اصلاح الگوی مصرف چرا و چگونه؟
آفتاب: قریب یک دهه است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیام آغازین سال جدید با عنایت به نیاز‌های جامعه و در راستای محور قرار دادن سمت و سوی حرکت جامعه نامی را به برای سال جدید عنوان می‌نمایند تا مدیران و آحاد مردم با محور قرار دادن آن جامعه را به سمت اصلاح و تکامل رهنمون سازند.
ایشان درپیام آغازین سال جدید نیز با بیان سخنان مبسوطی سال 88 را سال «حرکت به سوی اصلاح الگوی مصرف» نامیدند که با تاملی برآن، باید گفت که الحق موضوع مهمی را برای محور قرار دادن در سال 88 مطرح نموده‌اند.
اما پس از این سخنان در طول دو هفته آغازین سال جدید، شاهد درج مقالات و تحلیل‌های گوناگونی درباره سال حرکت به سوی اصلاح الگوی مصرف، در مطبوعات، خبرگزاری‌ها، سایت‌ها و وبلاگ‌های گوناگون هستیم که ضمن احترام به تمامی آنها باید اذعان نمود که اکثر نویسندگان این مقالات، با تحلیل‌های مختلف و ضمن ستایش از حسن انتخاب نام سال الگوی مصرف با نگاهی سطحی در مصداق «الگوی مصرف» فقط آن‌را در بهینه مصرف نمودن بنزین و انرژی دانسته‌اند.
گروهی نیز که دل خوشی از مصوبه مجلس محترم شورای اسلامی در مورد عدم تصویب طرح تحول اقتصادی نداشتند امسال را که سال اصلاح الگوی مصرف نامیده شده، فرصت بسیار مناسبی برای اجرای طرح تحول اقتصادی دانسته‌اند. البته دشمنان انقلاب نیز در تحلیل‌های خود این سال را سال سختی برای مردم دانسته و سعی دارند چنین القاء نمایند که در این سال با توجه به آزاد سازی قیمت سوخت و انرژی فشار شدیدی بر اقشار مختلف مردم وارد خواهد آمد.
اما واقعیت آن است که در حال حاضر به واسطه سیاست‌های غلط مدیران اجرایی کنونی و گذشته در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و حاکم شدن برخی الگوی‌ها نادرست در زندگی ایرانیان از یک طرف و سیاست‌های غلط اجرایی امور توسط دولتمردان، منابع بسیار عظیمی از این ملت بدونه هیچ‌گونه نفعی از بین می‌رود و نسل کنونی و آینده این ملت را از داشتن بسیاری از فرصت‌های طلایی محروم می‌نماید که بخش انرژی و بنزین، تنها قسمت کوچکی از آن می‌باشد که اگر فکر مناسبی برای مهار آن اندیشیده نشود جامعه با خسران بزرگی مواجه خواهد شد.
متاسفانه کشور ما در زمره کشورهائی است که علی‌رغم وجود فضای دینی حاکم و با توجه به آموزه‌های صریح دینی و خصوصاً یکی از محوری‌‌ترین آنها یعنی «پرهیز از اسراف و تبذیر»، در شمار سرمایه‌سوز‌ترین و مصرفی‌ترین کشورهای دنیا قرار گرفته‌است.
اما اصلاح الگوی مصرف که به معنی نهادینه کردن روش صحیح استفاده از منابع کشور است، سبب ارتقای شاخص‌های زندگی و کاهش هزینه‌‌ها شده و زمینه‌ای برای گسترش عدالت می‌شود
منابع و ذخایر هر کشور، جزء ثروت‌های آن کشور به شمار می‌آید. به‌این معنی که اگر کشوری نسبت به مصرف غیر اصولی منابع خود بی‌تفاوت باشد، در واقع نسبت به دارایی‌ها و ثروتش بی‌تفاوت است.
از سوی دیگر، درآمدهای کشوری که مصرف‌گرایی در آن توجیه و تبلیغ می‌شود، نمی‌تواند برای رشد کشور و توسعه زیرساخت‌های اقتصادی آن هزینه شود. این درآمدها نیز خواه، ناخواه هزینه مصرف بی‌رویه و غیراصولی در سطح کشور خواهد شد.
اما برای اصلاح الگوی مصرف از کجا باید شروع کرد؟ این سوالی است که جواب‌های مختلفی از سوی کارشناسان به آن داده می‌شود. عده‌ای می‌گویند باید هرچه سریع‌تر به سراغ قیمت‌های بنزین و آب و برق رفت و با واقعی کردن قیمت آنها، همانند کشورهای پیشرفته جهان، مانع مصرف بی‌رویه مردم شد. عده‌ای هم فرهنگسازی الگوی مصرف را مهم‌تر می‌دانند و گروهی نیز می‌گویند باید آغاز اصلاح الگوی مصرف از دولت شروع شود.
به هر حال به نظر می‌رسد همه آنچه که کار شناسان در باره اصلاح الگوی مصرف اشاره می‌کنند منطقی و صحیح است اما نکته‌ای که باید به آن توجه ویژه‌ای کرد حرکت آغازین این نهضت بزرگ است که آن، همان برسی درست و کارشناسی نیازها همچنین منابع موجود و اتخاذ یک استرتژی برای رسیدن به هدف بزرگ خواهد بود.
در همین راستا به نظر می‌رسد اصلاح الگوی مصرف نیازمند فرهنگسازی پایدار است و این خود نیازمند راهکارهایی است تا همه افراد جامعه الزام رفتارهایی برای اصلاح مصرف را احساس کنند و به تدریج این اصلاح نهادینه شده و به یک رفتار پایدار و نهایتاً به یک فرهنگ در تمامی عرصه‌های مصرف تبدیل شود.
اما به نظر می‌رسد برای عملیاتی نمودن اصلاح الگوی مصرف بهترین نفطه آغازین طرح، خود دولت است که خود بزرگ‌ترین مصرف‌کننده منابع و ذخایر کشور است. دولت باید اولین شروع کننده اصلاح الگوی مصرف باشد. مسئولین و مدیران باید سریع‌تر درصدد اجرایی نمودن این مسئله باشند، اما در این خصوص دولت باید در پیشبرد این امر پیشگام باشد.
به هر حال امید است در این سال با همت تمامی آحاد مردم و مسوولین کشوری، شاهد حرکتی نو در راستای صیانت از منابع و منافع ملت ایران بوده و با تبیین یک الگوی درست مصرف، ایران اسلامی بیش از گذشته به قله‌های ترقی و پیشرفت دست یابد.
gahribi2009@yahoo.com
بسیار خوب 
