهای فئودور داستایوفسکی، ویرجینیا وولف، هاینریش بل و وودی آلن ممنوعاند».
همچنین عنوان شده است: «ادبیات محلی نیز از این مسأله در امان نیست. تقریبا تمام کتابهای صادق هدایت ممنوع است. نویسنده «بوف کور» که در پرلاشز پاریس مدفون است، به عنوان پدر رماننویسی مدرن ایران در نظر گرفته میشود. رمان «خروس» ابراهیم گلستان - سینماگر مشهور ایران - که مدتهاست در لندن زندگی میکند، نیز دچار همین وضع است».
در ادامه این گزارش اینگونه ابراز عقیده شده است که روند کنترل کتابها، روندی زمانبر است و تقریبا دانستن دلیل تأخیرها غیرممکن است. تصمیمگیری در اینباره دارای قوانین روشنی نیست؛ بنابراین کتابی که امروز مجاز است، لزوما فردا خود کتاب یا انتشار مجدد آن مجاز نیست.
بخش دیگری از گزارش روزنامه فرانسوی به نقل قولهایی از نویسندگان ایرانی اختصاص دارد. در این قسمت، محمدعلی سپانلو - شاعر - تأیید میکند که برای انتشار دوباره ترجمه نمایشنامههای کامو، هفت ماه منتظر مانده است.
سپانلو گفته است: «به من اعلام شد، باید دستکم 20 جمله را حدف کنم. این مضحک است؛ چراکه این آثار تاکنون چندینبار تجدید چاپ شدهاند».
از نظر محمود دولتآبادی - نویسنده رمان «کلیدر» - سانسور، نویسندگان جوان را دچار افسردگی کامل کرده و عشق نویسندگی در ایران در حال از بین رفتن است.
اما به نوشته لوموند، نتیجه تأسفبارتر این روند، افزایش خودسانسوری است. در این زمینه، عبدالله کوثری، که آثار مایو بارگاس یوسا را به فارسی ترجمه کرده و سال گذشته، جایزه دولتی ادبیات (جایزه کتاب سال) را گرفته است، به تأثیر منفی ممیزی بر قوه تخیل نویسندگان و مترجمان اشاره دارد.
بنا بر این گزارش، بلقیس سلیمانی، که «بازی عروس و داماد» او در سال 2007، بسیار پرفروش بوده، اجازه انتشار آخرین رمانش را دریافت نکرده است و میگوید: «سانسور، تنوع و غنای سوژهها را به شدت کاهش داده است.
این گزارش اشاره دارد، یعقوب یادعلی - نویسنده - به دلیل آنچه در کتاب «آداب بیقراری» نوشته بود، به مدت 40 روز بازداشت شد و البته کتابش مجوز انتشار داشت.
فرزانه کرمپور، که او هم نویسنده است، در اینباره میگوید: «این نشان میدهد باید بهخاطر تخیلمان جواب پس دهیم».
مدیا کاشیگر - دبیر جایزه «روزی روزگاری» - نیز اعلام کرد، در این جایزه، هیچ رمانی در سال جاری شایسته تقدیر شناخته نشد.
او با اشاره به اینکه جایزه در خلاء داده نمیشود، میگوید: «میزان خلاء تولید ادبی آنچنان است که ما تصمیم گرفتیم هیچ عنوانی را انتخاب نکنیم».
کاشیگر همچنین اشاره دارد که درصد بسیار بالایی از آثار داستانی به دلیل سانسور، توقیف شدهاند.
از محمد شریف - استاد حقوق دانشگاه علامه طباطبایی تهران - نیز نقل شده است: «ممیزی غیرقانونی و مغایر با بند 25 قانون اساسی است.