آی تی در ایران ورشکست شده است

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب – فروزان آصف نخعی: در نشست سران برای جامعه اطلاعاتی که قرار است از 10 تا 14 می درشهر ژنو سوییس برگزار شود، نمایندگان کشورها شاخص های پیشرفت خود را ارائه خواهند کرد. 

مهندس حجت الله مدیریان محقق و فعال بین المللی در حوزه آی تی اعلام مطلب به آفتاب افزود:
نشست فروم دبلیو اس آی اس ( نشست سران جامعه اطلاعاتی ) قرار است که از 10 تا 14 می در شهر ژنو سوییس برگزار شود . در این اجلاس اتحادیه جهانی مخابرات، یونسکو، برنامه عمران سازمان ملل متحد، و یو ان انکتاد شرکت دارند و آن را رهبری می‏کنند. این نشست دارای اهمیت بسیار زیاد است چرا که در سال 2010 قرار است که یک گزارش میان دوره ای از روند پیشرفت کشورها وتعهداتشان نسبت به جامعه اطلاعاتی ارائه شود این در واقع مقدمه ای است برای یک اجلاس نهایی که درسال 2015 برگزار خواهد شد. 

این محقق حوزه آی تی در ادامه افزود: تا جایی که من اطلاع دارم حداقل درسال‏های اخیر یعنی از سال 2005 تا 2009، ایران گزارش رسمی از وضعیت آی تی ارائه نکرده است. درمجموع ما در این اجلاس باید دو نوع گزارش ارائه بدهیم. یکی گزارشی است که یو ان انکتاد به صورت سالانه به نام "گزارش اقتصادی اطلاعات" منتشر می‏کند که در آن گزارش‏هایی که از سال 2005 تا کنون منتشر شده از ایران هیچ خبری در آن منتشر نشده است، در حالی که کشوری مانند چین در همه زمینه‏ها دارای اطلاعات جامع است. 

وی در ادامه با اشاره به پیامدهای عدم انتشار اطلاعات حوزه آی تی ایران گفت: عدم انتشار اطلاعات از سوی ایران در گزارش های یو ان انکتاد باعث می شود که اولا مانیتورینگ درستی وجود نداشته باشد هم برای خود ما و هم در سطح بین المللی. از طرفی در مقایسه‌ها پارامتری مانند رتبه آمادگی الکترونیک که حایز اهمیت است به درستی اندازه گیری نخواهد شد که پیامد آن این است که نشان می دهد ایران اصلا به جامعه اطلاعاتی اهمیتی نمی دهد. 

وی در ادامه با اشاره به مشکل دیگری که عدم انتشار اطلاعات به وجود می آورد گفت: نمایندگی ایران درسازمان ملل متحد نخواهد توانست با دست پر از مواضع ایران دفاع کند. چون ایران دارای مواضع خاصی در اجلاس جامعه اطلاعاتی بوده است. ایران درواقع یکی از سردمداران نظریه سپردن حاکمیت اینترنت به سازمان ملل بوده است، درحال حاضر حاکمیت اینترنت با موسسه آیکن آمریکا است. ولی ایران در سال‏های اخیر درباره این موضع بسیار ضعیف عمل کرده است. از طرفی هم ایران یکی از کشورهایی بوده است که پی گیر توجه به مبانی اخلاقی جوامع در اینترنت و دفاع از چند فرهنگی و چند زبانی دراینترنت بوده است.

مدیریان در بخش دیگری از سخنان خود به امکاناتی که در سطح جهانی ایران از آن ها مغفول مانده است گفت : اولا صندوقی وجود دارد به نام صندوق همبستگی دیجیتالی که کشورهای به ویژه آفریقایی دارند از امکانات آن استفاده می کنند ولی شرکت های ایرانی اصلا از این صندوق وامکانات آن خبرهم ندارند. به عبارت دیگر اطلاعات نه از آن سو به ایران و نه از ایران به آن سو، منتقل نمی‏شود، در نتیجه ما از امکانات هم نمی توانیم به درستی استفاده کنیم. 

وی افزود : سرمایه گذاری درحوزه اینترنت، مثل هر حوزه دیگری تابع شرایط سیاسی و در واقع ثبات سیاسی و اقتصادی است . من فکر می کنم به دلیل عدم وجود اطلاعات درباره حوزه دیجیتالی ایران درحوزه بین الملل، به عنوان یک عامل مهم با کاهش سرمایه گذاری خارجی درکشور مواجه شویم. 

وی در ادامه افزود: نکته دیگر آن است که آیا اراده ای وجود دارد که حوزه آی تی درکشور رشد کند؟ این سوال جدی است. طبق بیانیه اصول و سند تعهد تونس، مشارکت درحوزه آی تی و رشد جامعه اطلاعاتی، درهر کشوری، نتیجه همکاری سه نهاد دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی است . در واقع همکاری این سه نهاد به عنوان نهادهای پاسخگو و مسئول درجامعه اطلاعاتی، باعث رشد پارامترهای جامعه اطلاعاتی خواهد شد. در ایران متاسفانه همکاری این سه نهاد اصلا خوب نیست و ما به یک بخش خصوصی بسیار ضعیف و در حال ورشکسته شدن در حوزه آی تی مواجه‏ایم، زیرا نگاه دولت به جامعه مدنی نگاهی کاملا امنیتی است، جامعه مدنی هم دراین حوزه همکاری خوبی با دولت ندارد. ضمن آن که فرهنگ همکاری جامعه مدنی با دولت نیز از رشد خوبی درجامعه ایرانی برخوردار نیست و این باعث می شود که قطار جامعه اطلاعاتی درایران بر روی ریل خودش حرکت نکند. 

این محقق حوزه آی تی با توجه به موارد مطرح شده در بالا مطرح کرد که به همین دلیل نسبت شاخص‏های ما نسبت به کشورهای منطقه شرایط خوبی را نشان نمی دهد افزود : این شاخص‌ها در ایران دائما در حال کاهش هستند. در این باره می توان به شاخصی درجامعه اطلاعاتی به عنوان شاخص آمادگی الکترونیکی یا ضریب نفوذ اشاره کرد که نتایج بررسی دو موسسه اکونومیست و آی بی ام نشان می دهد ایران علی رغم رشد سه درصدی در سال 1385 ، رتبه 69 در میان 158 کشور به خود اختصاص داده است ، درحالی که قبل از این، رتبه ایران در سال 1384، 65 بوده است . چین درهمین زمینه رتبه 56 ، هند 54 ، آفریقای جنوبی 35 ، ترکیه 42 و عربستان سعودی 46 و نیجریه رتبه 62 را دارد . 

وی افزود : این شاخص نشانگر نحوه استفاده افراد و کسب وکار از خدمات دیجیتالی است . این یکی از مهمترین شاخص هایی است که سالانه در این حوزه منتشر می شود. من هنوز نمی دانم که سیاستگذاران آی تی نگاهشان به جامعه اطلاعاتی چگونه است وچه اهمیتی برای آن قایل هستند. 

مدیریان با اشاره به این که تا سال 2005 ایران مشارکت بسیار فعالی درحوزه جامعه اطلاعاتی داشته افزود: برای رشد بخش خصوصی و توانمند کردن جامعه مدنی نهاد دولت برنامه داشته درسازمان مدیریت برنامه ریزی بودجه به آنها داده می شد . ولی از سال 2005 به بعد ما در این حوزه دچار رکود شدیم .