در این مطالعه بزرگ که در چین و بیش از یک دهه صورت گرفته پیروی از یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم ذهن و بدن، تماس منظم با دیگران و عدم مصرف الکل یا استعمال سیگار به عنوان عوامل موثر برای داشتن زندگی سالم و شناخت بهتر در افراد مسن تشخیص داده شدند. نتیجه این ارزیابی در نشریه BMJ منتشر شد.
به گزارش واشنگتن پست، علیرغم آن که پژوهشگران مدتها میدانستند که بین زوال عقل و عواملی مانند انزوای اجتماعی و چاقی ارتباط وجود دارد اندازه و دامنه مطالعه تازه شواهد قابل توجهی را به مجموعهای از پژوهشهای جهانی میافزاید که نشان میدهد سبک زندگی سالم ممکن است به کُند شدن روند پیری مغز کمک کند.
هم چنین، نتیجه ارزیابی نشان میدهد که اثرات یک سبک زندگی سالم حتی برای افرادی که از نظر ژنتیکی بیشتر مستعد کاهش حافظه هستند مفید میباشد. "ایف هوگرورست" رئیس روانشناسی زیستی در دانشگاه لافبورو که در این مطالعه شرکت نداشته میگوید نتیجه این ارزیابی برای میلیونها نفر در سراسر جهان که حامل ژن APOEε۴ یک عامل خطر اصلی هستند "بسیار امیدوار کننده" به نظر میرسد.
حافظه به طور طبیعی با افزایش سن افراد به تدریج کاهش مییابد. برخی از افراد مسن ممکن است دچار زوال عقل شوند اصطلاحی که میتواند شامل آلزایمر باشد و به طور کلی بدتر شدن عملکرد شناختی را توصیف میکند که فراتر از اثرات طبیعی پیری است. با این وجود، برای بسیاری از نویسندگان مقاله مرتبط با این پژوهش از دست دادن حافظه صرفا میتواند مشابه فراموشی سالخوردگی باشد مانند فراموش کردن نام برنامه تلویزیونی که پیشتر دوست داشتید، یا آن واقعیت آزاردهندهای که میخواستید جستجو کنید.
از دست دادن حافظه به دلیل تدریجی بودن آسیب کمتری ندارد و کاهش حافظه مرتبط با افزایش سن در برخی موارد میتواند از علائم اولیه زوال عقل باشد. با این وجود، به گفته پژوهشگران خبر خوب این است که "به جای پیشرفت به یک وضعیت پاتولوژیک امکان معکوس شدن این روند یا پایدار نمودن آن وجود دارد".
مقاله منتشر شده در نشریه BMJ نتیجه پژوهشی است که در فاصله سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ میلادی در چین صورت گرفته است. پژوهشگران آزمایشهایی را روی بیش از ۲۹۰۰۰ فرد ۶۰ ساله و بالاتر انجام دادند و سپس پیشرفت یا کاهش آن را در طول زمان پیگیری کردند چیزی که به عنوان یک مطالعه گروهی مبتنی بر جمعیت شناخته میشود. اگرچه بیش از ۱۰۵۰۰ شرکت کننده در طول یک دهه پس از زمان آغاز مطالعه از ادامه مشارکت در آن انصراف دادند و برخی از شرکت کنندگان مردد بودند پژوهشگران کماکان از دادههای جمع آوری شده از آن افراد در تجزیه و تحلیل خود استفاده کردند.
در ابتدای مطالعه پژوهشگران آزمایشهای حافظه پایه و هم چنین آزمایش ژن APOE را انجام دادند. آنان هم چنین از شرکت کنندگان در مورد عادات روزانه شان نظرسنجی کردند. شرکت کنندگان بر اساس سبک زندگی خود به یکی از سه گروه مطلوب، متوسط و نامطلوب طبقه بندی شدند.
شش عامل سبک زندگی قابل تغییر که پژوهشگران بر روی آن تمرکز کردند عبارتند از:
تمرین فیزیکی: انجام دست کم ۱۵۰ دقیقه فعالیت متوسط یا ۷۵ دقیقه در هفته.
رژیم غذایی: خوردن مقادیر مناسب روزانه دست کم هفت مورد از ۱۲ ماده غذایی (میوه ها، سبزیجات، ماهی، گوشت، محصولات لبنی، نمک، روغن، تخم مرغ، غلات، حبوبات، آجیل و چای).
مشروبات الکلی: هرگز ننوشید یا صرفا گاهی بنوشید(دستور بر اساس اصول و سبک زندگی مرجع تحقیقات داده شده است).
استعمال دخانیات: هرگز سیگار نکشید و یا اگر سیگاری هستید سعی کنید ترک کنید.
فعالیت شناختی: ورزش کردن مغز دست کم دو بار در هفته (برای مثال، از طریق مطالعه یا بازی با ورق و کارتها یا ماژونگ) (یک بازی چینی است و معمولا به وسیلهٔ چهار نفر بازی میشود).
تماس اجتماعی: برقراری ارتباط با دیگران دست کم دو بار در هفته (برای مثال، با شرکت در جلسات اجتماعی یا ملاقات با دوستان یا اقوام).
در طول این پژوهش پژوهشگران دریافتند که افراد قرار گرفته در گروه مطلوب (با رعایت چهار تا شش عامل ذکرشده) و گروه متوسط (با رعایت دو تا سه عامل ذکر شده) در مقایسه با افراد دارای سبک زندگی نامطلوب (صفر تا یک عامل رعایت شده) سرعت کاهش کاهش حافظه کمتری در طول زمان داشتند.
افرادی که سبک زندگی مطلوبی داشتند که شامل دست کم چهار عادت سالم بود نیز کمتر به سوی اختلالات شناختی خفیف و زوال عقل پیش رفتند. هوگرورست میگوید: "نتیجه این ارزیابی نشان میدهد هر چه بتوانید سبک زندگی سالمتری را ترکیب کنید شانس بیشتری برای حفظ حافظه و جلوگیری از زوال عقل خواهید داشت". قابل ذکر است این امر حتی برای افرادی که حامل ژن APOE مرتبط با خطر بالاتر بیماری آلزایمر هستند نیز صادق میباشد.
نویسندگان مقاله مرتبط با این مطالعه مینویسد: "این نتایج یک چشم انداز خوش بینانه ارائه میدهند، زیرا نشان دادهاند که اگرچه خطر ژنتیکی قابل تغییر نیست، اما ترکیبی از عوامل سبک زندگی سالمتر بدون در نظر گرفتن خطر ژنتیکی با کاهش سرعت حافظه همراه هستند".
"کارول براین" استاد پزشکی بهداشت عمومی در دانشگاه کمبریج این مطالعه به دلیل ابعاد و پیگیری آن در طول زمان ارزیابیای برجسته است و به دلیل آن که در چین انجام شده منحصر بفرد میباشد. او میافزاید: "این در حالیست که پیشتر اکثر پژوهشهای صورت گرفته و مقالات منتشر شده مرتبط با آن درباره ارزیابیهای صورت گرفته در کشورهای غربی با درآمد بالا بودند".
با این وجود، نویسندگان مقاله مرتب با پژوهش اخیر خود تصدیق میکنند که گزارشهای شان از رفتار مرتبط با سلامتی افراد ممکن است کاملا دقیق نبوده باشد و این که آیا افرادی که در این مطالعه شرکت کردند احتمالا در ابتدا زندگی سالمی داشته اند یا خیر.
هوگرورست میگوید برخی از یافتههای این مطالعه متفاوت از نتایج سایر مطالعات بزرگ انجام شده در ایالات متحده و اروپا است. برای مثال، نتیجه ارزیابی منتشر شده در BMJ نشان داد که مهمترین عامل سبک زندگی با بیشترین تاثیر در کاهش حافظه یک رژیم غذایی متعادل است. هوگرورست میگوید مطالعات دیگر نشان داده اند که رژیم غذایی در دوران پیری نسبت به ورزش فیزیکی و ذهنی اهمیت کمتری دارد. با این وجود، نتایج این پژوهش با اجماع علمی گسترده همخوانی دارد که بین نحوه زندگی و عملکرد شناختی ما با افزایش سن ارتباط وجود دارد و شاید مهمتر از آن نشان میدهد که ممکن است هرگز برای بهبود سلامت مغز دیر نباشد.
اسنوری بی رافنسون" دانشیار پیری و زوال عقل در دانشگاه غرب لندن میگوید: "پیام کلی این مطالعه یک پیام مثبت است یعنی آن که عملکرد شناختی به ویژه عملکرد حافظه در سالیان بعدی عمر فرد ممکن است تحت تاثیر مثبت درگیر شدن منظم و مکرر در فعالیتهای مختلف مرتبط با سلامتی قرار گیرد".